Theo Sức khỏe đời sống, bánh chưng là món ăn cung cấp năng lượng rất lớn. Bánh chưng làm từ gạo nếp, 100g gạo nếp có 344 kcal. Thông thường một chiếc bánh chưng được làm với 1,5-2 bát gạo nếp, chưa kể thịt mỡ, đậu xanh. Một miếng bánh chưng nhỏ khoảng 50g cung cấp khoảng 150 kcal, bằng một lưng bát cơm.
Ảnh minh họa. Nguồn ảnh : Internet
Đón Tết Nguyên đán, nhiều gia đình duy trì truyền thống gói bánh chưng. Với thời tiết nắng rồi lại lạnh bất thường, việc bảo quản bánh chưng thơm ngon trong điều kiện bình thường không phải là dễ dàng.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học – Công nghệ Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết bánh chưng cũng là một loại thực phẩm rất dễ bị ôi thiu nếu không được bảo quản, vận chuyển an toàn. Vì bánh chưng có thịt, đậu, hạt tiêu, hành… nên cũng rất dễ bị mốc nhất là khi bánh không được để nơi thoáng khí, bị hấp hơi hoặc nhiệt độ ngoài trời quá cao.
Để bảo quản bánh được lâu, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho biết lá bánh phải rửa kĩ và để ráo nước hoặc gói bằng lá dong đã được luộc rồi thì bánh để được lâu hơn. Ngoài ra nguyên liệu trước khi gói cũng phải được bảo quản tốt, gạo phải được ngâm để ráo nước.
Khi luộc bánh xong phải ép hoặc treo ở nơi thoáng gió, đến khi bánh thật nguội mới xếp vào giỏ. Không để bánh trong các thùng kín khi bánh còn ấm. Lá dong chọn lá bánh tẻ (lá không non, cũng không già quá) và phải rửa thật kĩ, lau khô. Muốn bánh chưng giữ được lâu thì khâu rửa lá là rất quan trọng. Thông thường bánh hay bị vữa, mốc là do vi khuẩn từ lá xâm nhập vào.
"Trường hợp phải vận chuyển đi xa để biếu, tặng, trong điều kiện nắng nóng, tốt nhất là để nguội rồi cho vào túi hút chân không. Làm như vậy, khoảng 10 ngày trở lại, bánh sẽ vẫn thơm ngon, đảm bảo dinh dưỡng", PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho hay.
Cách gói bánh chưng
Nguyên liệu:
650g gạo nếp
300g thịt ba chỉ
400g đậu xanh tách vỏ
Lá chuối hoặc lá dong
Gia vị: Muối, đường, tiêu
Cách làm bánh chưng:
Lá chuối hay lá dong mua về, rửa sạch.
Ngâm gạo nếp, đậu xanh không vỏ trước khi gói tầm 4 tiếng hoặc để qua đêm, có thể ngâm gạo nếp với lá chuối hay lá dứa để nếp thơm ngon và có màu xanh.
Cách ngâm gạo gói bánh chưng để bánh chưng dẻo thơm thì bạn cần ngâm gạo nếp qua đêm, hoặc ít nhất là 4 tiếng.
Sơ chế nguyên liệu
Sau khi ngâm xong, bạn đổ nếp ra rổ và để ráo, thêm 1 tới 2 muỗng muối vào và trộn đều. Đậu xanh cũng đổ ra rổ, thêm muối và tiêu rồi trộn đều.
Thịt heo rửa và cắt miếng. Cách ướp thịt gói bánh chưng rất đơn giản, bạn chỉ cần ướp với muối, đường, tiêu với lượng vừa ăn là được. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm cách làm nhân bánh chưng ngon
Mẹo hay:
Cách nấu đỗ gói bánh chưng: Nếu bạn muốn sử dụng đỗ (đậu xanh) chín để gói bánh chưng thì bạn chỉ cần lấy lượng đỗ đã ngâm và nấu đến khi đỗ chín là được. Sau đó bạn lấy nhân đỗ ra và làm bánh như một quy trình bình thường là được
Gói bánh
Để bánh chưng vuông vức đẹp mắt, bạn nên chuẩn bị các khuôn gói bánh chưng hình vuông để cố định hình dạng bánh.
Mẹo hay: Tùy vào kích thước bánh chừng mà bạn muốn thì sẽ có nhiều loại khuôn khác nhau, kích thước khuôn bánh chưng chuẩn thường là 12 x 12cm.
Bạn xếp khoảng 4 miếng lá chuối vào khuôn, mỗi lá bạn gập ngang lại tạo 1 đường thẳng, đặt lá chuối đứng theo đường thẳng này và xếp vào 4 góc của khung sau đó cho nếp, đậu xanh, thịt heo vào như hình bên dưới.
Rải nếp đều 4 góc để tránh bánh bị lồi lõm, cho đậu xanh vào rồi thêm thịt sau đó lại thêm một lớp đậu xanh, cuối cùng là rải nếp phủ lên.
Sau đó bạn gấp lá chuối lại, dùng 1 tay giữ miệng gấp rồi nhấc khuôn lên, lấy dây buộc 2 vòng theo hình chữ thập. Không buộc dây quá chặt, để tránh bánh nở không đẹp, ngon.
Gói bánh chưng bằng tay
Đầu tiên bạn úp mặt xanh đậm của 1 lá dong xuống theo chiều dọc. Kế đến bạn ngửa mặt xanh đậm của 2 lá dong còn lại lên và và đặt theo chiều ngang, xếp sao cho 4 lá vuông góc với nhau
Bạn cho vào theo thứ tự 1 lớp gạo nếp, 1 lớp đậu xanh, 1 lớp thịt heo, 1 lớp đậu xanh và cuối cùng cho 1 lớp gạo nếp.
Đầu tiên bạn giữ 2 mép lá nằm phía dọc của bánh rồi dùng tay gấp và cuộn lá sao cho phần nếp được cố định.
Bước tiếp theo thì bạn giữ mép vừa gấp bằng một tay, tay còn lại thì bạn gập 1 bên của lá theo chiều ngang.
Sau đó bạn dựng đứng bánh lên, giữ chặt và vỗ nhẹ bánh xuống mặt bàn để phần nhân bánh được dàn dều. Tiếp theo bạn gấp phần lá ở phía trên vào, dựng bánh phía bên này xuống mặt bàn và thực hiện tương tự với bên còn lại.
Lấy 2 dây lạt buộc song song với nhau để giữ chặt bánh và không bị bung chặt. Kế đến, bạn buộc tiếp 2 chiếc lạt vuông góc với 2 lạt trên.
Luộc bánh chưng
Cách luộc bánh chưng thì bạn thực hiện như sau:
Đầu tiên xếp bánh chưng đã gói vào nồi, đổ nước ngập mặt bánh, luộc bánh kích cỡ nhỏ khoảng 5 tiếng sẽ chín nhưng bánh cỡ lớn sẽ có thời gian nấu lâu hơn.
Luôn chuẩn bị 1 ấm nước sôi bên cạnh để khi nước trong nồi cạn, bạn kịp thời tiếp thêm nước, không đổ nước lạnh vào nồi. Khi luộc được nửa thời gian bạn nên mở nắp nồi, đảo mặt bánh để bánh chín đều hơn.