Khu đô thị Thủ Thiêm… dậy sóng?

Đất tái định cư rơi vào tay doanh nghiệp

Thời điểm này, nhiều ý kiến “trái chiều” để phản đối Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh dùng những “thủ thuật” bằng văn bản để di dời người dân sinh sống trong khu dân cư ổn định ra vùng ven.

Hàng ngàn người dân bị đẩy đi ra xa khỏi phạm vi quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất rõ bằng Quyết định 367/TTg là dành 160 ha đất tái định cư cho người dân tại 5 phường.

Đất tái định cư nằm ở vùng giáp ranh, vùng lõi trung tâm Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Ủy ban nhân dân Thành phố không hiểu, cố tình không hiểu, hay không hiểu thấu đáo nên đã “hô biến” 160 ha đất tái định cư cho dân ra nhiều điểm khác nhau.

Khu tái định cư được bố trí cho người dân cách xa vị trí ban đầu được duyệt khoảng 15 km.

Ủy ban nhân dân thành phố vẫn bố trí khu tái định cư rộng 15,5 ha tại phường Bình Khánh, gần Khu đô thị Thủ Thiêm theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Phần diện tích còn lại khoảng 144,5 ha, thành phố bố trí rải rác ở các khu vực khác thuộc quận 2 như: Phường An Phú, Thạnh Mỹ Lợi và Cát Lái.

Cũng cần nhắc lại, Thủ tướng Võ Văn Kiệt khi đó chỉ đạo khu tái định cư phải thuộc 5 phường: An Khánh, Bình An, Bình Khánh, An Lợi Đông và Thủ Thiêm.

Người dân không đồng tình với phần lớn diện tích tái định cư (khoảng 50 ha) nằm ở phường Cát Lái (giáp huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai).

Vị trí này cách trung tâm Khu đô thị mới Thủ Thiêm khoảng 15 km.

Hàng ngàn hộ dân bị giải tỏa đã phản đối quyết liệt nên Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh thừa nhận nhưng giải thích một cách thiếu rõ ràng: “Thực tế hiện nay, các khu đất bố trí tái định cư đều ở phía Đông, giáp ranh hoặc gần Khu đô thị mới Thủ Thiêm và thuộc khu vực phát triển đô thị, dân cư đã quy hoạch và sẽ phát triển cơ sở hạ tầng đồng bộ”.

Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành quyết định thay thế quyết định của Thủ tướng

Ngày 03/6//2005, Ban quản lý đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm đã ban hành văn bản số 28/TTr-BQL-QH, gửi ông Lê Thanh Hải, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh khi đó.

Ban quản lý đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm tham mưu cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố: “Phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung tỷ lệ 1/5000 Khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm (thay thế quyết định số 367/TTg ngày 4/6/1996 của Thủ tướng Chính phủ”.

Ban quản lý đầu tư còn tư vấn: “…phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 Khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm (thay thế quyết định số 13585/KTST-QH ngày 16/9/1998 của Kiến trúc sư trưởng Thành phố Hồ Chí Minh)”.

Ngày 27/12/2005, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành Quyết định số 6565/QĐ-UBND về phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm tỷ lệ 1/5000 do Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Đua ký.

Quyết định này cho phép điều chỉnh quy mô Khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm là 737 ha, giảm 33 ha so với quyết định của Thủ tướng.

Ủy ban nhân dân Thành phố đưa thêm 80 ha là “khu đô thị chỉnh trang” thuộc Khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm không có trong Quyết định 367 của Thủ tướng.

Tại điều 2 của quyết định 6565, Ủy ban nhân dân Thành phố có đoạn: “Quyết định này thay thế quyết định số 367/TTg ngày 04/6/1996 của Thủ tướng Chính phủ”.

Trong cùng ngày 27/12/2005, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục ban hành Quyết định số 6566/QĐ-UBND về phê duyệt chi tiết khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm tỷ lệ 1/2000.

Quyết định này chính thức thay thế cho Quyết định số 13585/KTST-QH ngày 16/9/1998 của Kiến trúc sư trưởng thành phố.

Vậy là sau 8 năm Quyết định 367 của Thủ tướng có hiệu lực thì Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh dưới sự lãnh đạo của ông Lê Thanh Hải đã thay thế gần như toàn bộ quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm đã được Thủ tướng Võ Văn Kiệt duyệt trước đó.

Quyết liệt “đẩy - đuổi” người dân giải tỏa, xuê xoa cho các doanh nhiệp

Trong suốt giai đoạn từ năm 2000 đến nay, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh mạnh tay cưỡng chế, di dời gần 15.000 hộ dân để lấy đất dù có không ít hộ khẳng định nhà đất của mình nằm ngoài ranh quy hoạch Khu đô thị mới.

Lúc này, một số chủ đầu tư dự án, như: Công ty may thêu Lan Anh, Công ty Lê Quang, Công ty Phát triển nhà và dịch vụ Khu công nghiệp Thủ Đức, Tổng Công ty địa ốc Sài Gòn, Công ty Minh Phụng... đang sử dụng 21.241 m2 đất, trong ranh giới Khu đô thị mới Thủ Thiêm vẫn không bị thu hồi đất.

Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh “đẩy” hầu hết 160 ha đất tái định cư cho dân ra vùng ven, thì tại 5 phường cận kề Khu đô thị mới Thủ Thiêm lại xuất hiện 64 dự án đầu tư xây dựng khu dân cư, khu du lịch, văn phòng làm việc với tổng diện tích 169 ha.

Trong đó, có 55 dự án có quyết định giao đất, 1 dự án có quyết định tạm giao đất, 5 dự án chưa có quyết định giao đất và 3 dự án phân hộ lẻ.

Trong 55 dự án được giao đất có đến 42 dự án có quyết định giao đất của Ủy ban nhân dân Thành phố hoặc Thủ tướng Chính phủ, sau khi có quyết định số 367/TTg ngày 04/6/1996 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt quy hoạch xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Theo quy định, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phải xây dựng 160 ha đất tái định cư cho người dân rồi giao đất cho các dự án trên.

Việc giao giao đất cho 10 dự án, sau khi có công văn số 190/CP-NN của Thủ tướng Chính phủ đã xác định khu tái định cư 160 ha, thuộc 5 phường An Khánh, Bình An, Bình Khánh, An Lợi Đông và Thủ Thiêm, là việc làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Trải qua hơn 23 năm, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ được phê duyệt, đến thời điểm hiện tại, dư luận vẫn thắc mắc Công ty cổ phần Đầu tư Địa ốc Đại Quang Minh không hiểu vì “tiềm lực” nào đã “phủ sóng” phần lớn diện tích đất ở khu bán đảo kim cương – Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Hàng loạt các câu hỏi trong quá trình triển khai Khu đô thị mới Thủ Thiêm được đặt ra đã giải tỏa phần nào cho việc mất bản đồ quy hoạch chi tiết 1/5000 mà Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh… đang tìm kiếm.