Liên quan đến những vấn đề bất hợp lý tồn tại trong hợp đồng giao nhận và xử lý chất thải rắn (hợp đồng xử lý rác) do Sở TN&MT TP Hồ Chí Minh ký kết với Công ty TNHH Xử Lý Chất Thải Rắn Việt Nam (VWS) đã được Tieudung.vn (thuộc báo Kinh tế và Đô thị điện tử) phản ánh trong loạt 7 bài viết về bất ổn bãi rác Đa Phước từ ngày 26/5/2019 đến ngày 1/6/2019, PV Báo Kinh tế & Đô thị VPĐD TP Hồ Chí Minh đã 2 lần đến trụ sở của Sở TN&MT TP Hồ Chí Minh (63 Lý Tự Trọng, phường Bến Nghé, quận 1) để liên hệ trực tiếp đồng thời gửi nhiều câu hỏi về vụ việc. Tuy nhiên, đến nay đã hơn 2 tháng trôi qua, Sở TN&MT TP Hồ Chí Minh vẫn im lặng không phản hồi, không làm việc theo Luật báo chí.
Giấy đề nghị cung cấp thông tin mà báo Kinh tế & Đô thị gửi đến Sở TN&MT ngày 3/4/2019. |
Cụ thể, lần đầu tiên PV liên hệ Sở TN&MT là vào ngày 3/4/2019, trong ngày này PV đã gói gọn tất cả những vấn đề bất cập liên quan đến bãi rác Đa Phước vào một văn bản gồm 8 câu hỏi sau đó gửi đến đại diện Sở TN&MT, vị đại diện này cho biết sẽ chuyển văn bản đến Phòng xử lý chất thải rắn là đơn vị có trách nhiệm phản hồi đến PV.
Hơn một tháng chờ đợi kể từ ngày gửi câu hỏi đến Sở TN&MT, PV vẫn không nhận được bất cứ phản hồi nào. Đến ngày 7/5/2019, PV lần thứ hai tìm đến Sở TN&MT để liên hệ làm việc lại. Lúc này, PV được yêu cầu đến trao đổi trực tiếp tại Phòng xử lý chất thải rắn của Sở TN&MT. Đại diện Phòng xử lý chất thải rắn phản hồi PV về việc đã nhận được văn bản của Báo Kinh tế & Đô thị đồng thời hứa sẽ có câu trả lời sớm nhất có thể.
Tuy nhiên, liên tục nhiều ngày sau đó phía Sở TN&MT vẫn giữ thái độ im lặng, không đưa ra bất cứ phản hồi nào liên quan đến bãi rác Đa Phước. Đến chiều ngày 17/5, PV đã gọi điện cho đại diện Phòng xử lý chất thải rắn của Sở TN&MT, vị đại diện này cho biết: “Bên anh chỉ mới trình lên cấp trên, cố gắng sẽ trả lời một cách rõ ràng, cứ khi nào có nội dung trả lời anh sẽ sớm chuyển qua cho em, nếu kịp sẽ trả lời luôn trong tuần này”, vị này nói.
Song ngay sau đó là “lời nói gió bay”, nhiều lần hứa hẹn đến cuối cùng sau hơn 2 tháng chờ đợi phía Sở TN&MT vẫn kiên quyết giữ thái độ im lặng, không đưa ra bất cứ văn bản trả lời nào cho những câu hỏi mà PV báo Kinh tế & Đô thị đã liên hệ trước đó.
Trao đổi với PV, Luật sư Trần Đình Dũng (Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) cho biết: Luật báo chí năm 2016 đã quy định, trong phạm vi quyền hạn, nhiệm vụ của mình các cơ quan, tổ chức, người có trách nhiệm có quyền và nghĩa vụ cung cấp thông tin cho báo chí. Việc trả lời trên báo chí và thời hạn trả lời được quy định tại khoản 1,2 Điều 39, trong đó nêu rõ “Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được ý kiến, kiến nghị, phê bình, khiếu nại của tổ chức, công dân và tố cáo của công dân do cơ quan báo chí chuyển đến, người đứng đầu cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thông báo cho cơ quan báo chí biết biện pháp giải quyết”.
“Rõ ràng với cách làm việc như trên, Sở TN&MT TP Hồ Chí Minh không chỉ đã và đang vi phạm Luật báo chí mà còn thể hiện sự thiếu trách nhiệm đến cùng trong công việc. Bởi lẽ, Sở TN&MT là đơn vị được UBND TP Hồ Chí Minh ủy quyền ký kết hợp đồng xử lý rác với Công ty VWS theo Quyết định số 822/QĐ-UBND ngày 28/2/2006. Trong quyền hạn và nghĩa vụ của mình Sở TN&MT có trách nhiệm phải thông tin đến báo chí những vấn đề liên quan đến bãi rác Đa Phước”, luật sư Dũng cho biết thêm.
Mùi hôi thối phát ra từ bãi rác Đa Phước là nổi ám ảnh dai dằng người dân khu Nam Sài Gòn hàng chục năm qua. |
Như Tieudung.vn đã thông tin trước đó, ngày 28/2/2006, Sở TN&MT nhận ủy quyền của UBND TP để đàm phán, ký kết hợp đồng xử lý rác với công ty VWS. Tuy nhiên, trong hợp đồng nói trên, phía Sở TN&MT đã đồng ý với hàng loạt các điều khoản vô cùng bất lợi về mình, có thể kể đến như việc ứng trước cho Công ty VWS 9 triệu USD; thanh toán cho VWS giá xử lý rác được tính theo đồng USD; đảm bảo lượng chất thải chuyển đến nhà máy rác Đa Phước là 3.000 tấn mỗi ngày, nếu ít hơn con số này Sở TN&MT vẫn phải trả đủ số tiền 3.000 tấn rác, trong khi nếu vượt quá con số này lại phải trả số tiền xử lý rác tăng thêm; VWS được miễn bất cứ và tất cả các khoản thuế thu nhập, thuế doanh thu, thuế VAT, thuế tài sản, thuế chuyển lợi nhuận ra nước ngoài; VWS được Sở TN&MT giao cho 128ha đất “sạch” với giá thuê 0 đồng; Sở TN&MT còn cam kết sẽ bồi hoàn, bảo vệ và luôn giữ cho VWS và công ty mẹ của VWS không bị quy trách nhiệm với bất cứ mọi khiếu nại của cư dân hoặc bất kì cá nhân nào về các vấn đề liên quan đến tác động môi trường…
Ngoài ra, Sở TN&MT còn đồng ý cho Công ty VWS xử lý rác với đơn cao hơn rất nhiều so với các công ty xử lý rác khác. Có thể khẳng định rằng, công ty VWS đã được hưởng những ưu đãi “chưa từng có” đối với 1 doanh nghiệp nước ngoài đầu tư tại Việt Nam.
Quan trọng hơn, dù được giới thiệu là công nghệ xử lý rác tiên tiến, nhưng trên thực tế, công nghệ mà VWS sử dụng tại bãi rác Đa Phước chỉ là chôn lấp, khiến cho cứ “đến hẹn lại lên”, mùi hôi thối của bãi rác này lại bốc lên và lan toả theo hướng gió, gây ảnh hưởng xấu đến đời sống cũng như sức khoẻ của người dân khu Nam TP.
Việc Sở TN&MT đồng ý đặt bút ký vào một bản hợp đồng với đầy rẫy những điều khoản bất lợi này đã giúp Công ty VWS thu lời hàng trăm tỷ đồng lợi nhuận mỗi năm. Trong khi ngân sách TP thiệt hại nặng nề hàng nghìn tỷ đồng, còn ô nhiềm triền miên từ năm này qua năm khác vẫn đang từng ngày từng giờ đổ lên đầu dân.
Nếu gọi bãi rác Đa Phước là một hiện tượng xấu, thì câu hỏi đặt ra là tại sao đến tận hôm nay với những sai phạm, những bất cập đã được chỉ rõ thì hiện tượng xấu này vẫn ngang nhiên tồn tại mà không được giải quyết triệt để?
Đã hơn 13 năm qua đi, hiện khúc mắc này vẫn chìm trong im lặng chưa có lời đáp….
Vậy quyền lợi chính đáng, nổi khổ khi phải sống chung với ô nhiễm của người dân khu Nam TP sẽ trôi về đâu, khi mà đơn vị được uỷ quyền ký kết hợp đồng xử lý rác Đa Phước là Sở TN&MT lại chọn cách im lặng, lãng tránh đến cùng…
Bất ổn Bãi rác Đa Phước - Bài 1: Dai dẳng mùi hôi thối, 'mổ xẻ' công nghệ xử lý rác hiện đại
(Tieudung.vn) - Mùa mưa chỉ mới bắt đầu, người dân sống ở Khu Nam TP Hồ Chí Minh đã liên tục bị tra tấn khủng khiếp bởi mùi hôi thúi từ bãi rác Đa Phước. Sự việc này diễn ra hàng chục năm nay và chưa biết đến khi nào mới có hồi kết. |
Bất ổn Bãi rác Đa Phước - Bài 2: Hai lần Bộ KH&ĐT cảnh báo, TPHCM vẫn quyết chọn nhà đầu tư kém năng lực?
(Tieudung.vn) - Bất chấp việc Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) đã chỉ rõ năng lực tài chính yếu kém của Công ty VWS, cùng với chi phí xử lý rác quá cao so với các dự án tương tự đã cấp phép, UBND TP Hồ Chí Minh vẫn lựa chọn VWS là nhà đầu tư bãi rác Đa Phước, chính động thái khó hiểu này đã để lại nhiều hoài nghi trong dư luận! |
Bất ổn Bãi rác Đa Phước - Bài 3: Cái giá 'đắng chát' phía sau 9 triệu USD tiền ứng trước cho VWS là gì?
(Tieudung.vn) - Số tiền 9 triệu USD được UBND TP Hồ Chí Minh ứng trước cho chủ đầu tư Khu liên hiệp xử lý rác Đa Phước (bãi rác Đa Phước) ngay từ khi triển khai đã đứng trước nhiều câu hỏi về mục đích thật sự của nó và cái giá đáng sợ hơn phía sau số tiền trên còn là gì? |
Bất ổn Bãi rác Đa Phước - Bài 4: Chỉ chôn lấp, Công ty VWS 'lãi' cả 100 tỷ/năm
(Tieudung.vn) - Rác hầu hết chỉ chôn lấp, chưa phân loại để tái chế nhưng giá xử lý lại cao hơn tất cả những nơi khác, dự án Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Đa Phước (bãi rác Đa Phước) khiến TP Hồ Chí Minh phải chi thêm rất nhiều ngân sách, trong khi Công ty TNHH Xử Lý Chất Thải Việt Nam (VWS) “đút túi” cả trăm tỷ đồng mỗi năm. |
Bất ổn Bãi rác Đa Phước - Bài 5: Hàng loạt sai phạm chưa được xử lý tận gốc?
(Tieudung.vn) - Gây ô nhiễm môi trường, giá xử lý rác cao làm thiệt hại ngân sách... và hàng loạt nội dung khác đã được Thanh tra Chính phủ công bố trong quyết định thanh tra đối với Khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước (bãi rác Đa Phước). Tuy nhiên, vấn đề dư luận quan tâm nhất hiện nay là những sai phạm của VWS đã được các cấp xử lý tận gốc hay chưa? |
Bất ổn Bãi rác Đa Phước - Bài 6: Nhiều điều khoản 'kỳ lạ' trong hợp đồng xử lý rác
(Tieudung.vn) - “Giá xử lý rác khởi điểm mà ngân sách TP Hồ Chí Minh trả cho VWS là 16,4 USD/tấn, mức điều chỉnh trượt giá tăng hằng năm không quá 3%. Công suất tiếp nhận rác ở bãi này thấp nhất là 3.000 tấn/ngày, không được thấp hơn...” là những nội dung bất hợp lý trong hợp đồng xử lý rác mà TP Hồ Chí Minh đã ký kết với Công ty VWS. |
Bất ổn Bãi rác Đa Phước - Bài 7: Ô nhiễm trầm trọng đổ lên đầu người dân, ‘lợi ích nhóm’ thật sự tồn tại?
(Tieudung.vn) - Như đã phân tích ở bài trước, Hợp đồng giao, nhận và xử lý chất thải rắn (hợp đồng xử lý rác) chứa đựng rất nhiều sự “thỏa hiệp” ưu ái bất thường dành cho Công ty TNHH Xử lý chất thải Việt Nam (VWS). Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến VWS đã và đang “chôn rác ăn tiền” với giá cao ngất ngưỡng, gây ô nhiễm môi trường trầm trọng nhưng vẫn chưa được xử lý triệt để. |
Tương lai nào cho người dân khu Nam TP Hồ Chí Minh? Tieudung.vn sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc trong những bài viết tiếp theo.