Phát triển nhà ở xã hội cần sự đồng bộ từ các văn bản luật

Cần sự đồng bộ trong các quy định

Đề cập đến những khó khăn, cản trở công tác phát triển NƠXH, Tổng Giám đốc Công ty Xây dựng thương mại Lê Thành cho biết, mặc dù Nhà nước dành rất nhiều cơ chế ưu đãi cho NƠXH (cả chủ đầu tư và người mua nhà) như: giảm thuế, giảm tiền thuê đất, hỗ trợ lãi suất vay vốn ngân hàng... nhưng thực tế để được hưởng những cơ chế đó thì cần rất nhiều hồ sơ, thủ tục hơn các dự án nhà ở thương mại. Kể từ khi bắt đầu thủ tục xin đầu tư dự án phải mất ít nhất 5 năm và trải qua 5 bước trong quy trình, thời gian kéo dài khiến cho chi phí phát sinh, nhưng lợi nhuận kinh doanh của DN lại bị khống chế trong khoảng 10%. 

“Mặc dù Nhà nước cho DN được hưởng nhiều cơ chế ưu đãi khi đầu tư, nhằm hạ giá thành về sản phẩm để hỗ trợ nhóm người thu nhập thấp. Tuy nhiên, với mỗi dự án NƠXH thời gian hoàn vốn kéo dài, không phải dự án nào cũng được vay vốn ưu đãi, nên nhiều DN phải vay vốn với lãi suất thương mại để đầu tư NƠXH, tiếp đó khi dự án hoàn thành việc hoàn thiện thủ tục xác định giá bán cũng rất phức tạp... Tất cả những yếu tố trên khiến cho DN mất dần đi động lực để tham gia đầu tư các dự án NƠXH” – ông Lê Thành nói.

Song, theo Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam TS Nguyễn Văn Đính, sau khi Luật Kinh doanh BĐS và Luật Nhà ở (sửa đổi) được Quốc hội thông qua, tới đây sẽ tiếp tục là Luật Đất đai sẽ góp phần tháo gỡ những khó khăn nêu trên cho thị trường BĐS nói chung và công tác phát triển NƠXH nói riêng. Công tác phát triển NƠXH sẽ có thêm nhiều kết quả tích cực từ sự “trợ lực” của các dự án luật. Lấy dẫn chứng về việc này, theo TS Nguyễn Văn Đính với Luật Nhà ở mới, chủ đầu tư phát triển NƠXH sẽ nhận được hàng loạt ưu đãi “thật” với cơ chế thông thoáng. Cụ thể, việc đưa 20% quỹ đất NƠXH sẽ thuộc trách nhiệm quy hoạch của từng địa phương, căn cứ vào đó các địa phương sẽ có chính sách phát triển nhà ở, bố trí quỹ đất thực sự phù hợp; Đồng thời chủ đầu tư sẽ được miền trừ thuế toàn bộ phần diện tích xây NƠXH mà không phải thực hiện thủ tục xác định giá đất và thủ tục xin miễn trừ; Đặc biệt, Nhà nước cũng chỉ sẽ áp dụng biên độ lợi nhuận ở phần diện tích xây NƠXH, cũng được xem là điểm công để tăng sức hút đầu tư. 

“Đáng chú ý, Luật Nhà ở (sửa đổi) cũng bổ sung thêm nhiều quy định nhằm tháo gỡ khó khăn trong quá trình tiếp cận vốn của DN và người dân, được kỳ vọng sẽ giải quyết vấn đề giải ngân các gói tài chính ưu đãi cho NƠXH, cụ thể hiện nay là gói tín dụng 120.000 tỷ đồng. Trên thực tế, những dự án luật này phải còn ít nhất 1 năm nữa mới chính thức đi vào cuộc sống, nhưng ngay từ lúc này đã mang đến nhiều tác động tích cực đến tâm lý người dân và giúp DN xây dựng kế hoạch, định hướng đầu tư kinh doanh trong thời gian tới” – TS Nguyễn Văn Đính đánh giá.

Đồng quan điểm, Cục trưởng Cục quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng) Hoàng Hải cho biết, việc thực hiện đề án xây dựng 1 triệu căn NƠXH mặc dù chưa được như kỳ vọng, nhưng đây là đề án đầy tính nhân văn, góp phần rất lớn vào công cuộc an sinh xã hội. Đáng chú ý, Luật Nhà ở (sửa đổi) mở rộng đối tượng được mua NƠXH bao gồm: DN, hợp tác xã và liên minh hợp tác xã trong các khu công nghiệp, sẽ giúp tăng cường nguồn cung và giảm áp lực cho thị trường. 

“Tuy nhiên, để quá trình triển khai thực tế không bị vướng mắc, chồng chéo thì Luật Đất đai (sửa đổi) cần phải thống nhất các nội dung với 2 dự án luật (Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh BĐS sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua trước đó; đi kèm là những cơ chế về công tác đấu thầu để đảm bảo sự công bằng, hiệu quả trong việc lựa chọn chủ đầu tư. Ngoài ra, cơ quan quản lý Nhà nước tại địa phương cần phải thể hiện được vai trò của mình trong công tác quy hoạch, phân bổ các dự án nhà ở trên địa bàn; hỗ trợ, phối hợp với chủ đầu tư về thủ tục triển khai, điều chỉnh giá bán đảm bảo tính đủ, tính đúng... nhằm thu hút sự quan tâm hơn nữa của các DN phát triển NƠXH” – Cục trưởng Hoàng Hải nêu ý kiến.