Thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan cho thấy, tổng sản lượng gạo xuất khẩu 8 tháng đầu năm ước đạt 4,1 triệu tấn, tăng gần 22% so với cùng kỳ năm ngoái. Kim ngạch xuất khẩu đạt 1,81 tỷ USD, tăng trên 19% dù giá gạo trung bình trong giai đoạn này giảm nhẹ về mức khoảng 440 USD một tấn.
Ba thị trường xuất khẩu chủ lực đều duy trì mức tăng trưởng ổn định trên 30% về cả lượng và giá trị. Trong đó, Trung Quốc đóng góp kim ngạch 700 triệu USD và tiếp tục dẫn đầu danh sách các quốc gia nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam. So với cách đây hai tháng, thị phần của thị trường này giảm hơn 2% nhưng sự phụ thuộc của gạo xuất khẩu còn khá lớn. Tương tự nhiều loại nông sản khác, gạo Việt vẫn chưa gầy dựng được thương hiệu tại đây do thương nhân thường đóng bao bì mới sau khi nhập khẩu.
Philippines tiếp tục đứng thứ hai về tiêu thụ gạo của Việt Nam với gần 422.000 tấn, đạt mức tăng ấn tượng trên 115%. Đến cuối năm, dự báo tình hình xuất khẩu gạo sang quốc gia này tiếp tục được cải thiện do 4 doanh nghiệp trong nước vừa trúng thầu cung cấp 175.000 tấn gạo theo phương thức chính phủ - tư nhân.
8 tháng đầu năm, xuất khẩu gạo ghi nhận hai thị trường tăng trưởng vượt bậc là Senegal và Iraq. Tuy kim ngạch không đáng kể, nhưng sản lượng lần lượt gấp 208 lần và 63 lần cùng kỳ năm ngoái. Sự sụt giảm chỉ xuất hiện tại một số thị trường nhỏ như Indonesia, Ba Lan, Thổ Nhĩ Kỳ…
Cơ cấu gạo xuất khẩu đang có sự chuyển dịch tích cực theo hướng giảm mạnh phân khúc trung bình và thấp, tăng mạnh dòng gạo cao cấp và chất lượng cao như chiến lược phát triển thị trường xuất khẩu gạo giai đoạn 2017-2020 vừa được Thủ tướng phê duyệt.
Hồi đầu năm, lãnh đạo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho biết, nhu cầu nhập khẩu gạo trên thế giới chưa rõ nét, trong khi đó tồn kho ở các nước tăng mạnh nhất trong suốt nhiều năm qua nên dự báo lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam chỉ có thể tương đương năm 2016, khoảng trên 5 triệu tấn. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều khả năng ngay trong quý III năm nay, ngành lúa gạo sẽ san bằng hoặc vượt kết quả thực hiện năm trước bởi khoảng cách hiện tại không còn xa, cộng thêm hợp đồng tập trung với những đối tác lớn cũng đến hạn thực hiện.