Thanh tra kiến nghị công an điều tra sai phạm tại Saigon Co.op

Thanh tra TP Hồ Chí Minh kiến nghị chuyển hồ sơ cho công an điều tra, xử lý theo quy định pháp luật đối với những sai phạm tại Saigon Co.op.

Về nguồn vốn góp của các HTX thành viên để tăng vốn điều lệ năm 2020 của Saigon Co.op. Theo đó vào ngày 12/12/2019, Saigon Co.op ban hành thông báo tăng vốn điều lệ thành viên và triển khai huy động nguồn vốn từ các HTX thành viên tùy khả năng của các HTX. Kết quả huy động vốn ngày 20/1/2020 với 20/26 HTX thành viên góp vốn đã có tổng số tiền hơn 3.597 tỷ đồng. Trong đó HTX TM-DV Linh Tây góp vốn nhiều nhất (hơn 952 tỷ đồng), HTX Nông nghiệp Xuân Lộc góp vốn thấp nhất (50 triệu đồng).

Qua làm việc với 23/26 HTX thành viên, Đoàn Thanh tra ghi nhận 20 HTX  (3 HTX không đến làm việc) có việc huy động vốn từ thành viên bên ngoài, có trường hợp ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với các cá nhân ngoài HTX, nhưng các HTX thành viên không cung cấp danh sách cho Đoàn Thanh tra các hồ sơ liên quan. Ngày 29/4/2020, Thanh tra TP tiếp tục mời lần 2 đối với 26 HTX thành viên của Saigon Co.op để làm rõ nguồn vốn góp, nhưng HTX TM-DV Linh Tây không đến. Ngoài ra có 13 HTX ủy quyền cho người đại diện đến làm việc, nhưng cũng không cung cấp hồ sơ, tài liệu theo yêu cầu của Đoàn Thanh tra.

Bản KLTT, nêu: “Qua kiểm tra kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của các HTX thành viên (do Saigon Co.op cung cấp), Thanh tra TP nhận thấy có HTX hoạt động kinh doanh mức lợi nhuận sau thuế từ 5 tỷ trở lên nhưng không tham gia góp vốn. Trong khi phần lớn các HTX lợi nhuận đạt được sau thuế chỉ từ 24 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng lại tham gia góp vốn với số tiền hàng trăm tỷ đồng là không bình thường. Cụ thể, HTX TM-DV Linh Tây lỗ hơn 48,8 triệu đồng, nhưng góp vốn hơn 952 tỷ đồng; HTX thương mại Thị Nghè lỗ hơn 163 triệu đồng, nhưng góp vốn hơn 244,5 tỷ đồng; HTX thương mại Cầu Kinh lỗ hơn 105 triệu, góp vốn 2,9 tỷ đồng; HTX thương mại Đô Thành lỗ hơn 721 triệu đồng, nhưng góp vốn hơn 247,4 tỷ đồng…; Với việc các HTX thành viên góp số vốn hơn 3.597 tỷ đồng, cho thấy đã có cá nhân, tổ chức thông qua các HTX này để góp vốn vào Saigon Co.op”.

Có dấu hiệu vi phạm pháp luật

Thanh tra TP cũng kết luận việc tăng vốn điều lệ năm 2014 lên 2.400 tỷ đồng, năm 2015 lên 3.200 tỷ đồng và năm 2020 thêm hơn 3.597 tỷ đồng tại Saigon Co.op là làm trái với Thông tư 83/2015/TT-BTC năm 2015 của Bộ Tài chính, trái với điều 4, điều 28 Luật HTX. Đối với việc kê khai về thời điểm thay đổi vốn tại giấy đề nghị đăng ký thay đổi nội dung đăng ký HTX số 03/GĐN-LH ngày 31/1/2020 của Saigon Co.op và nội dung kê khai tại điều 1 nghị quyết số 12/NQ-HĐTV ngày 30/1/2020 (trong hồ sơ đăng ký thay đổi lần thứ 34) là không trung thực, không chính xác, không phù hợp quy định. Saigon Co.op đã vi phạm vào các hành vi bị cấm theo quy định tại khoản 4 điều 12 Luật HTX năm 2012. Hành vi vi phạm này thuộc trường hợp thu hồi giấy chứng nhận đăng ký Liên hiệp HTX theo quy định tại khoản 2 điều 56 Luật HTX năm 2012.

Bản KLTT cũng nêu: “Qua phân tích tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn đầu tư của các HTX thành viên cho thấy đạt từ 26% - 39%, do đó xác định nhu cầu của các cá nhân, tổ chức muốn đầu tư vào Saigon Co.op là có cơ sở. Nếu không làm rõ được nguồn vốn tăng lên thì Saigon Co.op sẽ bị chi phối bởi các tổ chức, cá nhân bên ngoài và không giữ được nguyên tắc tổ chức, hoạt động của Liên hiệp HTX thương mại TP. Có dấu hiệu thâu tóm, chiếm đoạt vốn, tài sản của Saigon Co.op được hình thành từ khi thành lập đến nay, xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản chung (tài sản chung không chia) và tài sản của Nhà nước, ảnh hưởng đến an ninh kinh tế của TP nói riêng và cả nước nói chung, việc làm này có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự”.

Ngoài ra, trong quá trình thanh tra để KLTT được chính xác, khách quan đúng pháp luật. Thanh tra TP có văn bản số 166/TTTP-P5 ngày 24/7 đề nghị Chủ tịch HĐQT Saigon Co.op tạm đình chỉ việc tiến hành ĐHTV cho đến khi có kết luận chính thức và ý kiến chỉ đạo thực hiện KLTT của người có thẩm quyền theo quy định của Luật Thanh tra nhưng không chấp hành, vẫn tiến hành đại hội bàn biểu quyết các vấn đề liên quan, làm ảnh hưởng đến hoạt động và nội dung KLTT như: Công tác nhân sự, phương án huy động vốn, tăng vốn điều lệ, việc rút vốn của các HTX thành viên là vi phạm pháp luật thanh tra.

Các sai phạm nêu trên, trách nhiệm thuộc về HĐQT Liên hiệp; Thành viên Liên hiệp; Ban Tổng Giám đốc, các phòng ban chức năng và các cá nhân có liên quan tại các thời kỳ.