Giá bán điện theo hình thức này đã được một số quốc gia áp dụng nhưng đó là sự chuyển đổi tích cực trước yêu cầu mới khi mà cơ chế hiện nay là giá bán theo 1 thành phần (tính theo lượng điện năng thực tế sử dụng) đang được ngành điện trong nước áp dụng đã và đang bộc lộ nhiều bất cập.
Thực tế, việc áp dụng cách tính giá điện theo bậc thang như hiện nay mới chỉ phản ánh lượng điện năng tiêu thụ là chính và chưa đúng bản chất của giá bán điện cho từng đối tượng. Việc nghiên cứu, chuyển đổi cơ chế giá bán lẻ điện từ giá bán lẻ điện 1 thành phần sang giá bán lẻ điện 2 thành phần ở giai đoạn hiện nay là cần thiết, phù hợp để thu đúng, thu đủ chi phí của ngành điện bỏ ra để cung cấp điện cho khách hàng sử dụng điện - bao gồm chi phí sử dụng hạ tầng ngành điện (nguồn, lưới điện) và chi phí điện năng. Điều này tạo ra sự minh bạch, công bằng giữa các khách hàng sử dụng điện, phản ánh đúng bản chất việc sử dụng điện của khách hàng trong hệ thống điện. Điều này cũng sẽ đưa ra tín hiệu đúng cho cả bên sản xuất điện và bên tiêu thụ điện để nâng cao hiệu quả kinh tế từ việc phân bổ và sử dụng nguồn lực hợp lý.
Theo đó, với việc áp dụng thêm thành phần giá công suất (đồng/kW hoặc đồng/kVA) mục tiêu là làm cho khách hàng phải luôn quan tâm đến chế độ sử dụng điện của mình để giảm hóa đơn tiền điện. Điều này giúp ngành điện giảm Pmax (công suất mang tải cực đại của hệ thống điện), tăng khả năng huy động nguồn phát, nâng cao hiệu quả sử dụng thiết bị ngành điện của khách hàng thông qua chỉ số Tmax (thời gian sử dụng công suất cực đại). Qua đó nó không chỉ đem lại lợi ích cho khách hàng mà còn bảo đảm thu hồi được chi phí đầu tư của ngành điện. Bởi với giá điện 2 thành phần, khách hàng sẽ trả khoản tiền cho giá công suất sử dụng và khoản phải trả cho phần giá điện năng (số kWh tiêu thụ thực tế). Nôm na nó khá giống với giá cước điện thoại cố định, tức là một số tiền cố định gọi là tiền thuê bao hằng tháng, dù không nghe gọi gì, gọi là giá công suất. Phần thứ hai là tính trên lượng điện năng tiêu thụ, gọi là giá điện năng. Giá bán điện này góp phần khuyến khích khách hàng sử dụng điện thực hiện có hiệu quả, từ đó nâng cao hiệu số phụ tải, tiết kiệm lượng điện tiêu thụ. Chính vì thế cơ chế giá điện 2 thành phần được xem như biện pháp quản lý nhu cầu phụ tải tự nhiên.
Giá bán điện 2 thành phần với nhiều ưu thế vượt trội với mục tiêu tính đúng, tính đủ chi phí mà người tiêu dùng điện gây ra cho hệ thống. Tuy nhiên, để áp dụng cơ chế giá này đòi hỏi hệ thống đo đếm được 2 thành phần điện năng (kWh) và công suất (Pmax/Imax). Từ thực tế trên cho thấy việc áp dụng và triển khai hệ thống giá bán cần phải bảo đảm sự sẵn sàng của hạ tầng điện lực như công tơ đo đếm và truyền dữ liệu. Điều đó lý giải tại sao, việc áp dụng giá bán điện 2 thành phần cần phải có lộ trình thử nghiệm, tuyên truyền để khách hàng hiểu rõ, đồng thời hoàn thiện cơ chế trước khi áp dụng rộng rãi.
Mặc dù còn cả chặng đường phía trước, song đây tiếp tục là sự thay đổi tích cực mà ngành điện cần sớm phải hoàn thiện để bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, DN kinh doanh điện và người tiêu dùng.
