Cải tạo nhà chung cư cũ: “Nằm im” chờ... cơ chế

Đồng quan điểm trên, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu cho rằng, vướng mắc lớn nhất hiện nay làm cản trở tiến trình xây dựng, cải tạo các khu nhà chung cư, tập thể cũ là do những quy định của văn bản quy phạm pháp luật. Luật Nhà ở 2005 đã quy định việc phá dỡ nhà chung cư của nhiều chủ sở hữu, theo nhu cầu, phải được 2/3 tổng số chủ sở hữu đồng ý, đã giúp cho công tác phá dỡ nhà chung cư cũ được tiến hành nhanh hơn. Tuy nhiên, quy định này đã bị bãi bỏ trong Luật Nhà ở 2014, yêu cầu phải có 100% chủ sở hữu thống nhất phá dỡ thì mới được thông qua, vô hình trung gây cản trở cho việc xây dựng, cải tạo nhà chung cư, tập thể cũ. “Mới đây, chúng tôi đã đề xuất được tối thiểu khoảng 80% chủ sở hữu đồng thuận xây dựng lại nhà chung cư cũ thì sẽ được thông qua. Quyền lợi của tất cả chủ sở hữu nhà chung cư bị phá dỡ để xây dựng lại được đảm bảo như nhau, nhằm giúp cho việc quyết định phá dỡ chung cư cũ, tập thể cũ xây dựng mới được thực hiện thuận lợi hơn” – ông Lê Hoàng Châu cho biết.

Tự bỏ tiền xóa chung cư cũ cho dân nhưng...đâu dễ! (Tieudung.vn) - Đó là trường hợp của doanh nhân Ngô Triều Vân, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Dịch vụ Sản xuất Dân Sinh (Công ty Dân Sinh). Theo đó, Công ty Dân Sinh sẽ tự bỏ tiền xây chung cư cũ thành mới để đổi cho dân được ở tại chỗ. Đáp lại thiện chí này thì… vẫn còn chờ quận!

Tính đến thời điểm hiện tại, TP Hà Nội mới tiến hành cải tạo, xây dựng mới được 14 khu nhà tập thể, chung cư cũ và đưa vào sử dụng (bằng 1% - PV). TP cũng đã thành lập Tổ chuyên gia hoàn thiện Đề án về cải tạo, xây dựng mới các nhà chung cư cũ, theo quyết định 7020/2019/QĐ-UBND; chấp thuận cho 19 DN xây dựng phương án và lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 xây dựng, cải tạo chung cư, tập thể cũ trên địa bàn.

Tuy nhiên, theo Phó Chủ tịch Câu lạc bộ BĐS Hà Nội Nguyễn Thế Điệp, nếu không có sự “cởi trói” về quy chế thì rất khó để hoàn thành mục tiêu này. “Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là hai đô thị đặc biệt, số lượng công việc gấp nhiều lần các địa phương khác. Vì vậy, để giải quyết được những công việc tồn đọng, khó khăn thì Nhà nước cần phải có những quy chế đặc thù riêng theo tình hình thực tế, không thể lấy tất cả những quy định chung của các địa phương để áp cho hai TP này” - ông Điệp nhìn nhận.

Ở khía cạnh khác, KTS Nguyễn Văn Thanh – Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng, cải tạo, xây mới các khu nhà tập thể, chung cư cũ là hết sức khó khăn, phức tạp, liên quan đến việc thay đổi tổ chức không gian sống và phải xác lập mối quan hệ bền vững, hài hòa giữa các bên. “Nhà nước hiện không đủ tiềm lực tài chính triển khai, để đảm bảo lợi ích của người dân thì buộc phải xã hội hóa, tức có sự tham gia của DN. Nhà nước cũng cần quan tâm đến quyền lợi của DN trên cơ sở những quy định về Luật Quy hoạch, Luật Xây dựng và Luật Thủ đô đã được ban hành” – KTS Nguyễn Văn Thanh nói.

Trước đó, thông tin tại kỳ họp HĐND lần thứ 11, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho biết, hiện có 19 DN được giao lập quy hoạch chi tiết 1/500 cải tạo, xây dựng lại các chung cư, tập thể cũ trên địa bàn Hà Nội. Trong đó, Sun Group làm ba khu tập thể: Khu tập thể Kim Liên với 42 nhà cao từ 2 - 6 tầng; khu tập thể Thanh Xuân Bắc với 61 nhà cao 5 tầng; khu tập thể Thanh Xuân Nam với 8 nhà cao từ 3 - 5 tầng. Vingroup làm 5 khu tập thể: Khu tập thể Ngọc Khánh có 58 nhà cao tầng từ 2 - 5 tầng; khu tập thể Giảng Võ có 22 nhà cao từ 3 - 5 tầng; khu tập thể Đường sắt với 9 nhà cao từ 2 - 5 tầng; khu tập thể 60 Thổ Quan với 6 nhà cao từ 2 - 5 tầng; khu tập thể xí nghiệp xây lắp H24 với 10 nhà cao từ 2 - 5 tầng…