Thực phẩm chế biến sẵn
Các loại thực phẩm chế biến sẵn như đồ ăn nhẹ đóng gói, bánh quy, thức ăn nhanh và đồ ăn làm sẵn thường chứa nhiều chất béo không lành mạnh, đường bổ sung và các chất phụ gia nhân tạo. Việc tiêu thụ thường xuyên những thực phẩm này sẽ tạo gánh nặng lớn lên gan. Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa trong thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tăng tích tụ mỡ xung quanh gan, cũng như tích tụ mảng bám trong động mạch, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Thay vì chọn khoai tây chiên hay bánh nướng, hãy thử những món ăn nhẹ lành mạnh hơn như một quả táo, một ít hạt khô hoặc rau củ tươi cùng sốt hummus.
.jpg)
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Đồ uống và thực phẩm chứa nhiều đường
Đường, đặc biệt là đường fructose, là một trong những "kẻ thù" lớn nhất của gan. Gan có nhiệm vụ chuyển hóa đường thành chất béo. Khi bạn ăn quá nhiều đường, gan sẽ sản xuất một lượng lớn chất béo, khiến chúng tích tụ lại trong gan, dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ.
Các loại đồ uống có đường như nước ngọt, nước tăng lực hay thậm chí là nước ép trái cây đóng hộp có thể chứa một lượng lớn xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao. Nghiên cứu cho thấy, xi-rô ngô hàm lượng fructose cao có liên quan đến sự tích tụ và lưu trữ chất béo cao trong gan, làm trầm trọng thêm tình trạng viêm và là tác nhân chính gây ra bệnh gan nhiễm mỡ.
Tương tự, việc ăn quá nhiều đồ ngọt như kẹo, bánh cũng gây hại cho gan. Bởi vì một phần chức năng của gan là chuyển hóa đường thành chất béo. Nếu bạn ăn quá nhiều, gan sẽ sản xuất quá nhiều chất béo, khiến chất béo tích tụ ở những nơi không cần thiết. Về lâu dài, bạn có nguy cơ mắc phải một số bệnh như bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chuyển hóa (MASLD).
Tiêu thụ đường tinh luyện sẽ kích hoạt nhiều con đường đẩy bệnh gan nhiễm mỡ từ việc tăng khả năng kháng insulin ở mô mỡ, làm tăng lượng đường trong máu, gây viêm, tạo ra môi trường đường ruột tiêu cực.
Carbohydrate tinh chế
Carbohydrate tinh chế có trong bánh mì trắng, gạo trắng, mì ống trắng và nhiều loại bột mì khác thường thiếu chất xơ và vitamin. Việc tiêu thụ các loại thực phẩm này có thể làm tăng lượng đường trong máu, dẫn đến tình trạng kháng insulin và làm trầm trọng thêm bệnh gan nhiễm mỡ.
Nên thay thế carbohydrate tinh chế bằng carbohydrate phức hợp như gạo lứt, bánh mì ngũ cốc nguyên hạt và yến mạch để cung cấp năng lượng ổn định hơn cũng như hỗ trợ chức năng gan.
Kiêng uống rượu bia
Rượu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương gan. Khi uống rượu, gan phải làm việc vất vả để lọc chất độc, làm gián đoạn các chức năng bình thường của nó. Uống quá nhiều rượu là một trong những nguyên nhân chính gây tổn thương gan, lâu dài có thể dẫn đến các tình trạng như viêm gan hoặc xơ gan.
Theo các chuyên gia, ngay cả việc uống quá chén một vài lần cũng có thể gây hại. Người bệnh gan nhiễm mỡ được khuyến cáo nên hạn chế hoặc kiêng hoàn toàn rượu bia tùy theo mức độ bệnh.
Cố gắng hạn chế bản thân ở mức 1 ly mỗi ngày với phụ nữ hoặc 2 ly mỗi ngày nếu là nam giới. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ về rượu bia và sức khỏe gan của bạn. Tùy thuộc vào tình trạng gan, bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên hoặc có thể đề nghị bạn bỏ rượu hoàn toàn.
Chất béo không lành mạnh
Một số loại thực phẩm chứa chất béo không lành mạnh như chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa. Các món ăn như gà rán, khoai tây chiên, hay một số loại kem cà phê không sữa (Coffee-mate Creamer) có thể chứa những loại chất béo này.
Nghiên cứu cho thấy, tiêu thụ hơn 7% lượng chất béo bão hòa tiêu thụ hàng ngày không chỉ làm tăng tích tụ mỡ quanh gan (điều bạn đang cố gắng tránh) mà còn tích tụ mảng bám trong động mạch, làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.
Chất béo chuyển hóa (trans fat) đặc biệt nguy hiểm vì chúng làm tăng stress oxy hóa và tình trạng viêm, thúc đẩy tích tụ mỡ trong gan. Khi mua thực phẩm, hãy chú ý đọc nhãn thành phần và tránh những sản phẩm có ghi "dầu hydro hóa" hoặc "dầu hydro hóa một phần".
Những thực phẩm người bệnh nên ăn
- Các loại rau xanh và trái cây: Dù là người khỏe mạnh hay người đang mắc bệnh thì các loại rau xanh và trái cây luôn được đánh giá là thực phẩm mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đối với những người mắc gan nhiễm mỡ, các loại rau xanh và trái cây cũng không thể thiếu trong khẩu phần ăn mỗi ngày.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, loại thực phẩm này có chứa nhiều vitamin và chất xơ, có tác dụng kích thích nhu động ruột, giảm nguy cơ táo bón và hạn chế nguy cơ xơ vữa động mạch. Đặc biệt, vitamin A và vitamin E trong rau quả có thể làm giảm nguy cơ tích tụ mỡ trong gan.
- Protein: Đây là một trong những nhóm dưỡng chất vô cùng quan trọng đối với việc đảm bảo năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, nếu mắc bệnh gan nhiễm mỡ, người bệnh cần đặc biệt chú ý và lựa chọn nguồn protein phù hợp để vừa đảm bảo cơ thể có đủ năng lượng cho hoạt động hàng ngày mà vẫn có thể duy trì cân nặng hợp lý. Một số nguồn protein mà người bệnh nên bổ sung đó là thịt gia cầm, cá, lòng trắng trứng, hải sản, các loại đậu,…
- Sữa ít béo và các chế phẩm từ sữa ít béo: Bệnh nhân viêm gan B nên bổ sung vào thực đơn một số loại thực phẩm như sữa chua và phô mai để tránh tổn thương gan.
- Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng nên uống một số loại trà để thanh lọc cơ thể, giải độc và hạn chế tích tụ mỡ trong gan, chẳng hạn như trà lá sen, trà nụ vối, artiso,…
Bên cạnh, chế độ ăn cho người gan nhiễm mỡ, các bác sĩ cũng lưu ý các trường hợp mắc bệnh nên điều chỉnh thói quen sinh hoạt khoa học, lành mạnh, chẳng hạn như ngủ đủ giấc, hạn chế thức khuya, luôn giữ tinh thần vui vẻ, tích cực.
Đặc biệt, nên thường xuyên tập luyện thể thao để giảm tích tụ chất béo trong gan. Người bệnh nên lựa chọn những bài tập vừa sức và sau đó tăng dần cường độ. Có thể tham khảo ý kiếm bác sĩ và huấn luyện viên về các bài tập phù hợp với thể trạng sức khỏe của mình.
Bệnh nhân mắc gan nhiễm mỡ cần lưu ý về vấn đề cân nặng. Hãy cố gắng để duy trì cân nặng hợp lý. Theo thống kê, khi giảm 5% cân nặng của cơ thể thì lượng chất béo tích tụ trong gan cũng được giảm đi đáng kể, đồng thời giảm viêm và tổn thương cho gan. Tuy nhiên, không nên giảm cân quá nhanh bằng các phương pháp phản khoa học khiến bệnh càng nghiêm trọng. Hãy giảm cân đúng cách để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
