Rạch Xuyên Tâm có chiều dài khoảng 6,2 km, xuất phát từ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè đến sông Vàm Thuật, chảy qua 2 quận Bình Thạnh và Gò Vấp (TP Hồ Chí Minh). Hàng chục năm qua, con rạch được xem là nơi ô nhiễm nặng nề nhất của TP Hồ Chí Minh.
Cải tạo rạch Xuyên Tâm được xem là một trong những dự án trọng điểm của TP Hồ Chí Minh. Năm 2002, UBND TP Hồ Chí Minh ra quyết định phê duyệt dự án với tổng vốn khoảng 123 tỷ đồng nhưng dự án này đã không được thực hiện. Năm 2017, một lần nữa TP Hồ Chí Minh lại chỉ đạo phải thực hiện dự án này... nhưng số vốn dự kiến đã phải tăng lên đến 8.600 tỷ đồng.
Tính đến nay sau 17 năm, để thực hiện dự án này thì số vốn dự kiến phải đội lên 70 lần so với ban đầu (năm 2002) và ngày khởi công vẫn chưa được ấn định. Cũng chừng ấy thời gian, hàng nghìn hộ dân 2 bên rạch phải sống bên dòng kênh hôi thối, ngập rác. Nhiều đoạn rạch bị người dân dựng nhà, lấn chiếm, làm thu hẹp dòng chảy.
Chiều ngày 9/10, theo ghi nhận PV Báo Kinh tế và Đô thị, chỉ sau một cơn mưa nhỏ tại một nhánh thuộc rạch Xuyên Tâm (hẻm 27 Điện Biên Phủ) bồng bềnh rác thải, bốc mùi hôi nồng nặc. Dọc các tuyến kênh này rác thải, túi ni lông tràn ngập từ trên bờ xuống dưới mặt nước.
Bà Nguyễn Thị Hồng Minh đã sinh sống ở cạnh dòng rạch Xuyên Tâm hơn 20 năm nay cho biết, ngày trước nước ở đây có thể dùng cho sinh hoạt hàng ngày nhưng hàng chục năm trở lại đây thì ô nhiễm nặng nề. Nguyên nhân phần nhiều là do người dân thiếu ý thức, bao nhiêu rác sinh hoạt cứ xả cứ xả hết ra dòng kênh này. Triều lên hay rút thì con rạch lúc nào cũng bồng bềnh rác trôi nổi quanh năm.
“Tôi tha thiết mong cơ quan chức năng sớm vào cuộc và có biện pháp giải quyết triệt để vấn đề gây ô nhiễm nơi đây, để các thế hệ con cháu của chúng tôi được sống trong môi trường an toàn và tránh được những nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khoẻ”, bà Minh nói.
Không riêng gì bà Minh, hầu hết người dân sống xung quanh khu vực này đều mong muốn dự án cải tảo rạch Xuyên Tâm sớm hoàn thành, để không còn phải sống trong cảnh “ăn chung ngủ chung” với rác thải ô nhiễm.
Dưới đây là những hình ảnh rạch Xuyên Tâm và PV ghi nhận vào ngày 9/10:
 |
| Hai bên dòng kênh Xuyên Tâm có khoảng 1.600 hộ dân sinh sống và hằng ngày đối mặt với rác thải và mùi hôi thối. |
 |
| Dòng “kênh chết” đen ngòm vẫn đang ngày ngày là nỗi ám ảnh với người dân sống quanh đây. |
 |
| Rạch Xuyên Tâm có rác nằm ngổn ngang xem lẫn với bùn. |
 |
| Từ nhiều năm nay, các hộ dân vẫn làm nhà vệ sinh, nơi tắm rửa, giặt giũ... và xả thẳng xuống rạch khiến tình trạng ô nhiễm ngày càng trầm trọng. |
 |
| Những đống rác lộ thiên, từng lớp ẩn dưới dòng nước đen. |
 |
| Hàng trăm căn nhà "ổ chuột" chen chúc trên dòng kênh thối. |
 |
|
Qua năm tháng, nhiều hộ dân ở đây cơi nới nhà cửa và lấn chiếm lòng kênh làm cho con kênh này đang dần bị bức tử. |
 |
| Bên dưới những căn nhà tạm bợ là rác thải sinh hoạt ứ đọng, chất đống gần chạm đến sàn nhà. |
 |
| Con rạch ngập rác là điều kiện để côn trùng sinh sôi gây dịch bệnh. |
|
Ngày 29/7, UBND TP Hồ Chí Minh chỉ đạo các sở, ngành, quận, huyện nhanh chóng giải quyết các khó khăn, vướng mắc để triển khai các dự án nạo vét, cải tạo kênh rạch, khơi thông dòng chảy trên địa bàn. Các đơn vị thực hiện cần sớm xây dựng phương án giải phóng mặt bằng đối với những khu vực có dự án trọng điểm như cải tạo Rạch Xuyên Tâm, kênh 19/5, Tham Lương - Bến Cát. UBND các quận, huyện cần duy trì các mô hình, giải pháp đã thực hiện có hiệu quả trong việc ngăn chặn nguồn xả thải xuống kênh rạch; không để tái lấn chiếm và gây ô nhiễm hành lang sông, kênh, rạch; tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm hành chính về vệ sinh môi trường công cộng tại địa phương. Sở Xây dựng phối hợp với UBND quận, huyện xử lý các công trình, nhà ở xây dựng lấn chiếm sông, kênh, rạch trên địa bàn TP. |
