Dấu hiệu của tội làm nhục người khác
Theo đó, vào tối 3/3/2019, tài khoản Facebook Naru Dang đã gắn tên tài khoản Dang Nhu Ngoc và Phuong Tran để thực hiện đăng tải nhiều hình ảnh của các công dân trú tại 59/X Nguyễn Du, phường Bến Nghé, quận 1, với nội dung kết tội họ "lừa đảo, chiếm đoạt tài sản".
 |
| Thông tin "Truy nã" công dân đăng bởi tài khoản Facebook Naru Đặng - Ảnh chụp màn hình. |
Đặc biệt, tài khoản Facebook trên còn khẳng định: "Xin cộng đồng mạng chung tay hỗ trợ cơ quan điều tra cùng tố giác tội phạm nguy hiểm"; "bên dưới là hình ảnh bọn tội phạm";... trước khi đăng tải nhiều hình ảnh, hộ chiếu của công dân, rõ địa chỉ và các thông tin cá nhân khác.
Theo luật sư Nguyễn Kiều Hưng (Hãng luật Giải phóng), hành vi công khai nói xấu, làm nhục, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác là hành vi vi phạm pháp luật, có dấu hiệu hình sự về tội vu khống hoặc làm nhục người khác.
 |
| Luật sư Nguyễn Kiều Hưng trong phiên tòa xét xử Đặng Văn Hiến - Ảnh: Minh Quý (Zing.vn). |
Hành vi làm nhục được hiểu là hành vi xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác. Còn hành vi vu khống là hành vi bịa đặt, loan truyền những điều biết rõ là bịa đặt nhằm xúc phạm danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc bịa đặt là người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền…
Như tư vấn của luật sư Nguyễn Kiều Hưng, công dân cần làm đơn tố giác gửi đến Cơ quan Cảnh sát điều tra, kèm theo đó là những chứng cứ đã thu thập được.
Khi nào hành vi xúc phạm người khác trên Facebook bị xử lý hình sự?
Trả lời báo chí về vấn đề này, luật sư Nguyễn Thanh Hà (Chủ tịch Công ty Luật SBLAW) đánh giá: Sự phát triển của CNTT, trong đó có mạng xã hội là một tiến bộ của nhân loại…, nhưng đây cũng là môi trường thuận lợi để kẻ xấu thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật, trong đó có việc bôi nhọ danh dự nhân phẩm của cá nhân, tổ chức…
 |
| Luật sư Nguyễn Thanh Hà (Chủ tịch Công ty Luật SBLAW). |
Quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân được quy định rất cụ thể tại Điều 34, Bộ luật Dân sự 2015, theo đó: “Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ"; "Cá nhân có quyền yêu cầu Tòa án bác bỏ thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình…”
Điểm d, e khoản 1 Điều 5 Nghị định số 72/2013/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng nghiêm cấm các hành vi: “Đưa thông tin xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân”; “Giả mạo tổ chức, cá nhân và phát tán thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.
Hành vi thóa mạ, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác trên mạng xã hội là vi phạm pháp luật; tùy theo tính chất, mức độ vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
 |
| Tài khoản kết tội, làm nhục người khác có trên 30.000 người theo dõi - Ảnh chụp màn hình. |
Cũng theo luật sư Nguyễn Thanh Hà, những hành vi bôi nhọ danh dự nhân phẩm của người khác một cách nghiêm trọng nói trên có thể cấu thành “tội làm nhục người khác” và “tội vu khống” theo quy định tại Điều 121, Điều 122 Bộ luật Hình sự.
Cụ thể, các điều luật này quy định:
Điều 121. Tội làm nhục người khác: Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 1 năm đến 3 năm: Phạm tội nhiều lần; Đối với nhiều người; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; Đối với người thi hành công vụ; Đối với người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, chữa bệnh cho mình.
 |
| Tài khoản Phuong Tran có 11 lần chia sẻ nội dung kết tội, làm nhục người khác; đăng hình trẻ em gái lên Facebook - Ảnh chụp màn hình. |
Điều 122. Tội vu khống: Người nào bịa đặt, loan truyền những điều biết rõ là bịa đặt nhằm xúc phạm danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc bịa đặt là người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 1 năm đến 7 năm: Có tổ chức; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; Đối với nhiều người; Đối với ông, bà, cha, mẹ, người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh cho mình; Đối với người thi hành công vụ; Vu khống người khác phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
Về mức độ bị coi là "xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự", theo luật sư Nguyễn Thanh Hà: Đối với hành vi bị coi là xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự người khác trên mạng xã hội mà bị truy cứu về tội làm nhục người khác thì người phạm tội phải là người có hành vi: Lăng mạ, chửi rủa thậm tệ có tính chất nhiều lần, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, danh dự của người bị xúc phạm đó;
Ý thức chủ quan của người phạm tội là mong muốn người bị hại bị nhục với động cơ khác nhau, có thể trả thù chính người bị hại hoặc cũng có thể trả thù người thân của người bị hại;…
| Trong vụ việc này, một vấn đề đặc biệt nghiêm trọng là tài khoản Facebook Phuong Tran đã thực hiện hành vi đăng hình ảnh trẻ em (trẻ em gái, khoảng 2 tuổi - PV) lên mạng xã hội ở chế độ công khai, vi phạm nghiêm trọng "quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình của trẻ em" theo quy định của Luật trẻ em 2016, bên cạnh các quy định khác của pháp luật. |
Tieudung.vn sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.
Hữu Phú - Phong Lê
