Dụ dỗ khách hàng
Từ vài tháng nay, các thuê bao điện thoại liên tiếp nhận được tin nhắn rác chào mời vay tiền theo hình thức tín chấp của một loạt công ty cho vay tiêu dùng - thực chất là tín dụng đen. Còn tại các ngõ phố, cột điện, bờ tường khu tập thể,... tín dụng đen cũng quảng cáo công khai.
Vào mạng Internet thì chỉ cần gõ dòng chữ cho vay tín chấp, cũng ra hàng trăm kết quả, với những lời mời cho vay hấp dẫn, dụ khách hàng. Thủ tục cho vay rất đơn giản, nhanh chóng, thân thiện, chỉ cần những giấy tờ đơn giản như chứng minh nhân dân, hộ khẩu thường trú, giấy phép lái xe, thẻ sinh viên,...
Liên lạc qua một số điện thoại hỏi vay tiền, PV nhận được câu trả lời là anh muốn vay bao nhiêu cũng có. Tuy nhiên, nếu có tài sản thế chấp thì lãi suất thấp, còn không có tài sản thế chấp, thì bắt buộc phải có hộ khẩu Hà Nội và lãi suất cao hơn.
 |
| Cuối năm, tín dụng đen lại bùng phát. |
Với khoản vay có tài sản thế chấp, vào thời điểm cuối năm, lãi suất đã tăng lên mức từ 3.500-4.000 đồng/1 triệu đồng/ngày, còn không có tài sản thế chấp thì lãi suất từ 5.000-7.000 đồng/1 triệu đồng/ngày. Ngoài ra còn xuất hiện hình thức vay "nóng" theo ngày, phổ biến, cứ vay 10 triệu đồng phải trả từ 200.000-300.000 đồng/ngày. Còn vay theo tháng, cứ 10 triệu đồng thì trả lãi từ 1,4-1,8 triệu đồng/tháng.
Tại một cửa hàng cho vay tín chấp kiêm cầm đồ ở khu vực Ô Chợ Dừa (Đống Đa, Hà Nội), nhân viên ở đây cho biết, cuối năm rất nhiều người cần tiền đến vay, nên giờ lãi là 6.000 đồng/1 triệu đồng/ngày. Nếu anh chấp nhận thì làm thủ tục ngay, đợi thêm mấy ngày nữa lãi suất còn tăng. Thủ tục đúng là rất nhanh gọn, chỉ cần người vay cung cấp chứng minh nhân dân, hộ khẩu, địa chỉ đang ở.
Theo quy trình, ngay sau khi được vay, bên cho vay sẽ cắt lãi trước. Một khách hàng đến vay 15 triệu đồng để lấy vốn kinh doanh, sau khi cung cấp chứng minh nhân dân, hộ khẩu, địa chỉ đang ở. Xem xong, nhân viên tuyên bố chỉ cho vay tối đa là 10 triệu đồng. Thủ tục hoàn tất, trong vòng 20 phút và nhân viên này mở két sắt xuất ra 9,4 triệu đồng, lãi vay trừ trước 10 ngày đầu.
 |
| Tin nhắn SMS, tờ rơi, quảng cáo cho vay tiền mặt với lãi suất thấp, không cần thế chấp, nở rộ khắp nơi tại Hà Nội. |
Lãi suất cắt cổ
Nếu tính ở thời điểm này, vay 1 triệu đồng phải trả lãi từ 4.000-7.000 đồng/ngày thì lãi suất tương đương mức 144%-252%/năm. Khách hàng của loại dịch vụ này trong những ngày gần Tết chủ yếu là người buôn bán nhỏ, công nhân, thậm chí là DN nhỏ,... do nhu cầu cao về tiền vào dịp cuối năm, trong khi khó vay được từ các nơi khác nên chấp nhận lãi suất "cắt cổ".
Với người buôn bán nhỏ thường vay trước Tết khoảng 1 tháng, chị Ngà, một tiểu thương ở chợ Thanh Xuân Bắc, cho biết do cần lấy thêm hàng để bán phục vụ Tết, trong khi tiền túi không đủ, chị đành phải đi vay. Có vay cũng chỉ vài chục triệu đồng là nhiều và khoảng 1 tháng là trả ngay.
Ngày thường ít người vay thì lãi suất khoảng 2.000-2.500 đồng/1triệu đồng/ngày, nhưng thời điểm gần cuối năm, số người cần vốn nhiều thì lãi suất lên 5.000-7.000đồng/1 triệu đồng/ngày.
"Tuy nhiên, dịp Tết nhu cầu tăng cao, nên hàng hóa bán chạy và giá nhiều mặt hàng cũng tăng, mình vay mua tích trữ, bán ra cũng kiếm lời hơn ngày thường. Vì vậy, mới chấp nhận vay như vậy. Vay quen thì chỉ cần gọi điện là người ta cũng mang tiền đến tận nơi, rất nhanh không phải thủ tục rườm rà, nên nhiều người chấp nhận" chị Ngà nói.
 |
| Việc vay quá dễ với lãi suất cắt cổ là nguyên nhân gây ra nhiều rủi ro và có thể phải trả giá đắt với nhiều người. |
Đến những ngày cận Tết Nguyên đán thì khách hàng tín dụng đen phục vụ nhiều nhất là công nhân các khu công nghiệp. Theo anh Lê Hồng Sang, công nhân tại KCN Thăng Long, gần Tết nhiều người nơi anh làm thường vay tín dụng đen lấy tiền về quê. Có người do được thưởng Tết thấp, trong khi về quê cần tiền buộc phải vay. Những người nhà xa, không mang xe máy về theo thì dùng làm tài sản thế chấp, vừa đỡ phải gửi, lại được hưởng lãi suất thấp, ra Tết đi làm lấy tiền thưởng đầu năm, lương thanh toán.
Có DN nhỏ cũng tìm đến tín dụng đen trong những ngày này. Một DN cho biết, nhiều khách hàng đến giờ này vẫn chưa chịu thanh toán tiền. Tiền hàng chưa thu được, trong khi phải lo Tết cho nhân viên. Cứ tình hình này, tới tuần làm việc cuối cùng, chắc phải mang chiếc xe 16 chỗ đi thế chấp để vay tiền. Chiếc xe này hàng ngày chở nhân viên đi công việc, Tết đến đóng cửa nghỉ, có lẽ sẽ đặt tạm lấy tiền, ra Giêng đòi được tiền hàng về thanh toán.
Các chuyên gia ngân hàng cho biết, lãi suất cho vay hiện nay trên thị trường tín dụng “đen” phải bị coi là hành vi cho vay nặng lãi. Theo quy định, lãi suất vay do các bên thỏa thuận, nhưng không được vượt quá 150% của lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố. Việc vay quá dễ dàng với lãi suất cắt cổ, là nguyên nhân gây ra nhiều rủi ro và có thể phải trả giá đắt với nhiều người.
Tín dụng đen ngày nay quảng cáo công khai và nhan nhản khắp nơi, lấn át cả khoan cắt bê tông. Nếu như khoan cắt bê tông còn có thể bị dọa cắt số điện thoại vì gây mất mỹ quan, phản cảm, thì tín dụng đen hiện chẳng có cơ quan chức năng nào can thiệp.
