Dựng chòi vịt “nguy hiểm cho xã hội” !
Ông Nguyễn Văn Bỉ cùng mẹ (là mẹ liệt sĩ) sống trong căn nhà tình nghĩa do chính quyền xây tặng nhiều năm nay. Gia đình ông Bỉ có quyền sử dụng trên 3.600m2 nông nghiệp tại thửa 355, tờ bản đồ 13, khu phố 3, thị trấn Tân Túc, huyện Bình Chánh.
Nguyễn Văn Bỉ cùng mẹ (là mẹ liệt sĩ) sống trong căn nhà tình nghĩa do chính quyền xây tặng |
Trên khu đất này có cái chòi nuôi vịt cũ đã mục, sập đổ. Tháng 7/2015, ông Bỉ mua tre, lá về dựng cái chòi rộng hơn để làm nơi chứa vật tư trồng cây và nuôi gia cầm, gà vịt, ngan, ngỗng, nhưng khi vừa lợp lá thì cán bộ đô thị huyện đến lập biên bản, xử phạt ông 6,25 triệu đồng và buộc tháo dỡ. Ông Bỉ đã thực hiện quyết định và tháo dỡ và nộp phạt theo quy định.
Khoảng 3 tháng sau, nghĩ mình bị phạt là do dựng chòi rộng hơn cái chòi cũ hư hỏng đã có tử trước, vì vậy ông tận dụng cây lá của lần dựng chòi trước (đã tháo dỡ) quây lại thành cái chòi trên nền cái chòi cũ trước đây khoảng 35m2. Ngay khi tôi tiến hành dựng chòi, cán bộ quản lý đô thị gọi điện thoại yêu cầu tháo ngay. Sợ bị phạt đến hơn 6 triệu đồng như trước nên ông tháo xuống.
“Thế nhưng, sau đó công an vẫn mời ông lên làm việc về việc dựng chòi này. Ngày 19/1/2016 ông Nguyễn Văn Quý, Trưởng Công an huyện Bình Chánh ký quyết định khởi tố tôi về tội “Vi phạm các quy định về quản lý nhà ở” theo Điều 270 Bộ luật Hình sự. Ngày 26/1/2016, Phó Viện trưởng Viện KSND huyện Bình Chánh Lê Thanh Tòng phê chuẩn quyết định khởi tố bị can với tôi (ông Quý và ông Tòng cũng là người ký các quyết định khởi tố và truy tố trong vụ án ông Tấn, chủ quán phở Xin Chào là người thuê đất của ông Bỉ về tội kinh doanh trái phép cùng thời điểm - PV)”, ông Bỉ kể.
Tại Kết luận điều tra của Công an huyện Bình Chánh đã ghi nhận, ông Bỉ dựng chòi chứa vật tư nuôi trồng, với “kết cấu là cột cây, vách lá, mái lá”. Việc xây dựng chòi lần 2 cũng cột cây, vách lá, mái lá nhưng diện tích nhỏ hơn, chỉ 35m². Tuy nhiên, Kết luận điều tra lại nhận định: “Hành vi của bị can là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến tình hình quản lý trật tự quản lý đô thị, phá vỡ quy hoạch tổng thể chung tại địa phương, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình trật tự trị an tại địa phương, do đó cần phải đưa ra xét xử trước pháp luật để răn đe giáo dục chung!”.
“Tôi bị khởi tố vì làm xấu phong thủy của công an huyện”?
Vì cái chòi vịt đã tháo dỡ này mà ông Bỉ bị khởi tố |
Trao đổi với PV Kinh tế & Đô thị ngày 24/4, ông Bỉ cho biết, trước khi bị phạt và bị khỏi tố vì dựng chòi vịt trên mảnh đất vườn của mình. Tôi có mảnh đất ngay trước mặt trụ sở Công an huyện bình Chánh, mảnh đất đó tôi và chị gái chung nhau mua, sau đó tôi tiến hành trồng và kinh doanh cây cảnh, đến năm 2015, tôi cho ông Tấn thuê để mở quán Xin Chào.
Cũng theo ông Bỉ, nguyên nhân dẫn đến vòng lao lý là khu đất của tôi chắn mặt tiền của trụ sở Công an huyện Bình Chánh. Trước khi tôi bị khởi tố, ông Nguyễn Văn Quý, Trưởng Công an huyện đã chủ động liên lạc với tôi, nói là tôi bứng hết cây cảnh đi chổ khác vì chắn mất mặt tiền phong thủy của Công an. Đi cùng với đó, tôi nhận được điện thoại yêu cầu hiến con đường 5 mét đi thẳng vô cổng chính trụ sở công an huyện, rồi công an sẽ để yên cho tôi làm ăn. Nên tôi có bàn với bà chị tôi sẽ thực hiện theo yêu cầu của công an. Tuy nhiên, khi tôi yêu cầu bên công an ký chứng nhận là tôi có hiến đất nhưng họ không đồng ý ký.
Bà Mai Thị Sáu là hàng xóm của ông Bỉ cho hay: “Qua báo chí bà con ở đây mới biết được chú Bỉ bị khởi tố hình sự và cấm đi khỏi nơi cư trú, chúng tôi rất bất ngờ không nghĩ vì cái chòi vịt mà chú ấy lại ra nông nỗi như thế. Vì từ trước đến nay, chú Bỉ là một người nông dân hiền lành chất phác, không có điều tiếng gì. Không những vậy, chú Bỉ còn nhiệt tình giúp đỡ những người khó khăn, làm từ thiện và có bằng khen treo khắp nhà nữa. Sao người ta chỉ cất cái chuồng nuôi gà, nuôi vịt mà bị khởi tố là sao!?”.
Nhiều hàng xóm của ông Bỉ qua động viên, chia sẻ cùng ông |
Khi nhận quyết định khởi tố vụ án vì cất chòi vịt, tôi thực sự bàng hoàng, không tin vào mắt mình, bầu tròi như sụp đổ xuống chân, tôi không dám cho mẹ già biết vì sợ bà chịu đựng không nổi. Còn vợ tôi, khi biết tin đã suy sụp không ăn không ngủ được trong suốt thời gian qua. Nay tôi chỉ biết thông qua báo chí để các cơ quan chức năng sớm minh oan cho tôi, để tôi và gia đình được quay lại cuộc sống bình thường!
Công an có nhầm lẫn hành vi dựng chòi thành nhà ở?
Trao đổi với chúng tôi, Luật sư Trần Đình Dũng (Trung tâm Tư vấn Pháp luật TP Hồ Chí Minh – Trung ương Hội Luật gia Việt Nam) cho rằng, Tội vi phạm quy định về quản lý nhà ở, được qui định tại Điều 270 BLHS “Người nào chiếm dụng chỗ ở, xây dựng nhà trái phép, đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm”, mang ra áp dụng với trường hợp ông Bỉ là tréo ngoe.
Luật sư Trần Đình Dũng |
Luật sư Trần Đình Dũng phân tích: Khi đọc điều luật, chúng ta nhận ra ngay tại tiêu đề tội danh, khách thể xâm phạm mà nhà lập pháp đề cập đến là quản lý nhà ở. Nên nếu chủ thể vi phạm nhà khác không phải nhà ở thì không thể nói họ phạm vào Điều 270 BLHS năm 1999, sửa đổi bổ sung 2009 - Tội vi phạm các quy định về quản lý nhà ở. Đó chính là nguyên tắc xử lý đúng người đúng tội trong tố tụng hình sự.
Vấn đề đặt ra, pháp luật định danh như thế nào là nhà ở? Chòi vịt có được xem là nhà ở hay không? Khoản 1 Điều 3 Luật nhà ở năm 2014 (cũng như trước đó Điều 1 Luật nhà ở năm 2005) định nghĩa “Nhà ở là công trình xây dựng với mục đích để ở và phục vụ các nhu cầu sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân”. Khái niệm nhà ở theo qui định tại Luật nhà ở được áp dung chung toàn bộ hệ thống pháp luật quốc gia. Khi xử lý hình sự đối với Tội vi phạm các quy định về quản lý nhà ở cũng phải xem xét theo khái niệm này để phân biệt nhà ở và nhà khác, không thể tùy tiện xem chòi vịt là nhà ở rồi khởi tố người chưa vi phạm pháp luật hình sự. Rõ ràng chòi vịt không phải công trình xây dựng với mục đích để ở, cũng không phải phục vụ các nhu cầu sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân (như nhà tắm, nhà cầu, nhà hóng mát…). Mà chòi vịt là công trình phục vụ sản xuất nông nghiệp, cụ thể là chăn nuôi vịt. Công trình loại này được phép xây dựng trên đất nông nghiệp nếu đất chưa bị qui hoạch chuyển mục đích khác mà không cần cơ quan nhà nước cấp giấy phép.
Đồng quan điểm, Luật sư Vũ Xuân Cát (Đoàn Luật sư TP. HCM) cho rằng: việc khởi tố ông Bỉ về tội “Vi phạm quy định về nhà ở” theo Điều 270 Bộ luật Hình sự với hành vi dựng chòi nuôi vịt là oan sai, không có căn cứ. Luật sư Cát phân tích: "Nhà ở phải có điện nước và tiện nghi khác kèm theo. Nhà ở phải có giếng khoan, có cửa, điện nước, bếp nấu ăn, tài sản phục vụ việc ở… Hơn nữa, Điều luật quy định là xây dựng nhưng ông Bỉ không có xây mà chỉ là cái chòi tạm bợ. Nói về hình thức nó chỉ là dựng chòi thôi. Chòi không mang chức năng của nhà ở nên nó không phù hợp với điều 270, khởi tố theo điều 270 là oan. Đối chiếu theo luật,cơ quan chức năng huyện Bình Chánh đã nhầm lẫn dẫn đến khởi tố và truy tố sai”.
Trung tướng Lê Đông Phong - Giám đốc Công an TP. HCM vừa yêu cầu Công an huyện Bình Chánh báo cáo vụ việc người dựng chòi nuôi vịt bị khởi tố: Hiện tôi đã yêu cầu Phòng Tham mưu Công an TP và Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP kiểm tra cụ thể hồ sơ, tài liệu chứng cứ. Các đơn vị này đã rút hồ sơ để kiểm tra, đánh giá và chuẩn bị báo cáo. Nếu phát hiện có sai phạm, thiếu sót thuộc về trách nhiệm của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Bình Chánh, tôi sẽ yêu cầu thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP xử lý ngay. Khi có kết quả đánh giá, chúng tôi sẽ chủ động xử lý và thông tin cho báo chí sớm về vụ việc. |