Lợi dụng nhiệm vụ, để làm lợi cho gia đình
Theo cáo trạng, trong thời gian năm 2006 đến 2007, Võ Thái Hòa là cán sự Phòng TN&MT huyện Côn Đảo phụ trách lĩnh vực đất đai (lập kế hoạch, quy hoạch sử dụng đất...), biết rõ thời điểm gia đình mình sử dụng diện tích 1.982m2 tiếp giáp phía nam với thửa đất nhận chuyển nhượng của ông Võ Hùng Bình là sau ngày 26/9/2001 (thời điểm chuyển nhượng) và sau quy hoạch chi tiết 1/2000 Trung tâm Côn Đảo đã được UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phê duyệt tại quyết định 964/QĐ.UB ngày 2/5/1998, không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, đã được Phòng TN&MT huyện Côn Đảo rà soát, tổng hợp thể hiện tại danh sách 244a/DS-TNMT và danh sách 244b/DS-TNMT ngày 21/9/2006, phân loại hồ sơ đủ điều kiện, không hoặc chưa đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ).
Những khi được Trưởng phòng TM&MT huyện Côn Đảo giao quyền hạn, nhiệm vụ theo chương trình số 07/CT.TNMT ngày 9/1/2007, với vai trò trách nhiệm là tổ trưởng tổ cấp giấy và chủ trì nhóm 1. Ông Võ Thái Hòa đã lợi dụng quyền hạn, nhiệm vụ được giao thực hiện trái công vụ về quy định pháp luật đất đai theo hướng có lợi cho gia đình mình trong quá trình thẩm định, kiểm tra, xác minh hồ sơ giải quyết cấp giấy CNQSDĐ diện tích 1.982m2 tại đường Huỳnh Thúc Kháng - Khu dân cư số 3.
Bị can Võ Thái Hòa - Ảnh: PLO
Cụ thể, trực tiếp viết đơn đề nghị cấp giấy CNQSDĐ ghi ngày 21/6/2006, để vợ là bà Trần Thị Yến đứng tên, nhưng không kê khai thời điểm bắt đầu sử dụng đất theo hướng dẫn của mẫu số 04/ĐK; viết đơn xin chuyển đổi vị trí và công nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) ghi ngày 2/1/2007 sau khi đã có danh sách tổng hợp của Phòng TN&MT huyện, thể hiện diện tích đất gia đình Hòa đề nghị không phù hợp quy hoạch sử dụng đất, rồi tự lập bổ sung vào hồ sơ cấp giấy, không qua bộ phận tiếp nhận đơn nhằm mục đích chứng minh thời điểm sử dụng đất sau năm 1997; tiến hành đo đạc, xác minh ranh giới thửa đất và ký lập biên bản đo đạc ranh giới thửa đất (hiện trạng sử dụng đất) ghi ngày 11/1/2007, không đúng theo quy định tại quyết định số 720/1999/QĐ-ĐC ngày 30/12/1999 của Tổng cục Địa chính; khi chủ trì họp lấy ý kiến khu dân cư số 3, không xác minh lấy ý kiến làm rõ về nguồn gốc, thời điểm bắt đầu sử dụng đất để đối chiếu quy hoạch sử dụng đất mà chỉ ghi nhận trong biên bản ngày 17/1/2007 là “đất sử dụng ổn định, không tranh chấp”; hướng dẫn thống nhất với vợ là bà Yến việc kê khai thời điểm bắt đầu sử dụng đất năm 1998 tại bản tường trình về nguồn gốc đất, bản cam kết về việc sử dụng đất của bà Yến (ghi ngày 11/1/2007) không đúng thực tế; với nhiệm vụ là tổ trưởng tổ cấp giấy, không báo cáo với Trưởng phòng TM&MT huyện về sự mâu thuẫn việc bà Yến kê khai thời điểm sử dụng đất năm 1998 trong hồ sơ giải quyết (bản cam kết, bản tường trình nguồn gốc đất) với danh sách 244a và 244b của Phòng TN&MT huyện đã tổng hợp trước đó (thời điểm sử dụng năm 2001). Dẫn đến việc Phòng TN&MT huyện công khai danh sách hồ sơ đề nghị của gia đình Hòa và bà Yến đủ điều kiện được cấp giấy CNQSDĐ và đề nghị UBND huyện Côn Đảo cấp giấy CNQSDĐ đối với diện tích 1.982m2 thuộc thửa 1/144 (mới 225), tờ bản đồ 19 tại đường Huỳnh Thúc Kháng cho gia đình Hòa và Yến. Ngày 2/5/2007, UBND huyện Côn Đảo đã cấp giấy CNQSDĐ cho bà Trần Thị Yến diện tích 1.982m2 không đúng quy định pháp luật về đất đai, gây thiệt hại hơn 800 triệu đồng.
Nhiều cán bộ… thoát nạn
Liên quan đến vụ án này, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cũng tiến hành điều tra trách nhiệm của các cá nhân liên quan, như: Ông Nguyễn Văn Vỹ, Trưởng phòng TN&MT (thời gian tháng 4/2005 đến năm 2007) đã thiếu kiểm tra, không xem xét toàn diện, đối chiếu hồ sơ địa chính để xác định nguồn gốc diện tích 1.982m2 gia đình của Võ Thái Hòa và bà Trần Thị Yến sử dụng sau thời điểm nhận chuyển nhượng của gia đình ông Võ Hùng Binh; không kiểm tra xác minh, chỉ căn cứ vào bản cam kết, bản tường trình về nguồn gốc đất của bà Yến kê khai thời điểm sử dụng đất năm 1998 để xác nhận vào các tài liệu liên quan trong hồ sơ. Sau đó ông Vỹ ký danh sách công khai số 54/DSTB.TNMT ngày 28/2/2007, thể hiện thời điểm bà Yến sử dụng diện tích 1.982m2 là năm 1998; ký tờ trình xác định hồ sơ của bà Yến đủ điều kiện cấp giấy CNQSDĐ và đề nghị UBND huyện cấp giấy. Ngày 2/5/2007, UBND huyện đã cấp giấy CNQSDĐ diện tích 1.982m2 cho gia đình và Yến, gây thiệt hại hơn 800 triệu đồng.
“Hành vi của ông Vỹ đã phạm tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên do thời điểm ông Vỹ thực hiện hành vi sai phạm gây ra hậu quả xảy ra từ tháng 2/2007. Tính đến thời điểm có kiến nghị khởi tố vào tháng 9/2017 đã qua 10 năm, nên không xem xét xử lý trách nhiệm hình sự đối với ông Vĩ”, cáo trạng nêu.
Đối với Trưởng khu dân cư, chuyên viên của Phòng TN&MT huyện Côn Đào, gồm: Nguyễn Kỳ Song, Võ Thị Xuân Diệu, cũng liên quan đến việc cấp giấy CNQSDĐ cho gia đình bà Yến, nhưng không vụ lợi nên không xem xét xử lý trách nhiệm hình sự.
Đối với các cán bộ, chuyên viên khác, gồm: Trần Văn Tiến, Hoàng Thị Hà, Nguyễn Thị Sen và Trần Như Dương đã thiếu trách nhiệm trong chức trách nhiệm vụ được giao, đã tham mưu cho UBND huyện cấp giấy CNQSDĐ cho gia đình bà Yến không đúng quy định, nên đủ cơ sở xác định có dấu hiệu tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Nhưng do gia đình bà Yến đã trả lại giấy CNQSDĐ (hậu quả đã khắc phục) và các cá nhân này không vụ lợi trong việc giải quyết cấp giấy. Cơ quan CSĐT cho rằng chưa đến mức cần thiết phải xử lý hình sự, chỉ cần kiến nghị xử lý trách nhiệm về Đảng và chính quyền.
Bị tố cáo từ danh sách công khai
Trong quá trình điều tra, bị can Võ Thái Hòa kêu oan cho rằng mình không có chức vụ, quyền hạn khi giải quyết các hồ sơ cấp giấy CNQSDĐ đối với diện tích 1.982m2, và không trực tiếp tác nghiệp, lợi dụng chức vụ đối với các diện tích khác, gồm: 735,8m2 + 572,2m2 và diện tích 989,5m2. Việc Hòa thực hiện nhiệm vụ hoàn toàn khách quan nên không phạm tội.
Liên quan vụ án này, trước đó từ năm 2009, bà Trần Thị Yến (vợ bị can Hòa) nhiều lần khiếu nại để được cấp giấy CNQSDĐ đối với nhiều diện tích đất: 150m2, 299,9m2 và 947m2. Tuy nhiên, Văn phòng Đăng ký Quyền sử dụng đất huyện Côn Đảo nhiều lần trả lời với các lý do: Đất không thể lập thủ tục trình cơ quan có thẩm quyền xem xét cấp giấy vì đã được phân lô quy hoạch và cấp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng (150m2); không đủ điều kiện để cấp giấy CNQSDĐ do không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất (299,9m2); hoặc không xác định được thời điểm sử dụng đất, nguồn gốc đất do Nhà nước quản lý (947m2).
Vào năm 2016, khi làm Trưởng phòng TN&MT huyện, ông Hòa ký danh sách 1462/DS-TNMT ngày 23/12/2016 về công khai kết quả cấp giấy CNQSDĐ đối với diện tích 989,5m2 cho bà Yến, ghi nhận: “Diện tích 989,5m2 ghi thời điểm sử dụng đất năm 1998-1999, căn cứ theo đơn cấp đất của ông Võ Thái Hòa, có bút phê đồng ý của ông Trường Sơn (nguyên Phó Chủ tịch UBND huyện ký ngày 29/7/1998) và đơn xin cấp đất của bà Trần Thị Yến có bút phê của ông Huỳnh Thiện Hòa (nguyên Chủ tịch UBND huyện ký ngày 5/8/1999)”.
Sau đó danh sách nên trên bị tố cáo. Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Huyện ủy Côn Đảo thụ lý giải quyết, báo cáo UBKT Tỉnh ủy Bà Rịa – Vũng Tàu kiến nghị khởi tố với Cơ quan CSĐT Công an tỉnh về các hành vi nêu trên của ông Hòa.