[Đường sắt - ngổn ngang trăm mối tơ vò] Bài 1: Hụt hơi trong cuộc đua

Là ngành kinh tế - kỹ thuật có lịch sử hơn 140 năm, nhưng đến nay, đường sắt đang đứng trước hàng loạt khó khăn, thách thức mà nguyên nhân khách quan có, chủ quan có, khiến 3.250 tỷ đồng vốn chủ sở hữu có nguy cơ mất trắng.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu đi công tác bằng tàu SE7. Ảnh do TT cung cấp

Từ năm 1938, nhà thơ Tế Hanh đã viết “Tôi thấy tôi thương những chiếc tàu/Ngàn đời không đủ sức đi mau”. Mới đây đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Hiếu, sau lần đi tàu từ Đồng Hới đến Diêu Trì đã để lại những dòng trăn trở để nhiều người làm trong ngành đường sắt thấy tâm đắc.

Tôi lại có dịp được đi tàu SE7

Lịch làm việc kín đặc khiến thời gian với tôi là thứ xa xỉ nhất. Cô trợ lý đã giúp đặt vé Quảng Bình - Hà Nội - Quy Nhơn nhưng phần vì không còn chuyến bay thích hợp, phần vì giá máy bay dịp cuối tuần cao quá nên tôi quyết định đi tàu hỏa.

Chuyến tàu khởi hành ở ga Đồng Hới bị chậm gần 1 tiếng nhưng không làm tôi căng thẳng vì phát hiện một quán cà phê rất đẹp ngay lối vào ga. Cách phục vụ của 2 vợ chồng mang cho tôi một cảm giác hết sức bình yên. Người chồng cặm cụi với nghề gia truyền làm đồ da. Khi tôi vào thăm, anh vội vàng khoác cái áo - một thói quen mà hình như đã bị quên mất vì cuộc sống hối hả ngược xuôi.

Cốc nước chanh trong vại bia đích thị được mua từ Hà Nội không gây ấn tượng cho tôi bằng sự nhẹ nhàng của giọng nói và cả trong câu chuyện cô chủ nhà chia sẻ. “Một túp lều tranh hai trái tim vàng”, niềm mơ ước giản dị nhưng có thật ở mọi nơi trên thế giới này. Chỉ đến khi loa thông báo tàu đã vào ga tôi mới vội vã chia tay và hẹn ngày gặp lại.

Vào được toa tàu bao nóng nực mùa Hè oi ả đều biến mất vì hệ thống điều hòa chắc được bật nấc cao nhất. Những ấn tượng tốt từ lần cuối đi tàu vẫn còn nguyên với chăn ga gối đệm, đồ ăn và đặc biệt là những nhân viên đường sắt. Nhưng những kỳ vọng thay đổi mà tôi gợi ý lại vẫn chẳng nhúc nhích tẹo nào. Ứng dụng công nghệ thông tin vẫn dừng ở mức đặt chỗ và xuất vé, nhà vệ sinh vẫn như xưa và đương nhiên là cũ hơn sẽ xấu, bẩn hơn.

Hạ tầng đường sắt, hạ tầng thiết bị xuống cấp là tình trạng chung của nhiều ga hàng trên cả nước

Những toa tàu đã có tuổi đời ngót nghét 30 năm làm sao duy tu cải tạo được. Cá biệt những đoàn tàu từ thời Rumani thập niên 80 của thế kỷ trước vẫn còn sử dụng cho thấy lối thoát của ngành đường sắt khó khăn nhường nào. Tôi vẫn luôn lên tiếng để nâng cao thu nhập của nhân viên y tế nhưng khi nghe bạn nữ nhân viên đường sắt tâm sự, lo lắng thực sự đã tăng lên bội phần.