Smartphone nhận diện thịt heo sạch ?
Để giải quyết vấn đề thịt heo bẩn tận gốc, ông Đào Hà Trung - Chủ tịch Hội Công nghệ cao TP.HCM cho biết: “Hội Công nghệ cao TP đã chủ động nghiên cứu, đề xuất TP triển khai đề án “Te-Food” - công nghệ truy xuất nguồn gốc thịt heo, dựa theo sự tích hợp nhiều công nghệ khác nhau. Thịt heo khi được quản lý bởi chuỗi ứng dụng công nghệ này sẽ qua một con tem. Từng miếng thịt đến tay người tiêu dùng đều có nguồn gốc rõ ràng của từng trại nuôi, cán bộ kiểm dịch...”
Theo ông Trung, người tiêu dùng có thể dùng điện thoại thông minh quét lên “con tem” và sẽ nhận được “khai báo” đầy đủ thông tin liên quan như: xuất xứ trại heo, ngày xuất chuồng, tên kiểm dịch viên, thời gian giết mổ, lò giết mổ... Ngoài ra, chương trình sẽ đặt thiết bị truy xuất nguồn gốc chuyên dụng tại các chợ để người tiêu dùng kiểm tra miễn phí trong trường hợp không có điện thoại. Bên cạnh đó, người tiêu dùng còn có thể lên trang web của chương trình để kiểm tra thông tin sản phẩm.
“Người tiêu dùng có thể kiểm tra nguồn gốc sản phẩm ở mọi lúc mọi nơi. Thông tin sẽ được tự động chuyển đến các cơ quan chức năng có liên quan để dễ dàng kiểm tra kiểm soát”, ông Trung khẳng định.
Phó Chủ tịch UBND TP.HCM - Trần Vĩnh Tuyến cho rằng: “Đây là một giải pháp quản lý thông minh, tạo ra cơ hội cho người chăn nuôi và doanh nghiệp tham gia xây dựng thương hiệu, phát triển bền vững công việc làm ăn của họ. Còn người tiêu dùng sẽ có cơ hội được lựa chọn sản phẩm an toàn cho sức khỏe”.
Dự kiến, bước đầu chương trình sẽ triển khai tại 12 lò giết mổ tập trung; UBND TP HCM sẽ hỗ trợ ban đầu, cấp tiền xây dựng hệ thống và mua máy móc, thiết bị... Trong đó, 2 chợ sỉ là Bình Điền và Hóc Môn; 5 chợ lẻ là Bến Thành, Hòa Bình, Bàu Cát, Thái Bình, An Đông; các chuỗi siêu thị là Co.opmart, Satra Foods, Vissan và Sagrifoods. Sau đó sẽ mở rộng ra trên địa bàn toàn TP và mở rộng sang các sản phẩm khác như thịt gà, rau quả...
Theo đó, ông Tuyến chỉ đạo Sở Công thương, các đơn vị liên quan và các quận, huyện trong ba tháng nữa sẽ hoàn thành chuỗi cung ứng thịt heo sạch tại các địa điểm nêu trên.
Công nghệ truy xuất nguồn gốc thịt heo. (Ảnh: Thanhnien.vn) |
Heo đeo vòng nhận diện giống “chứng minh thư” ?
Công nghệ truy xuất nguồn gốc là một phần của dự án “Mô hình chợ thí điểm an toàn thực phẩm” do UBND TP.HCM giao cho Sở Công Thương thực hiện giai đoạn 2016-2020. Hiện Sở Công Thương đã làm việc với các tỉnh, cơ sở giết mổ và sẽ làm việc với các thương lái nhằm phổ biến, vận động tham gia chương trình.
Theo Sở Công Thương, đây không phải là chương trình bắt buộc mà chủ yếu vận động các thành viên trong chuỗi cung ứng thịt heo tham gia để tiến đến kiểm soát chặt an toàn vệ sinh thực phẩm, từng bước đẩy lùi thực phẩm bẩn ra khỏi bàn ăn của người dân. Nếu thành công sẽ mở rộng ra các mặt hàng khác như thịt gà, rau củ quả...
Để truy xuất được thông tin, heo tại các trại chăn nuôi được đeo một vòng nhận diện vào hai chân sau (sản xuất theo công nghệ khắc laser tại Malaysia, có khả năng chịu nhiệt, chịu lực cao, chống giả mạo và không thể tháo ra lắp lại), chế độ theo dõi được kích hoạt liên tục cho đến khi con lợn xuất chuồng. Lợn đạt chuẩn được cấp giấy chứng nhận kiểm dịch thú y điện tử.
Theo Hội Công nghệ cao TP.HCM, vòng nhận diện như “chứng minh thư” cho heo, không thể cấp trùng hay giả mạo.
Tổng chi phí truy xuất nguồn gốc cho một con lợn từ trang trại đến bàn ăn mất 9.800 đồng. Thông tin được lưu trữ đến 10 năm bằng cơ sở dữ liệu.
Cần quan tâm đến thực trạng thực phẩm bẩn
Tuy nhiên có ý kiến cho rằng cần lưu ý ở khâu phân phối. Theo đó, thịt khi ra chợ được phân ra nhỏ lẻ để bán, con tem được tiểu thương mua về có thể mang dán lên những thực phẩm trôi nổi, chưa qua kiểm dịch. Vì vậy, người tiêu dùng dù soi tem ra thịt sạch, nhưng thực chất nguồn gốc miếng thịt thì chẳng ai biết được.
Ông Huỳnh Tấn Phát, Chi cục phó Chi cục Thú y TP HCM, ủng hộ chủ trương truy xuất nguồn gốc thịt heo nhưng cho rằng cần quan tâm đến thực trạng kinh doanh thực phẩm tại TP để có giải pháp kỹ thuật phù hợp.
TP.HCM mỗi ngày tiêu thụ từ 10.000-10.500 con heo nhưng nguồn nuôi trên địa bàn chỉ chiếm 18%-20%, còn lại từ các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Long An, Bến Tre, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Thuận... Nguồn heo giết mổ tại TP HCM được kiểm soát từ 7.300-7.500 con/đêm, còn lại giết mổ từ tỉnh rồi đưa về chợ Bình Điền. Do vậy, để việc truy xuất đạt hiệu quả, cần sự đồng thuận của các tỉnh cung cấp hàng.
Theo ông Phát, lượng giao dịch heo tại 2 chợ đầu mối hằng đêm là rất lớn, 4.300-4.500 lượt tại chợ Hóc Môn và 2.300-2.400 lượt tại chợ Bình Điền. Toàn bộ giao dịch chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, từ 0 giờ đến 6 giờ nên tiểu thương không dễ thực hiện thêm thao tác nhập dữ liệu. Tại chợ sỉ, ngoài hình thức bán heo mảnh (còn đeo vòng nhận diện), tiểu thương còn bán theo món sau khi pha lóc (nạc, đùi, sườn...). Cách bán hàng này sẽ khó quản vì đã mất dấu nhận diện.
Ông Bạch Đăng Quang, Giám đốc HTX Tân Hiệp (chủ đầu tư nhà máy giết mổ heo công nghiệp tại huyện Hóc Môn), cho rằng việc truy xuất nguồn gốc thịt heo phải gắn với quy hoạch giết mổ công nghiệp. Còn với hiện trạng kinh doanh, giết mổ, chăn nuôi như hiện nay thì chưa thể làm được điều này.
Cụ thể, khâu chăn nuôi phải đạt chuẩn trang trại VietGap hoặc tương đương, nhà máy giết mổ phải đạt chuẩn HACCP, thịt sau giết mổ phải được đóng gói tại nhà máy thì mới bảo đảm việc truy xuất nguồn gốc bằng các ứng dụng hiện đại.
Sau thử nghiệm thí điểm với thịt lợn, sẽ triển khai mở rộng ra toàn thành phố và các mặt hàng khác như rau, củ quả…