Gặp người phụ nữ đầu tiên mang hoa đất sét về Sài Gòn

Đem hoa đất về Sài Gòn

Sinh ra tại đất nước Thái Lan, cho đến năm tròn 17 tuổi, bà Đào Thị Hường (hay còn gọi là nghệ nhân Đào Hường) theo các anh chị về nước. Sau khi về Việt Nam, bà bắt đầu đi học tiếng Việt và theo học trường Trung cấp Y để có việc làm. Học xong, cũng như bao người con gái thời đó, bà đi làm và lập gia đình. Mãi đến năm 1990, bà nghỉ hưu và có dịp trở lại Thái Lan để thăm gia đình. Lúc này, bà thấy được nghề làm hoa đất sét ở Thái Lan rất phát triển và hầu như ai ai cũng đều làm. Bà bắt đầu học cách làm hoa và mang cái nghề này theo mình trở về Việt Nam.

Nghệ nhân Đào Hường bên những chậu hoa đất sét của mình.

Từ năm 1991, bà bắt đầu mở cơ sở kinh doanh hoa đất sét riêng cho mình. Thời gian đầu, bà gặp không ít khó khăn về thị trường đầu ra vì không ai biết đến loại hoa này, phần khác là giá thành khá cao và chưa phổ biến. “Mình làm trước hết là vì về hưu rồi, nên chọn cái nghề để có thu nhập thêm, thứ 2 là làm rồi mê, làm hoa đất sét giảm stress hiệu quả lắm, những người già bên Thái Lan họ toàn làm nghề này, mình làm rồi say mê lúc nào không biết”, bà tâm sự.

Cho đến năm 2005, tức là gần 15 năm từ khi bà mang loại hoa này về Sài Gòn thì người dân mới bắt đầu biết đến và sử dụng phổ biến. Khoảng thời gian đó, bà là người duy nhất ở Sài Gòn tự sản xuất và kinh doanh loại hoa đất sét. Bà cho biết, xưởng lúc đó đông người nhưng rồi thời gian mọi người tách ra làm riêng, giờ thì còn hai thợ chính.

Từ năm 2010, bà bắt đầu nhận dạy làm hoa ở các trung tâm như: Nhà Văn hóa Thanh niên, Nhà Văn hóa Phụ Nữ,… và nhận dạy cả học viên có mong muốn học tại nhà. Bà chia sẻ: “Từ năm 2010 đi dạy cho đến giờ cũng không nhớ bao nhiêu số học viên, chỉ biết là dạy xong rồi các em cũng ra nghề, cũng làm, nên giờ nhiều cơ sở làm hoa đất sét lắm”.

Một chậu hoa mai làm bằng đất sét của hoa đất Đào Hường.

Những chậu hoa đất sét của bà ngoài phục vụ cho thị trường trong nước, bà còn xuất khẩu sang nước ngoài như các nước: Mỹ, Nhật, Singapore, Úc. “Ở nước ngoài người ta thích hoa này lắm, tết Đinh Dậu này vừa làm mấy chậu hoa mai là người ta mang qua đó hết luôn. Vì hoa của mình làm để được mãi mãi, không bị hư hại gì nên giá có cao hơn thị trường nhưng người ta vẫn mua”, bà Hường cho biết.

Chia sẻ về quy trình để làm nên một chậu hoa đất sét, bà nói: “Làm hoa này khó lắm, nhiều công đoạn, phải làm kỹ thì hoa mới đẹp được, và nguyên liệu là thứ quan trọng nhất. Đất sét phải có độ bền và thuộc loại cao cấp thì hoa mới giữ được lâu.”

Theo bà Hường, nguyên liệu làm hoa từ cơ sở Đào Hường được nhập từ nước ngoài về, chủ yếu là nhập từ Thái Lan, Mỹ, Nhật Bản. Đất sét trắng sau khi mua về thì bắt đầu nhào cho mịn, càng mịn thì hoa làm càng đẹp. Sau đó chọn loại hoa mà mình sẽ tạo hình để pha màu cho phù hợp, tiếp theo là cán đất để chia ra từng bộ phận của hoa. Công đoạn nặn để tạo hình cánh hoa là công đoạn quan trọng nhất vì một bông hoa đẹp hay xấu đều phụ thuộc vào bàn tay của người nghệ nhân. Những công đoạn tưởng chừng như đơn giản, nhưng khi bắt tay vào làm thì mới thấy được độ khó của nó và nhất là những hoa càng to thì càng dễ làm, làm nhanh hơn những hoa nhỏ. Chính vì vậy mà giá thành của các chậu hoa không chỉ phụ thuộc vào nguyên liệu mà còn phụ thuộc vào độ khó của từng loài hoa.

Giữ nghề truyền thống

Gía mỗi chậu hoa tùy thuộc vào nguyên liệu và độ khó của hoa.

Đem hoa đất về Sài Gòn và phát triển nó tới ngày hôm nay, nên bà truyền nghề lại cho con cháu trong nhà. Bà nói : “Đây là nghề truyền thống của gia đình, nên ai ai trong nhà cũng đều học và tự mở cơ sở kinh doanh riêng. Cái nghề này sẽ được giữ mãi từ giờ cho đến đời con cháu sau này, tôi cũng khuyên con cháu không được bỏ nghề”.

Trên thị trường ngày nay xuất hiện nhiều cơ sở làm hoa đất với giá cả cạnh tranh, chính vì thế đôi khi bà phải hạ giá thành xuống: “Hồi trước mình bán 80.000 đồng 1 chậu nhỏ, người ta bán có 60.000 đồng, rồi sau đó mình cũng giảm xuống, thì người ta lại giảm tiếp, nhưng mà nguồn nguyên liệu của mình là đất sét nhập, nên mình không thể nào mà cứ giảm theo người ta hoài được. Khách người ta mua về sử dụng một thời gian thì sẽ thấy khác nhau giữa hai loại đất”, bà chia sẻ.

“Những loại đất sét thường nếu sử dụng để làm hoa thì hoa sẽ không đẹp, không giống thật, chỉ sử dụng một khoảng thời gian ngắn là hoa sẽ có dấu hiệu nứt nẻ, khô cứng. Trong khi, nếu đúng loại đất sét thật thì hoa sẽ luôn dẻo và bền bỉ với thời gian”, bà cho biết thêm.

Chính vì sự cạnh tranh như thế làm cho bà cũng gặp không ít khó khăn về thị trường, nhưng với thương hiệu hoa đất Đào Hường đã hình thành và khẳng định được uy tín của mình gần 27 năm qua thì khách hàng vẫn ủng hộ.