Sáng nay (27/11), TAND TP Hồ Chí Minh mở phiên xét xử bị cáo Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ "nhôm", SN 1975, tại Đà Nẵng, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79) về tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản" theo Điều 355 BLHS 2015, khung hình phạt 20 năm đến chung thân.
Bị cáo Phan Văn Anh Vũ được dẫn giải ra tòa.
Là đồng phạm với Vũ "Nhôm", ông Trần Phương Bình (59 tuổi, nguyên Tổng giám đốc, Phó chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng Đông Á - DAB) còn bị truy tố cùng 24 người khác về tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" (Điều 165 BLHS 1999) và "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" (Điều 285, BLHS 1999).
Dự kiến, HĐXX vụ án gồm 5 người, trong đó thẩm phán chủ toạ phiên toà là ông Phạm Lương Toản, Chánh toà Hình sự TAND TP Hồ Chí Minh, thẩm phán Phạm Văn Hà, 3 hội thẩm nhân dân và 2 thẩm phán dự khuyết.
Đại diện Viện KSND TP Hồ Chí Minh tham gia phiên toà là ông Phạm Văn Dũng, bà Nguyễn Quỳnh Lan và Lê Thị Đông. Ngoài ra, Viện KSND TP Hồ Chí Minh cũng cử thêm 3 kiểm sát viên dự khuyết tham gia phiên toà.
Toà cũng xác định, nguyên đơn dân sự trong vụ án là Ngân hàng Đông Á , đồng thời là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Ngoài ra, toà án còn triệu tập 332 đơn vị, cá nhân tham gia phiên toà với tư cách người có quyền, nghĩa vụ liên quan đến vụ án và là người làm chứng, trong đó có ngân hàng Nhà nước, công ty TNHH quản lý quỹ đầu tư chứng khoán Đông Á, công ty cổ phần vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ), công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79 (gọi tắt là Công ty Bắc Nam 79), xông ty cổ phần quản lý Quỹ Lộc Việt, bà Cao Thị Ngọc Dung (Tổng giám đốc PNJ) và nhiều nhân vật “cộm cán” khác... Đến thời điểm này có hơn 20 luật sư tham gia bào chữa, bảo vệ quyền lợi cho các bị cáo, người có quyền và nghĩa vụ liên quan. Trong đó, luật sư Nguyễn Hữu Thế Trạch (Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) bào chữa cho Vũ Nhôm. Ông Bình có 3 luật sư là Phan Trung Hoài, Phạm Công Hùng (Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh) và Bùi Thị Hồng Giang (Đoàn luật sư Hà Nội).
Bị cáo Trần Phương Bình.
Theo cáo trạng, với vai trò là tổng giám đốc, phó chủ tịch HĐQT và chủ tịch Hội đồng tín dụng DAB, Trần Phương Bình đã chỉ đạo cấp dưới thực hiện nhiều thủ đoạn lạm dụng chức vụ hòng chiếm đoạt hơn 2.057 tỉ đồng, cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế, gây thiệt hại hơn 1.551 tỉ đồng.
Đây là nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng tổng tài sản thực tế tại DAB vào thời điểm năm 2015 chỉ còn 47.011 tỉ đồng. Trong khi, ngân hàng lỗ lũy kế 31.076 tỉ đồng, vốn chủ sở hữu âm 25.451 tỉ đồng.
Phan Văn Anh Vũ cùng đồng phạm đã lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt của DAB hơn 2.057 tỉ đồng. Riêng Vũ "nhôm" bị cáo buộc lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt hơn 203 tỉ đồng, còn ông Bình chiếm đoạt hơn 294 tỉ đồng của DAB.
Năm 2013, DAB bị thua lỗ kéo dài, thiếu hụt số lượng lớn tiền, vàng trong kho quỹ. Lúc này, ông Trần Phương Bình có chủ trương tăng vốn điều lệ DAB từ 5.000 tỷ đồng lên 6.000 tỉ đồng.
Nhằm thu hút vốn đầu tư, mong muốn doanh nghiệp có tiềm lực tài chính đầu tư vào DAB để có tiền xử lý khó khăn, ông Bình và Vũ "nhôm" bàn bạc, thống nhất phương án để Vũ mua 60 triệu cổ phần DAB với giá 600 tỷ đồng khi DAB tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỉ đồng vào năm 2014.
Việc làm này nhằm mục đích để Phan Văn Anh Vũ trở thành cổ đông lớn, có quyền chi phối tại DAB. Nguồn tiền mua cổ phần DAB, Vũ lấy từ nguồn thế chấp 220 lô đất tại thành phố Đà Nẵng để vay 400 tỉ đồng của DAB.
Đối với 200 tỉ đồng còn lại, ông Bình chỉ đạo nhân viên DAB xuất quỹ cho Phan Văn Anh Vũ và Vũ đã kí khống chứng từ nộp 200 tỉ vào DAB để có được 200 tỉ đồng mua cổ phần của DAB.
Sau này, việc tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỉ đồng không thành công, ngày 8/4/2014, ông Bình chỉ đạo DAB chuyển trả 600 tỉ đồng và hơn 9,5 tỉ đồng tiền lãi của 600 tỉ đồng vào tài khoản của Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79 (do Phan Văn Anh Vũ làm Chủ tịch HĐQT) tại DAB Chi nhánh Đà Nẵng.
Như vậy, Vũ "nhôm" chỉ nộp 400 tỉ đồng nhưng lại nhận 600 tỉ đồng và hơn 9,5 tỷ đồng tiền lãi, tức là đã chiếm đoạt của DAB 200 tỉ đồng gốc do ký chứng từ nộp khống mà có và gần 3,2 tỉ đồng tiền lãi của số tiền khống này.
Hồi tháng 9, Vũ Nhôm đã nộp 13 tỷ đồng, ông Bình khắc phục 4 tỷ, Nguyễn Hồng Ánh 500 triệu đồng. Nhà chức trách cũng kê biên hơn 125 triệu cổ phần của DAB đứng tên Công ty Bắc Nam 79; 5 bất động sản của các bị cáo và phong toả số lượng lớn chứng khoán...
Trước khi bị truy tố trong vụ án này, ngày 30/7, Vũ Nhôm bị TAND Hà Nội tuyên phạt 9 năm tù về tội Cố ý làm lộ bí mật Nhà nước.
