Sáng 11/2 (tức mùng 7 Tết), tại xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam, UBND tỉnh Hà Nam tổ chức Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn năm 2019. Đây là năm thứ 10 lễ hội được phục dựng theo tích Vua Lê Đại Hành cùng văn võ bá quan tổ chức cày Tịch điền dưới chân núi Đọi (năm Đinh Hợi 987).
Về dự có Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan, lãnh đạo các bộ, ngành TƯ, tỉnh Hà Nam và các địa phương, cùng đông đảo nhân dân và du khách thập phương.
Màn trống hội kéo dài gần 10 phút khai hội lễ Tịch điền.
Theo các tài liệu lịch sử và truyền miệng trong dân gian, mùa Xuân năm Đinh Hợi, niên hiệu Thiên Phúc thứ 7 (tức năm 987), vua Lê Đại Hành về chân núi Đọi làm Lễ Tịch điền (cày ruộng) đầu tiên trong lịch sử dân tộc, mở ra một trang sử mới cho nền nông nghiệp Việt Nam. Kể từ đó, Lễ hội Tịch điền trở thành một mỹ tục được các triều đại về sau thực hiện một cách thành kính, trang trọng.
Các nghi thức diễn ra tại Lễ hội Tịch điền gồm: Rước trống, rước linh vị vua Lê Đại Hành từ chùa Long Đọi Sơn xuống chân núi và nhập với đoàn rước Thành Hoàng làng cùng tổ nghề trống Đọi Tam dưới chân núi Đọi đoàn rước tiến về khu ruộng mà trước đây vua Lê Đại Hành đã đi cày đầu năm, khuyến khích người dân trồng lúa, chăm lo nông nghiệp. Sau đó là lễ bái yết Thần nông cầu một năm mới mùa màng bội thu, nhân khang vật thịnh.
Phó Thủ tướng thường trực phát biểu.
Phát biểu tại Lễ hội Tịch điền, Phó Thủ tướng, Thường trực Trương Hòa Bình nhấn mạnh, trong hàng nghìn lễ hội truyền thống diễn ra khắp các vùng miền cả nước, Lễ hội Tịch điền của Hà Nam được tổ chức hằng năm đã trở thành nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Lễ hội Tịch điền đã được Nhà nước ghi danh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia”.
Đây là lễ hội giàu tính nhân văn, ý nghĩa khuyến nông sâu sắc, thể hiện lòng biết ơn các bậc tiền nhân trong việc khai phá, mở mang ruộng đồng, đề cao tinh thần gần dân, trọng nhà nông, nghề nông “dĩ nông vi bản”, “phi nông bất ổn”. Tiếng trống khai hội xuống đồng rộn ràng cùng với những sá cày thẳng tắp “đánh thức đất đai, khai xuân động thổ” cầu cho năm mới mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu, người dân được ấm no, hạnh phúc đã trở nên quen thuộc.
Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình khoác áo nâu, xắn tay áo xuống đồng, dắt trâu cày những thửa ruộng đầu tiên trong năm mới Kỷ Hợi. Theo thứ tự, nhà vua cày 3 sá, lãnh đạo Trung ương và tỉnh cày 5 sá, lãnh đạo huyện cày 7 sá, lãnh đạo xã và các bô lão cày 9 sá.
Theo thông lệ, ban tổ chức lễ Tịch điền chọn một người dân ở địa phương để tái hiện cảnh vua đi cày. Năm nay người được chọn vào vai nhà vua là ông Nghị Văn Tiên, 74 tuổi ở thôn Đọi Tín (xã Đọi Tam, huyện Duy Tiên).
Sau nghi lễ nhập linh khí quân vương, người vào vai vua Lê Đại Hành được khoác long bào, đeo mặt nạ.
Các thiếu nữ đi sau thả hạt giống xuống những luống cày mở ra mùa vụ trong năm mới, mong mùa màng bội thu và cảm ơn Thần Nông.
Đông đảo người dân địa phương, du khách thập phương trong ngoài tỉnh Hà Nam cũng tới dự khán kín xung quang cánh đồng làng Đọi Sơn, nơi tổ chức hội.
Trong khi đó, giải vật Tịch điền - Đọi Sơn diễn ra ngay bên cạnh với những vận động viên nữ chuyên nghiệp đến từ Trung tâm thể thao tỉnh Hà Nam cũng thu hút đông đảo người dân.
