Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 1/2019
1. Tăng lương tối thiểu vùng
Chính phủ ban hành Nghị định 157/2018/NĐ- CP quy định mức lương tối thiểu vùng năm 2019, áp dụng với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động.
Theo Nghị định này, từ thời điểm 01/01/2019, mức lương tối thiểu vùng được áp dụng như sau:
- Mức 4.180.000 đồng/tháng, áp dụng đối với doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn thuộc vùng I. (Tăng thêm 200.000 đồng so với mức của năm 2018).
- Mức 3.710.000 đồng/tháng, áp dụng đối với doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn thuộc vùng II. (Tăng thêm 180.000 đồng so với mức của năm 2018).
- Mức 3.250.000 đồng/tháng, áp dụng đối với doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn thuộc vùng III. (Tăng thêm 160.000 đồng so với mức của năm 2018).
- Mức 2.920.000 đồng/tháng, áp dụng đối với doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn thuộc vùng IV. (Tăng thêm 160.000 đồng so với mức của năm 2018).
Như vậy, mức lương tối thiểu vùng mới cao hơn mức lương hiện nay khoảng 160.000-200.000 đồng/tháng.
Nghị định 157/2018/NĐ-CP cũng nêu rõ, địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu vùng được quy định theo đơn vị hành chính cấp quận, huyện, thị xã và thành phố trực thuộc tỉnh. Doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn nào thì áp dụng mức lương tối thiểu vùng quy định đối với địa bàn đó.
Trường hợp doanh nghiệp có đơn vị, chi nhánh hoạt động trên các địa bàn có mức lương tối thiểu vùng khác nhau thì đơn vị, chi nhánh hoạt động ở địa bàn nào, áp dụng mức lương tối thiểu vùng quy định đối với địa bàn đó.
Doanh nghiệp hoạt động trong khu công nghiệp, khu chế xuất nằm trên các địa bàn có mức lương tối thiểu vùng khác nhau thì áp dụng theo địa bàn có mức lương tối thiểu vùng cao nhất.
Nghị định có hiệu lực từ 01/01/2019.
2. Doanh nghiệp dưới 10 lao động được miễn tổ chức hội nghị người lao động
Đây là nội dung đáng chú ý tại Nghị định 149/2018/NĐ-CP của Chính phủ.
Theo Nghị định này, doanh nghiệp sử dụng dưới 10 người lao động được miễn tổ chức hội nghị người lao động và ban hành Quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc bằng văn bản.
Một điểm mới khác của Nghị định này là cho phép người lao động được tham gia đóng góp ý kiến về: Xây dựng, sửa đổi, bổ sung thang lương, bảng lương, định mức lao động; Được đề xuất, thực hiện giải pháp tiết kiệm chi phí, nâng cao năng suất lao động, cải thiện điều kiện làm việc…
Nghị định có hiệu lực từ ngày 01/01/2019.
3. Tăng kịch khung thuế môi trường với xăng, dầu
Ngày 26 tháng 9 năm 2018, Nghị quyết về Biểu thuế bảo vệ môi trường chính thức thông qua. Theo đó, từ ngày 01/01/2019, mức thuế bảo vệ môi trường sẽ tăng đối với hàng loạt mặt hàng thuộc nhóm xăng - dầu - mỡ nhờn và than đá.
- Xăng (trừ etanol) từ 3.000 đồng/lít tăng thêm 1.000 đồng/lít lên mức kịch khung 4.000 đồng/lít.
- Dầu hoả sẽ tăng thuế môi trường từ 300 đồng/lít lên 1.000 đồng/lít;
- Dầu mazut tăng từ 900 đồng/lít lên 2.000 đồng/lít;
- Dầu nhờn và mỡ nhờn cũng tăng từ mức 900 đồng/lít lên 2.000 đồng/lít.
- Than nâu tăng từ 10.000 đồng/tấn lên mức 15.000 đồng/tấn;
- Than an - tra - xít (antraxit) từ 20.000 đồng/tấn lên mức 30.000 đồng/tấn;
- Than mỡ và than đá khác từ mức 10.000 đồng/tấn tăng lên 15.000 đồng/tấn.
- Túi ni lông thuộc diện chịu thuế từ 40.000 đồng/kg lên mức 50.000 đồng/kg.
Theo Biểu thuế bảo vệ môi trường nêu trên, mức thuế bảo vệ môi trường với xăng, dầu đã tăng kịch khung (Luật Thuế bảo vệ môi trường 2010 quy định khung thuế bảo vệ môi trường đối với xăng từ 1.000 đồng - 4.000 đồng/lít).
4. Xúc phạm nhân viên hàng không bị phạt đến 5 triệu đồng
Từ ngày 15/1/2019, Nghị định 162/2018/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực hàng không dân dụng sẽ chính thức có hiệu lực.
Một trong những quy định mới của Nghị định này là xử phạt từ 3-5 triệu đồng đối với người có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhân viên hàng không (NVHK), hành khách (HK) hoặc người khác tại cảng hàng không, sân bay.
Mức phạt nêu trên cũng áp dụng với người có hành vi đe dọa, lăng mạ NVHK, HK trên máy bay. Đối với hành vi hành hung NVHK, HK, người khác tại cảng hàng không, sân bay, mức phạt từ 7-10 triệu đồng.
5. Thay đổi cách thức thi tuyển, xét tuyển công chức
Theo đó, cách thức thi tuyển, xét tuyển công chức sẽ được thay đổi như sau:
Việc thi tuyển công chức được diễn ra trong 02 vòng:
- Vòng 1: Thi trắc nghiệm trên máy tính về kiến thức chung, ngoại ngữ và tin học;
- Vòng 2: Thi môn nghiệp vụ chuyên ngành với nội dung về kiến thức, năng lực, kỹ năng thực thi công vụ của người dự tuyển theo yêu cầu của vị trí việc làm cần tuyển dụng. Hình thức thi là phỏng vấn hoặc thi viết.
Việc xét tuyển công chức cũng diễn ra trong 02 vòng:
Vòng 1: Kiểm tra điều kiện, tiêu chuẩn của người dự tuyển theo yêu cầu của vị trí việc làm tại Phiếu đăng ký dự tuyển;
- Vòng 2: Phỏng vấn để kiểm tra về năng lực và trình độ chuyên môn.
Nghị định 161/2018/NĐ-CP của Chính phủ sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 15/01/2019.
6. Thương binh, bệnh binh được hỗ trợ thêm 200.000 đồng/ngày lễ, tết
Đây là nội dung được Bộ Lao động Thương binh và Xã hội quy định tại Thông tư 101/2018/TT-BTC.
Cụ thể, vào những ngày lễ tết, thương binh, bệnh binh, người hưởng chính sách như thương binh, thương binh loại B bị suy giảm khả năng lao động do thương tật, bệnh tật từ 81% trở lên sẽ được hỗ trợ ăn thêm 200.000 đồng/người/ngày.
Đáng chú ý, thân nhân liệt sĩ (không quá 03 người) hoặc người thờ cúng liệt sĩ được hỗ trợ tiền tàu xe và tiền ăn khi đi thăm viếng mộ liệt sĩ mỗi năm một lần. Mức hỗ trợ tối đa không quá 2,4 triệu đồng/người.
Thông tư 101/2018/TT-BTC có hiệu lực từ ngày 01/01/2019.
7. Quy trình cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm
Một trong những nội dung nổi bật tại Thông tư 43/2018/TT-BCT của Bộ Công Thương là quy định về quy trình cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm lần đầu. Cụ thể:
- Tiếp nhận, kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ trong 05 ngày làm việc;
- Thành lập Đoàn thẩm định thực tế tại cơ sở trong 10 ngày làm việc, từ ngày có kết quả kiểm tra hồ sơ đầy đủ, hợp lệ;
- Tiến hành thẩm định thực tế tại cơ sở về tính pháp lý của hồ sơ gửi cơ quan có thẩm quyền với hồ sơ gốc lưu tại cơ sở; thẩm định điều kiện an toàn thực phẩm tại cơ sở;
- Cấp Giấy chứng nhận trong vòng 05 ngày, từ khi có kết quả thẩm định thực tế tại cơ sở là “Đạt”.
Thông tư này có hiệu lực từ ngày 01/01/2019.
8. Sắp có chương trình hỗ trợ thuốc miễn phí cho bệnh nhân
Chương trình hỗ trợ thuốc miễn phí cho cơ sở khám bệnh, chữa bệnh để điều trị cho người bệnh sẽ chính thức được áp dụng theo quy định của Bộ Y tế tại Thông tư 31/2018/TT-BYT.
Chương trình này do các cơ sở kinh doanh dược thực hiện, áp dụng với người bệnh đang điều trị tại cơ sở khám, chữa bệnh trong một khoảng thời gian nhất định.
Người bệnh tham gia chương trình phải thuộc đối tượng áp dụng của chương trình hỗ trợ thuốc và được chẩn đoán xác định bệnh phù hợp với phạm vi chỉ định của chương trình hỗ trợ thuốc; phải được cung cấp thông tin, tư vấn đầy đủ và đồng ý, tự nguyện tham gia chương trình.
Thông tư 31/2018/TT-BYT có hiệu lực từ ngày 01/01/2019.
9. Tăng giá khám bệnh BHYT
Giá dịch vụ khám, chữa bệnh BHYT giữa các bệnh viện cùng hạng trên toàn quốc sẽ được áp dụng theo Thông tư 39/2018/TT-BYT của Bộ Y tế.
Theo đó, giá khám bệnh được quy định như sau:
- Bệnh viện hạng đặc biệt, hạng I: 37.000 đồng/lượt (tăng 3.900 đồng);
- Bệnh viện hạng II: 33.000 đồng/lượt (tăng 3.400 đồng);
- Bệnh viện hạng III: 29.000 đồng/lượt (tăng 2.800 đồng);
- Bệnh viện hạng IV, Trạm y tế xã: 26.000 đồng/lượt (tăng 2.700 đồng).
Riêng giá hội chẩn để xác định ca bệnh khó (chuyên gia/ca; chỉ áp dụng đối với trường hợp mời chuyên gia đơn vị khác đến hội chẩn tại cơ sở khám, chữa bệnh) là 200.000 đồng.
Thông tư có hiệu lực từ 15/01/2019.
10. Giảm giá khám bệnh cho bệnh nhân không có BHYT
Thông tư 37/2018/TT-BYT quy định mức tối đa khung giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh không thuộc phạm vi thanh toán của Quỹ BHYT đã được Bộ Y tế ban hành, cụ thể:
- Bệnh viện hạng đặc biệt và bệnh viện hạng I: 37.000 đồng/lượt (giảm 2.000 đồng/lượt);
- Bệnh viện hạng II: 33.000 đồng/lượt (giảm 2.000 đồng/lượt);
- Bệnh viện hạng III: 29.000 đồng/lượt (giảm 2.000 đồng/lượt);
- Bệnh viện hạng IV và trạm y tế xã: 26.000 đồng/lượt (giảm 3.000 đồng/lượt).
Riêng giá khám sức khỏe toàn diện người lao động, lái xe, khám sức khỏe định kỳ (không kể xét nghiệm, X-quang) có mức giá tối đa là 145.000 đồng.
Thông tư có hiệu lực từ ngày 15/01/2019.