Tạo điều kiện gây thất thoát... hàng ngàn tỷ đồng
4 đồng phạm cùng bị cáo Đặng Thanh Bình (SN 1954, nguyên Phó Thống đốc NHNN Việt Nam) phải ra tòa, gồm: Hà Tấn Phước (nguyên tổ trưởng tổ giám sát, nguyên Phó Giám đốc NHNN tỉnh Long An), Lê Văn Thanh (nguyên Chánh thanh tra NHNN tỉnh Long An), Phạm Thế Tuân (nguyên tổ phó tổ giám sát, nguyên Phó Giám đốc Vietcombank chi nhánh TP Hồ Chí Minh) và Ngô Văn Thanh (nguyên thành viên tổ giám sát, nguyên Phó phòng kiểm tra, giám sát tuân thủ Vietcombank tỉnh Long An).
Nguyên Phó Thống đốc NHNN Đặng Thanh Bình hầu tòa vào sáng nay (25/6). |
Theo cáo trạng của Viện KSND Tối cao, bị cáo Đặng Thanh Bình được giao phụ trách cơ quan Thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước (TTGSNHNN), vụ Pháp chế, giúp Thống đốc chỉ đạo việc tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém theo đề án của Chính phủ, trong đó có VNCB. Tháng 8/2012, ông Đặng Thanh Bình ký tờ trình Chính phủ đề xuất chấp thuận phương án tái cơ cấu VNCB (lúc này vẫn là TrustBank). Thời điểm năm 2012 TrustBank được liệt vào ngân hàng yếu kém phải giám sát đặc biệt. Trên cơ sở tờ trình của cơ quan TTGSNHNN, ông Bình ký quyết định thành lập tổ giám sát hoạt động của VNCB trong giai đoạn tái cơ cấu (TCC).
Trong phương án TCC có nội dung chuyển nhượng cổ phần từ nhóm cổ đông Phú Mỹ (do bà Hứa Thị Phấn đại diện, vừa bị TAND TP Hồ Chí Minh tuyên 30 năm tù tại phiên sơ thẩm tháng 5/2018 ) cho nhóm cổ đông Tập đoàn Thiên Thanh (do ông Phạm Công Danh đại diện, đã bị tuyên 30 năm tù). Dù phương án TCC đã được đưa ra, nhưng ông Bình không thực hiện đúng phương án được phê duyệt đối với việc kiểm tra năng lực tài chính của nhóm cổ đông Tập đoàn Thiên Thanh. Việc không thực hiện đúng phương án TCC đã tạo điều kiện để VNCB âm vốn trên 18.469 tỷ đồng (gấp 4 lần so với lúc chưa TCC), nợ phải trả trên 38.469 tỷ đồng.
Thiệt hại hơn... chục ngàn tỷ đồng
Tại phiên tòa xét xử Hứa Thị Phấn cùng đồng phạm diễn ra tháng 5/2018, bị án Phạm Công Danh (có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan), khẳng định: “Bị cáo Hứa Thị Phấn sở hữu 84,92% cổ phần của TrustBank chỉ là vốn khống. Trong 84,92% cổ phần của bà Phấn chỉ có… 4 triệu đồng! Còn bị án Phan Thành Mai (nguyên Tổng Giám đốc VNCB), nói: “Khi nhận chuyển giao TrustBank, cổ phần 84,92% của bà Phấn là dưới 0 đồng. Khi đưa TrustBank vào phương án TCC, tổng số tiền được chuyển giao trên sổ sách là 4.484 tỷ đồng, nợ gốc 3.581 tỷ đồng, cộng khoản đầu tư 902 tỷ đồng..., nhưng thực chất là con số khống. “Thời điểm đó TrustBank không phải lỗ lũy kế 6.000 tỷ đồng mà lỗ trên 18.000 tỷ đồng (số nợ của nhóm Phú Mỹ và nhóm Công ty Cổ phần Đầu tư Phương Trang). Khi nhận TrustBank, chúng tôi rất bất ngờ về sự tranh chấp số tiền 9.437 tỷ đồng giữa nhóm Phương Trang và bà Phấn. Lúc đó tôi đã đề xuất với VNCB yêu cầu và sau đó lãnh đạo cao cấp của NHNN có làm việc trực tiếp với ông Nguyễn Hữu Luận (Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư Phương Trang) và ông Danh để đối chiếu số liệu. Sau đó NHNN có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, rồi Văn phòng Chính phủ có văn bản trả lời các bên liên quan, nhưng cuối cùng phương án TCC phá sản và chúng tôi bị như hôm nay”, bị án Phan Thành Mai, nói.
Còn theo cáo trạng của Viện KSND Tối cao, trong vụ án này nêu rõ trách nhiệm Tổ giám sát hoạt động của VNCB trong giai đoạn TCC là những đồng phạm của bị can Đặng Thanh Bình có nhiều sai phạm. Theo đó bị can Hà Tấn Phước, Lê Văn Thanh, Phạm Thế Tuân và Ngô Văn Thanh đã không thực hiện đúng trách nhiệm được giao để Phạm Công Danh và các đồng phạm phạm tội, rút tiền của VNCB và gây thiệt hại. Bị can Phước có trách nhiệm liên quan 3.454 tỷ đồng thiệt hại của VNCB, bị can Thanh có trách nhiệm số tiền 6.591 tỷ đồng, bị can Tuân liên quan đến số tiền 3.454 tỷ đồng và bị can Ngô Văn Thanh có trách nhiệm liên quan số tiền 10.046 tỷ đồng.
Đại án nào cũng... liên quan!
Liên quan vụ án Đặng Thanh Bình cùng đồng phạm bị truy tố tội danh “Thiếu trách nhiệm gây hậu nghiêm trọng”, cáo trạng cũng nhắc đến nhóm Trần Ngọc Bích (con gái ông Trần Quý Thanh - Tập đoàn nước giải khát Tân Hiệp Phát). Đó là 2 khoản vay với tổng số tiền lên tới 5.190 tỷ đồng. Cụ thể, vào ngày 21/8/2013 ông Hoàng Đình Quyết (Phó Giám đốc VNCB chi nhánh Sài Gòn) cho nhóm bà Bích vay 24 khoản và VNCB giải ngân 3.100 tỷ đồng, vài ngày sau ông Quyết lập hồ sơ cho nhóm bà Bích vay thêm 11 khoản và giải ngân 2.090 tỷ đồng nhưng không có tờ trình xin ý kiến Tổ giám sát VNCB do NHNN lập ra.
Trong số tiền trên, bà Bùi Thị Phương, Phó trưởng phòng 1 thuộc Vụ 6 Cơ quan TTGSNH, phát sinh khoản vay cầm cố sổ tiết kiệm 5.190 tỷ đồng của nhóm Trần Ngọc Bích. Cùng liên quan khoản vay này là ông Trần Kiều Minh, cán bộ cơ quan TTGSNHNN. Đối với trường hợp ông Lê Đức Khôi, cán bộ cơ quan TTGSNHNN liên đới trách nhiệm khoản vay 300 tỷ đồng của nhóm Trần Ngọc Bích.
Ngoài nhóm Trần Ngọc Bích, cáo trạng của Viện KSND Tối cao trong vụ án này còn nhắc đến Tập đoàn Quốc Cường – Gia Lai do bà Nguyễn Thị Như Loan làm Chủ tịch cùng con trai là Nguyễn Quốc Cường (Cường “đô la”) cũng có một số cá nhân ngành ngân hàng liên quan. Theo đó, bà Trần Thị Hòa (Trưởng phòng 6 thuộc Vụ 6 cơ quan TTGSNHNN), liên quan trách nhiệm khoản vay 300 tỷ đồng vào ngày 29/6/2013 của Công ty TNHH Đầu tư phát triển Nhà Quốc Cường (Tập đoàn Quốc Cường Gia Lai), dù bị án Phan Thành Mai (lúc đó là Tổng Giám đốc VNCB) đã có báo cáo với Tổ giám sát của NHNN xin giải ngân nhưng cái tổ này không có ý kiến gì nên VNCB giải ngân. Sau đó số tiền này chuyển sang công ty khác rồi chuyển đến Tập đoàn Thiên Thanh để Phạm Công Danh rút ra sử dụng. Đối với số tiền còn lại của Quốc Cường Gia Lai cũng đã tất toán, còn khoản vay trên 5.190 tỷ đồng của nhóm Trần Ngọc Bích cũng được TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh giải quyết trong bản án nên bị can Đăng Thanh Bình cùng đồng bọn không chịu trách nhiệm ở khoản vay này.
Triệu tập 11 cá nhân là cán bộ giám sát của NHNN 11 cá nhân bị triệu tập đến phiên tòa, gồm: bà Bùi Thị Phương; ông Trần Kiều Minh; bà Trần Thị Hòa; ông Lê Đức Khôi; bà Trần Thu Hồng, Phó trưởng phòng Quản lý rủi ro tín dụng Vietcombank chi nhánh TP Hồ Chí Minh; ông Hà Ngọc Minh, Phó phòng Kế toán Vietcombank; bà Phan Thị Thanh Vân, thanh tra viên NHNN TP Hồ Chí Minh; ông Trần Mạnh Hùng, Phó phòng Vụ 1 cơ quan TTGSNHNN; ông Huỳnh Tấn Phục, thanh tra viên NHNN TP Hồ Chí Minh; ông Quách Minh Trung, Trưởng phòng khách hàng cá nhân Vietcombank; ông Lê Ngọc Hải, cán bộ NHNN tỉnh Long An. Do các cá nhân trên trong quá trình điều tra xác định chưa đủ căn cứ xử lý hình sự về hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng nên cơ quan điều tra không đề nghị xử lý. Trong vụ án này, bị án Phạm Công Danh và Phan Thành Mai tiếp tục ra tòa với tư cách có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. |