Nguyên Bí thư Tỉnh ủy cùng cấp dưới gây hại hơn 1.000 tỷ
Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) Bộ Công an đã có kết luận điều tra (KLĐT) và chuyển sang Viện KSND Tối cao để đề nghị truy tố 21 bị can gồm những nguyên lãnh đạo Tỉnh ủy và UBND tỉnh Bình Dương, Tổng Công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương TNHH MTV (TCT Bình Dương, đơn vị thuộc Tỉnh ủy Bình Dương - PV) cùng các bị can là Giám đốc các công ty tư nhân về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” quy định tại khoản 3 điều 219 Bộ luật hình sự năm 2015.
Bị can Trần Văn Nam - Nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương được xác định gây thất thoát ngân sách hơn 1.000 tỷ đồng.
Số tiền gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước trong vụ án này được C03 Bộ Công an xác định lên tới hơn 1.463 tỷ đồng. Cụ thể tại dự án Khu dân cư Thương mại - Dịch vụ Tân Phú diện tích 43ha ở phường Hòa Phú, TP Thủ Dầu Một (Bình Dương) thiệt hại hơn 302,8 tỷ đồng. Còn tại dự án 145ha cũng thuộc phường nói trên thiệt hại hơn 1.160 tỷ đồng.
Chỉ riêng nhóm bị can nguyên là cán bộ, đứng đầu là bị can Trần Văn Nam, nguyên Bí thư Tỉnh ủy cùng đồng phạm là các lãnh đạo UBND tỉnh, nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương được xác định đã gây thiệt hại cho ngân sách số tiền hơn hơn 1.000 tỷ đồng trong việc áp giá đất trái quy định để thu tiền sử dụng đất (SDĐ).
Năm 2003, Thủ tướng Chính phủ ban hành công văn 295/CP-CN cho phép thành lập và phát triển Khu liên hợp Công nghiệp Dịch vụ - Đô thị Bình Dương (Khu liên hợp - PV) và phê duyệt đề án tổng thể phát triển Khu liên hợp vào tháng 9/2005. Tháng 3/2006, Bộ Xây dựng phê duyệt quy hoạch xây dựng với tổng diện tích hơn 4.196ha (số làm tròn), trong đó đất khu công nghiệp (KCN) 1.573ha; đất khu dịch vụ 613ha; đất khu đô thị 1.662ha… Trước thời điểm được Thủ tướng và Bộ Xây dựng phê duyệt, UBND tỉnh Bình Dương đã có hai văn bản chấp thuận chủ trương giao 570/613ha đất khu dịch vụ cho TCT Bình Dương, đồng thời phê duyệt hợp đồng giữa TCT Bình Dương với Ban Quản lý dự án Khu liên hợp về việc đền bù mặt bằng đất đai toàn bộ lô đất 570ha tại Khu liên hợp với giá 700 triệu đồng/ha (70.000 đồng/m2). Tháng 4/2005, tỉnh Bình Dương giao TCT Bình Dương diện tích 563ha thuộc Khu liên hợp để thực hiện dự án: Sân golf, trường đua, trung tâm thương mại, trung tâm giải trí thể thao quốc tế, khu nhà ở chuyên gia…
Đến năm 2010 việc đền bù, giải phóng mặt bằng đất đai và đầu tư công trình tạo lực hoàn tất. Do dự án trường đua không được cấp phép nên ngày 25/01/2011, UBND tỉnh Bình Dương có văn bản 206/UBND-KTTH gửi Bộ Xây dựng, kiến nghị điều chỉnh tên khu chức năng “Khu dịch vụ” thành “Khu dịch vụ thương mại - Đô thị dân cư cao cấp” và điều chỉnh cơ cấu sử dụng 563ha, trong đó: Khu hỗn hợp (thương mại dịch vụ - căn hộ - văn phòng) khu B diện tích 43ha; Khu D diện tích 145ha và được Bộ Xây dựng thống nhất.
Áp giá thu tiền SDĐ trái pháp luật
Về giá đất để xác định nghĩa vụ tài chính các khu đất thuộc Khu liên hợp căn cứ bảng giá các loại đất trên địa bàn tỉnh ban hành kèm theo quyết định 182/2004/QĐ-UB ngày 27/12/2004 của UBND tỉnh Bình Dương. Trên cơ sở thống nhất của các đơn vị liên quan, UBND tỉnh Bình Dương ban hành các quyết định phê duyệt giá đất bình quân thuộc Khu liên hợp để xác định thu tiền sử dụng đất (SDĐ), cụ thể đất các KCN là 28.180 đồng/m2; đất khu dịch vụ là 51.914 đồng/m2; đất khu đô thị mới là 75.204 đồng/m2.
6 bị can (từ trái sang, trên xuống) khi bị bắt có người đang đương chức như Nguyễn Thanh Trúc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Trần Xuân Lâm, Võ Văn Lượng, Ngô Dũng Phương (cả 3 đều là lãnh đạo); Phạm Văn Cành, nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy; Trần Thanh Liêm, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh.
Sau khi được Bộ Xây dựng thống nhất điều chỉnh quy hoạch vào tháng 10/2011, UBND tỉnh Bình Dương giao Sở Xây dựng cùng với TCT Bình Dương và Công ty Tân Phú điều chỉnh và lập quy hoạch chi tiết Khu dân cư - Thương mại - Dịch vụ tại khu đất 43ha. Ngày 28/92012, ông Trần Văn Nam - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương, ký quyết định 2631/QĐ-UBND giao 43ha đất theo hình thức kinh doanh có thu tiền SDĐ đối với TCT Bình Dương. Thụ lý hồ sơ khu đất 43ha nêu trên, ông Võ Thế Phương - Cán bộ Phòng quản lý các khoản thu từ đất thuộc Cục thuế tỉnh tính tiền SDĐ khu 43ha theo 2 phương án (áp giá đất các loại theo bảng giá do UBND tỉnh Bình Dương ban hành năm 2012 và áp giá đất bình quân 51.914 đồng/m2 theo quyết định 5853/QĐ-UBND ngày 27/12/2006 của UBND tỉnh), sau đó theo chỉ đạo của ông Nguyễn Thái Thanh - Phó phòng quản lý các khoản thu từ đất, ông Võ Thế Phương đã đề xuất lãnh đạo phòng đề xuất Cục thuế tỉnh họp xem xét giá đất để tính tiền SDĐ đối với 43ha giao cho TCT Bình Dương và được ông Lê Văn Trang, Võ Thanh Bình là Cục trưởng và Cục phó cùng các ông Nguyễn Minh Nhựt, Dương Quốc Chính, Nguyễn Thái Thanh (3 người là Phó phòng quản lý các khoản thu từ đất) nhất trí áp giá 51.914 đồng/m2. Trong khi theo quy định pháp luật, việc thu tiền SDĐ phải căn cứ vào bảng giá đất của UBND tỉnh Bình Dương ban hành tại thời điểm giao đất là năm 2012.
Sau đó, Cục thuế tỉnh gửi văn bản cho UBND tỉnh Bình Dương để thống nhất áp dụng giá đất 51.914 đồng/m2. Khi nhận được văn bản của Cục thuế, dù biết áp giá sai nhưng ông Trần Xuân Lâm - Trưởng phòng Kinh tế ngành Văn phòng UBND tỉnh, vẫn đồng ý và có dự thảo chuyển đến ông Võ Văn Lượng - Phó Chánh Văn phòng UBND tỉnh, và Nguyễn Thanh Trúc - Chánh Văn phòng UBND tỉnh để kiểm tra, thẩm định. Cả ông Lượng và Trúc đều biết sai nhưng vẫn “ký nháy” rồi trình ông Trần Văn Nam ký chấp thuận đơn giá đất 51.914 đồng/m2.
Sai phạm nối tiếp sai phạm
Sau khi nộp hơn 5 tỷ đồng tiền sử dụng đất 43ha, TCT Bình Dương được Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Bình Dương cấp hai giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) có thời hạn đến năm 2052. Tiếp đó, căn cứ đơn xin giao đất ngày 21/12/2012 của TCT Bình Dương, Sở TN&MT có tờ trình 600/TTr-STNMT ngày 28/12/2012, đề nghị UBND tỉnh giao 145ha đất thuộc Khu liên hợp cho TCT Bình Dương. Ngày 7/1/2013, ông Trần Văn Nam ký quyết định 48/QĐ-UBND giao 145ha đất theo hình thức có thu tiền SDĐ cho TCT Bình Dương. Cục thuế tỉnh Bình Dương lại tiếp tục áp giá đất 51.914 đồng/m2 để tính thu tiền SDĐ đối với 145ha. Sau khi nộp đủ số tiền hơn 24,7 tỷ đồng, TCT Bình Dương được Sở TN&MT cấp năm giấy CNQSDĐ có thời hạn đến năm 2056.
Theo KLĐT, qua xác minh Cục thuế tỉnh Bình Dương xác định trường hợp áp giá đất theo bảng giá do UBND tỉnh ban hành năm 2012 thì số tiền thuế trước bạ và tiền SDĐ đối với khu đất 43ha, lẽ ra TCT Bình Dương phải nộp hơn 111,3 tỷ đồng, còn khu đất 145ha phải nộp hơn 679 tỷ đồng khi áp theo bảng giá đất do UBND tỉnh Bình Dương ban hành năm 2013. KLĐT khẳng định hành vi nêu trên của các bị can Trần Văn Nam, Nguyễn Thanh Trúc, Võ Văn Lượng, Trần Xuân Lâm, Lê Văn Trang, Võ Thanh Bình, Nguyễn Thái Thanh đã gây thất thoát cho Nhà nước hơn 761 tỷ đồng (khu đất 43 ha hơn 106,3 tỷ đồng, khu đất 145ha hơn 654,7 tỷ đồng).
Ngoài sai phạm trong việc áp giá thu tiền SDĐ của 2 khu đất nêu trên, KLĐT của Bộ Công an còn khẳng định các bị can Trần Văn Nam, nguyên Bí thư Tỉnh ủy; Phạm Văn Cành, nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương và đồng phạm còn sai phạm trong việc tạo điều kiện và hợp thức văn bản của Tỉnh ủy Bình Dương cho bị can Nguyễn Văn Minh (nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc TCT Bình Dương) chuyển nhượng trái pháp luật toàn bộ dự án Khu dân cư - Thương mại - Dịch vụ Tân Phú diện tích 43ha, gây thất thoát ngân sách Nhà nước hơn 302,8 tỷ đồng. Vậy những sai phạm trong việc hợp thức hóa chuyển nhượng dự án khu dân cư 43ha ra sao? (còn tiếp)