Trước đó, UBND TP.HCM đã có chương trình hỗ trợ tiêu thụ 30.000 tấn muối trải bạt tồn đọng của năm 2015 tại Cần Giờ. Theo đó, Công ty CP Tập đoàn Muối miền Nam sẽ tổ chức thu mua với giá 470 đồng/kg, Nhà nước bù giá thêm 181 đồng/kg cho diêm dân, đồng thời hỗ trợ chi phí vận chuyển đến kho từ 180 - 223 đồng/kg.
.Nợ mới nợ cũ – Nghèo vẫn hoàn nghèo
Sau một thời gian dài dao động từ 750 - 1.300 đồng/kg, gần đây giá muối lại bắt đầu lao dốc, hiện chỉ còn khoảng 300 - 400 đồng/kg, khiến các diêm dân Cần Giờ (TP.HCM) lỗ nặng, thu không đủ chi.
 |
| Diêm dân Cần Giờ - bán 20kg muối không mua nổi một chai nước mắm. |
Khi chúng tôi đến xã Lý Nhơn (Cần Giờ), cơn mưa đầu mùa khá nặng hạt, xối xả, các diêm dân phải huy động tất cả thành viên trong gia đình ra đồng... cứu muối. Từ trẻ nhỏ đến người già, ai cũng tất tả cào muối thành từng đống để thanh niên trai trẻ gánh đưa vào kho.
Dù đã 75 tuổi, ông Trương Văn Bảy (xã Lý Nhơn) vẫn miệt mài đứng đội mưa giữa cánh đồng muối cùng ba người con. Theo ông Bảy, dù “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” gần cả cuộc đời nhưng gia đình cũng không đủ ăn. “Với giá muối chỉ còn 300 - 400 đồng/kg, người làm muối đều lỗ, gia đình tui chẳng biết tiền bán muối có đủ trả nợ chứ chưa nói đến cái ăn” - ông Bảy lo lắng.
Ông Phạm Văn Hồng Hà (ấp Tân Điền) cho biết gia đình ông có 1ha ruộng muối, thu hoạch được 80 tấn. Nếu trời nắng to, cứ 10 - 15 ngày, gia đình ông thu hoạch muối một lần. Vừa rồi, gia đình ông xuất kho 400 tấn muối, nhưng giá rớt quá nên chịu lỗ 80 triệu đồng. “Giá thị trường vào khoảng 470 đồng/kg, nhưng tụi tui chỉ bán được cho thương lái 400 đồng/kg, nên tiền bán muối thu được chẳng là bao” - ông Hà cho biết.
Ngồi ôm con nhỏ trong căn nhà lá lụp xụp, chị Phạm Thị Kim Thoa (ấp Tân Điền, Lý Nhơn) cho biết sắp tới hạn trả nợ vay ngân hàng mà muối bán giá quá thấp, thậm chí khó tìm được người mua trong khi mùa mưa đang đến. Theo chị Thoa, với giá 400 đồng/kg, gia đình chị bán 20kg muối cũng chưa đủ tiền mua một chai nước mắm.
“Gia đình tui vay ngân hàng 40 triệu đồng để mua bạt, máy bơm nước và các vật dụng làm muối, nhưng muối làm ra không bán được, hiện còn tồn kho gần 100 tấn, chưa biết lấy gì để trả lãi vay chứ chưa nói đến nợ gốc” - chị Thoa lo lắng.
Đặc biệt, những hộ không có ruộng muối, phải bỏ công ra làm rồi ăn chia với chủ ruộng, đều rơi vào cảnh dở khóc dở cười. Ông Hồ Văn Quân (ấp Tân Điền) cho biết do sợ thương lái ép giá, gia đình ông tự thuê ghe đưa 35 tấn muối trực tiếp đến bán cho công ty thu mua. Tuy nhiên, sau khi trừ chi phí vận chuyển và tiền ăn chia với chủ ruộng, ông Quân chỉ thu về... 75.000 đồng!
Trao đổi với chúng tôi, ông Triệu Đỗ Hồng Phước - phó chủ tịch UBND huyện Cần Giờ - cho biết để hỗ trợ diêm dân gặp khó khăn, chính quyền địa phương sẽ liên hệ với ngân hàng đề nghị khoanh nợ nếu diêm dân không có khả năng hoàn vốn vay đúng hạn theo hợp đồng và có đơn gửi cho huyện.
Về lâu dài, huyện sẽ quản lý sản xuất muối theo quy hoạch. Diện tích ngoài quy hoạch sẽ chuyển đổi sang các mô hình nuôi trồng thủy sản tại xã Lý Nhơn và Thạnh An, mô hình du lịch nhà vườn ở xã Long Hòa, thị trấn Cần Thạnh. Đặc biệt, Cần Giờ cũng đề nghị xây dựng kho tạm trữ muối tại xã Lý Nhơn và có phương án tiêu thụ muối ổn định cho diêm dân.
Ông Trần Văn Cành - chủ tịch UBND xã Lý Nhơn - cho biết chính quyền địa phương đang tìm cách tháo gỡ khó khăn cho diêm dân, trong đó có việc thành lập hợp tác xã thu mua, tìm đầu ra cho muối để diêm dân an tâm sản xuất.
