Ngày 26/8, tại TP Hồ Chí Minh đã diễn ra diễn đàn “Hoàn thiện chính sách tài sản trí tuệ – Động lực cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo”. Sự kiện do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chỉ đạo Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp với Công ty luật TAT Law Firm và Tạp chí Sở hữu trí tuệ & Sáng tạo tổ chức.
Câu chuyện xót xa từ Nhựa Bình Minh
Phát biểu tại diễn đàn, luật sư Mai Thị Thảo - Phó Chủ tịch TAT Law Firm dẫn chứng vấn đề “có bảo hộ, chưa chắc đã được bảo vệ” khi nói về vụ Công ty Cổ phần Nhựa Bình Minh (Nhựa Bình Minh) bị xâm phạm thương hiệu.
Đông đảo chuyên gia, doanh nghiệp tham gia diễn đàn “Hoàn thiện chính sách tài sản trí tuệ – Động lực cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo”, chiều ngày 26/8
Theo đó, gần nửa thế kỷ gầy dựng, Nhựa Bình Minh không chỉ nổi tiếng mà còn được pháp luật Việt Nam công nhận và bảo hộ. Thế nhưng, vào năm 2022, một doanh nghiệp mới xuất hiện với cái tên gần như y hệt – chỉ thêm một chữ "Việt", cũng sản xuất ống nhựa, in yếu tố "Bình Minh" lên bao bì, len lỏi vào từng ngóc ngách phân phối.
"Hành vi này đã gây nhầm lẫn rõ rệt về nguồn gốc hàng hóa" - luật sư Thảo nhấn mạnh.
Luật sư Phùng Quang Cường (Văn phòng luật sư NHQuang & Cộng sự) chỉ ra thêm những "tảng băng chìm". Một mặt, doanh nghiệp Việt Nam vẫn còn "chưa quan tâm đúng mức" đến bảo hộ sở hữu trí tuệ, trong khi các hành vi vi phạm ngày càng tinh vi, đặc biệt trên môi trường mạng. Mặt khác, việc xác định danh tính kẻ vi phạm còn khó khăn, và các chế tài xử lý hiện nay, với mức phạt tối đa 250 triệu đồng cho cá nhân và 500 triệu đồng cho tổ chức đối với nhiều hành vi xâm phạm vẫn "chưa thực sự mang tính răn đe”. |
Đối với Nhựa Bình Minh, đó không chỉ là cuộc chiến pháp lý đơn thuần, mà là "cuộc chiến bảo vệ niềm tin thị trường", một hành trình tốn kém vô vàn công sức và tài chính.
Ông Bông Hoa Việt - Cố vấn Ban Giám đốc Nhựa Bình Minh, đã trải lòng: "Chúng tôi không sinh ra để đi kiện tụng, nhưng buộc phải hành động để bảo vệ chính thương hiệu của mình".
Nỗi đau còn thấm thía hơn khi những sản phẩm giả mạo, chất lượng kém, "đã chôn sâu dưới đất" trong các công trình, chỉ vỡ lở khi hư hỏng. Khách hàng ngỡ ngàng phản ánh “hàng Bình Minh gì mà dễ vỡ, rò nước”. Cái tên Bình Minh, đáng ra là biểu tượng của chất lượng, lại vô tình dính vào “lùm xùm”.
Đáng báo động, câu chuyện của Nhựa Bình Minh không phải là duy nhất, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, hơn 3.270 vụ đã được phát hiện và xử lý, gây thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng. Nạn nhân không chỉ là các doanh nghiệp nhỏ mà còn cả những "tượng đài" như cà phê Trung Nguyên, Honda Việt Nam, Nón Sơn, Yến sào Khánh Hòa...
Hiến kế 4 giải pháp để “gác cổng” cho sáng tạo Việt
Các đại biểu chia sẻ một số giải pháp tại diễn đàn nhằm hoàn thiện chính sách tài sản trí tuệ
Từ kinh nghiệm "thực chiến" với các vụ tranh chấp sở hữu trí tuệ lớn, trong khuôn khổ diễn đàn, luật sư Trương Anh Tú - Chủ tịch TAT Law Firm, đã đưa ra 4 nhóm kiến nghị cốt lõi:
Một toà án chuyên trách thực sự: cần có Tòa chuyên trách về sở hữu trí tuệ với đội ngũ thẩm phán và thư ký được đào tạo chuyên sâu. Mục tiêu là chấm dứt những bản án thiếu tính chuyên môn, gây lúng túng cho toàn bộ hệ thống.
Giám định độc lập và liêm chính: mở rộng cơ chế giám định độc lập để phá vỡ thế độc quyền, đồng thời giám sát chặt chẽ năng lực và đạo đức của giám định viên.
Đánh giá thiệt hại toàn diện: xây dựng quy chuẩn đánh giá tổn thất thương hiệu không chỉ dựa trên doanh thu, mà phải tính đến những thiệt hại vô hình khổng lồ về uy tín và danh tiếng.
Thực thi pháp luật hiệu quả và công tâm: tăng cường giám sát việc thực thi pháp luật, đảm bảo những người xử lý vụ việc có đủ chuyên môn, bản lĩnh và liêm chính, không để doanh nghiệp chân chính phải chịu thiệt thòi.
Các chuyên gia nhấn mạnh, doanh nghiệp cần đầu tư hơn vào việc xây dựng thương hiệu, hình ảnh và tiến hành đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ ngay từ đầu. Bởi lẽ, trong một thị trường đầy cạm bẫy, việc tự bảo vệ mình là điều không thể trì hoãn. Giấy bảo hộ chỉ là khởi đầu, cuộc chiến bảo vệ thương hiệu đích thực nằm ở sự chủ động, quyết liệt và một hệ thống pháp lý đủ mạnh để làm "điểm tựa" cho sáng tạo Việt.
TAT Law Firm là đối tác pháp lý chiến lược của doanh nghiệp trong các hoạt động bảo vệ sở hữu trí tuệ, tranh tụng thương hiệu và tư vấn pháp chế doanh nghiệp. Luật sư Trương Anh Tú – Chủ tịch TAT Law Firm, Ủy viên Thường vụ Trung ương Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam – là chuyên gia pháp lý trong các lĩnh vực sở hữu trí tuệ, bất động sản và chiến lược pháp lý doanh nghiệp. Với hơn 20 năm hành nghề, ông thường xuyên được các cơ quan báo chí, hiệp hội doanh nghiệp và tổ chức quốc tế mời tham vấn về chính sách pháp luật và giải pháp bảo vệ sáng tạo, thúc đẩy kinh tế tri thức. |