Không dừng lại là cuộc đối đầu giữa hai tên tuổi lớn trong ngành lúa gạo, đây còn là lời cảnh tỉnh về sự phức tạp của chuỗi cung ứng và trách nhiệm của các bên liên quan.
Vilaconic tố cáo hàng nhái, Trung An khẳng định chính danh
Công ty Cổ phần Vilaconic (Vilaconic), đơn vị tiên phong đưa gạo ST25 đến Úc giai đoạn 2020-2021, đã phát đi cảnh báo về việc thương hiệu "ST25 Vilaconic" bị mạo danh bởi sản phẩm "ST25 – AUVI OCEAN" tại Úc. Vilaconic khẳng định, Công ty Vilaconic Australia Pty Ltd – đơn vị nhập khẩu và phân phối sản phẩm nhái này, hoàn toàn không liên quan đến họ. Thậm chí, Vilaconic còn tiết lộ mối quan hệ hợp tác đã đổ vỡ trong quá khứ với chủ sở hữu của doanh nghiệp Úc này, cùng với cáo buộc đối tác cũ đã lợi dụng danh tiếng Vilaconic để đăng ký nhãn hiệu và các thương hiệu Việt khác tại Úc.
Đối với Vilaconic, hành vi này không chỉ xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ mà còn gây nhầm lẫn nghiêm trọng cho người tiêu dùng và ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín thương hiệu gạo Việt.
Ngay sau thông tin từ Vilaconic, Công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An (Trung An) đã có văn bản phản hồi, cho rằng đang bị Vilaconic "vu khống".
.jpeg)
Sản phẩm của Trung An/Ausviet (bên phải) khi đặt cạnh với sản phẩm Vilaconic chính hãng (bên trái) gần giống về màu sắc, bố cục, hình ảnh trên bao bì. Ảnh: Vilaconic cung cấp
Theo Trung An, gạo ST25 do doanh nghiệp này đóng gói xuất khẩu cho đối tác ở Úc, là Công ty AUSVIET FOOD PTY LTD Úc và Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Ausviet food VN, mang thương hiệu AUVI OCEAN đã có giấy xác nhận đăng ký nhãn hiệu tại Cục Sở hữu trí tuệ Úc và Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam. Trên bao bì ghi rõ Nhà nhập khẩu là Công ty Vilaconic Australia Pty Ltd, và Nhà xuất khẩu, nơi đóng gói gạo là TRUNG AN HI-TECH FARMING JSC.
Đồng thời cam kết gạo ST25 của Trung An được chế biến từ lúa do công ty tự trồng trong dự án TRVC được SNV Hà Lan và Chính phủ Úc tài trợ, giám sát, và cấp chứng nhận lúa giảm phát thải. Đây là gạo được xay xát, chế biến và đóng gói trực tiếp tại công ty Trung An, xuất thẳng sang Úc.
Trung An nhận định, Vilaconic là công ty trung gian, chuyên mua đi bán lại sản phẩm gạo từ các nhà máy xay xát khác. Vilaconic từng đặt mua gạo của Trung An nhiều lần, nhưng gần đây không còn mua do giá gạo Trung An có thể cao hơn hoặc Trung An quá tải đơn hàng.
Mối quan hệ phức tạp và những câu hỏi pháp lý
Cuộc tranh luận trở nên phức tạp hơn khi Vilaconic phản biện rằng sản phẩm AUVI OCEAN sao chép gần như toàn bộ thiết kế bao bì của họ, và việc Trung An bất ngờ lên tiếng với những phát ngôn "có dấu hiệu vu khống ngược lại" khiến Vilaconic băn khoăn về sự liên quan của Trung An trong vụ hàng nhái. Vilaconic cũng bác bỏ các cáo buộc "sai sự thật" từ Trung An về việc Vilaconic chưa thâm nhập thị trường châu Âu hay thu mua lúa gạo trôi nổi.
Điểm mấu chốt nằm ở lập luận của Vilaconic: Trung An, với tư cách là đối tác thương mại lâu năm, "không thể không biết" đến thương hiệu Vilaconic và hành vi mạo danh của Vilaconic Australia Pty Ltd (hay Ausviet Food). Việc Trung An vẫn tiếp tục hợp tác để tung ra sản phẩm với bao bì gây nhầm lẫn mà không thông báo cho Vilaconic cho thấy sự "bỏ qua trách nhiệm bảo vệ đối tác và có dấu hiệu tiếp tay".
Ngay sau phản biện của Vilaconic, ngày 7/9, trao đổi với PV Báo Kinh tế & Đô thị, ông Phạm Thái Bình - Chủ tịch HĐQT Trung An cho biết, gạo ST25 – AUVI OCEAN do Trung An đóng gói xuất khẩu cho đối tác ở Úc, bỗng nhiên lại bị Vilaconic “lấp lửng” là hàng nhái. Trong trường hợp này, khi thấy thông tin không đúng sự thật, Trung An lên tiếng đính chính là cần thiết.
.jpeg)
Hình ảnh thương hiệu gạo Trung An. Ảnh: Công ty Trung An cung cấp
“Trung An là bên sản xuất gạo, còn nhãn mác, bao bì là của Vilaconic Australia Pty Ltd (đối tác của Trung An bên Úc cung cấp). Vì vậy, nếu Vilaconic cảm thấy bị làm nhái bao bì thì nên kiện Vilaconic Australia Pty Ltd tại Úc, thay vì phát đi cảnh báo “mập mờ”, khiến người tiêu dùng hiểu lầm gạo ST25 – AUVI OCEAN do Trung An sản xuất là hàng nhái, hàng giả” - ông Phạm Thái Bình nói và nhấn mạnh, bao bì gạo ST25 – AUVI OCEAN đã có giấy xác nhận đăng ký nhãn hiệu tại cả Cục Sở hữu trí tuệ Úc và Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam.
“Pháp luật ở Úc hay Việt Nam đều bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, bất cứ doanh nghiệp nào làm sai đều sẽ bị xử lý nghiêm. Do đó, nếu Vilaconic có bằng chứng về việc bị nhái nhãn mác, việc khởi kiện trực tiếp đơn vị vi phạm tại Úc là con đường hợp pháp và rõ ràng nhất” – ông Phạm Thái Bình nói thêm.
Hồi chuông cảnh báo cho thương hiệu Việt trên toàn cầu
Vụ việc gạo ST25 không phải là cá biệt. Từ nước mắm Phú Quốc, cà phê Trung Nguyên đến các sản phẩm nông sản khác, võng xếp Duy Lợi...nhiều thương hiệu Việt đã và đang đối mặt với tình trạng bị xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và làm nhái trên thị trường quốc tế. Điều này không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín quốc gia.
Dưới góc độ pháp lý, cả Úc và Việt Nam đều có khung pháp luật bảo vệ sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên, việc thực thi và đấu tranh pháp lý trên phạm vi quốc tế thường tốn kém, phức tạp và đòi hỏi sự chủ động, kiên quyết từ phía doanh nghiệp.
Tuy nhiên, câu chuyện này còn mở rộng ra khía cạnh đạo đức kinh doanh và trách nhiệm của các mắt xích trong chuỗi giá trị. Liệu thiết kế bao bì sản phẩm của AUVI OCEAN có thực sự gây nhầm lẫn đến mức cố ý hay chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên?
Đến thời điểm hiện tại, cuộc tranh luận gay gắt về thương hiệu và nguồn gốc sản phẩm gạo ST25 tại thị trường Úc, giữa Vilaconic và Trung An vẫn chỉ dừng lại từ lập luận do các bên tự đưa ra. Vậy, dưới nhìn góc pháp lý, cần phải hiểu câu chuyện này như thế nào cho đúng?
Tieudung.kinhtedothi.vn sẽ tiếp tục phân tích ở bài sau!
