Pháp lý vướng mắc
Hơn 25.000 căn hộ bị “treo” sổ hồng vì chủ đầu tư không thể hoàn thành việc đóng tiền sử dụng đất.
Liên quan đến những vướng mắc trong việc đóng tiền sử dụng đất cho các dự án bất động sản trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, sáng nay (10/9), cơ quan chức năng, chuyên gia và doanh nghiệp đã cùng nhau chia sẻ tại Hội thảo “Tắc tiền sử dụng đất” do báo Thanh Niên tổ chức.
Phát biểu tại hội thảo, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA)- ông Lê Hoàng Châu cho biết, theo số liệu thống kê của hiệp hội, hiện TP có 54 dự án, gồm hơn 25.000 căn hộ đang bị "treo" sổ hồng.
Theo ông Châu, đây là vấn đề bức xúc cho người dân lẫn doanh nghiệp suốt thời gian qua. Việc tắc tiền sử dụng đất đã đẩy người dân vào thế mua nhà nhưng không được cấp sổ hồng, khiến quyền và lợi ích hợp pháp của họ, cũng như quyền, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp bị ảnh hưởng.
“Với doanh nghiệp, việc không giao được sổ hồng cho người mua nhà gây áp lực lớn lên dòng vốn kinh doanh. Bởi khi giao sổ hồng cho người mua nhà thì doanh nghiệp mới thu được 5% còn lại sau nhà ở được bàn giao. Từ phía người dân, khi chưa được cấp sổ hồng, họ khiếu kiện, căng băng rôn tại các dự án, ảnh hưởng đến uy tín của chủ đầu tư”, ông Châu phân tích.
Ngoài ra, ông Châu nhấn mạnh, có dự án hơn 20 năm vẫn chưa được nộp tiền sử dụng đất. 4 năm trở lại đây, TP đã có nhiều cuộc họp trực tiếp với doanh nghiệp, người dân để giải quyết vấn đề này, nhưng vẫn có dự án ở Thủ Đức, Bình Thạnh, Tân Bình, Tân Phú... bị vướng.
“Chẳng hạn, Tập đoàn Novaland đang có 11 dự án chưa "ra" được sổ; Hưng Thịnh có 2 dự án đã tạm đóng tiền sử dụng đất, nhưng nay xin xác nhận cho số tiền sử dụng đất chính xác là bao nhiêu để hoàn tất nghĩa vụ, được cấp sổ hồng cho người dân, cũng không được... “, ông Châu dẫn chứng.
Chủ tịch HoREA cho biết, Hiệp hội đã đề xuất tháo gỡ khó khăn, nhưng quy trình sử dụng tính tiền đất phải qua rất nhiều khâu. Nhiều trường hợp chủ đầu tư đã tạm nộp tiền sử dụng đất; đã nộp và được cấp sổ hồng 1 phần, nhưng nay không được cấp tiếp, vì có vướng mắc phải xác định lại tiền sử dụng đất.
Chủ tịch HoREA nhấn mạnh TP Hồ Chí Minh có rất nhiều dự án rơi vào tình trạng “nợ” sổ hồng mặc dù chủ đầu tư đã nỗ lực phối hợp với cơ quan Nhà nước.
Ngoài ra, chủ đầu tư xin điều chỉnh quy hoạch kiến trúc, thậm chí có trường hợp đã được TP xác nhận hệ số sử dụng đất không thay đổi, nhưng gần cả năm vẫn chưa được cấp sổ hồng. Hay có việc góp vốn đầu tư thì xác định là chuyển nhượng dự án hay chuyển nhượng quyền sử dụng đất, cũng khó khăn khiến dự án không được cấp sổ hồng.
Một điểm chung các doanh nghiệp bất động sản đang gặp phải hiện nay, là hồ sơ trình lên Sở Tài nguyên và Môi trường xin cấp sổ hồng đều giải quyết rất chậm.
Sau nhiều lần kiến nghị, ông Lê Hoàng Châu cho rằng sắp tới khi sửa Luật Đất đai, HoREA sẽ kiến nghị có thể phân quyền việc ký cấp sổ hồng cho các quận huyện, để nhanh hơn, thay vì chỉ tập trung vào Sở Tài nguyên và Môi trường.
Doanh nghiệp “kể khổ”
Cũng chia sẻ tại buổi hội thảo nói trên, ông Trần Quốc Dũng, Phó tổng giám đốc tập đoàn Hưng Thịnh cho biết, riêng Hưng Thịnh đã có 13 dự án, tương đương 8.791 căn hộ chưa được Sở Tài nguyên và Môi trường cấp sổ hồng vì hầu hết bị vướng ở khâu xác định tiền sử dụng đất.
Điều đáng nói là nếu như ở các tỉnh, dự án trung bình chỉ mất 3 – 4 tháng đã có kết quả thẩm định và phương án tính tiền sử dụng đất thì tại TP Hồ Chí Minh, hầu hết hồ sơ tính tiền sử dụng đất kéo dài nhiều năm vẫn chưa được giải quyết xong hoặc bị yêu cầu bổ sung nhiều lần, bị chuyển lòng vòng.
Theo ông Dũng, quá trình thẩm định giá đất, xác định tiền sử dụng đất mất rất nhiều thời gian. Doanh nghiệp phải mất ít nhất 3 năm mới nộp được tiền sử dụng đất.
Ông Dũng nhấn mạnh,việc chậm trễ thẩm định giá đất, xác định tiền sử dụng đất dẫn đến việc chưa cấp sổ hồng được cho cư dân là lỗi xuất phát từ cơ quan thẩm quyền, không phải do lỗi của doanh nghiệp, nhưng doanh nghiệp đang phải gánh chịu trách nhiệm, thiệt hại nặng nề. Đó là sự “bội tín” bất đắc dĩ với khách hàng, ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu đã gầy dựng trên thị trường, vướng các tranh chấp, kiện tụng không đáng có…
Vì vậy, Phó tổng giám đốc tập đoàn Hưng Thịnh kiến nghị UBND TP xem xét, chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, cơ quan ban ngành mạnh dạn giải quyết các vướng mắc cho doanh nghiệp, linh hoạt, ưu tiên cấp sổ hồng cho người mua nhà ở.
Ông Trần Quốc Dũng, Phó tổng giám đốc tập đoàn Hưng Thịnh đã có những chia sẻ thẳng thắn về khó khăn của doanh nghiệp trong việc bàn giao sổ hồng cho cư dân.
“Cần ưu tiên cấp sổ hồng cho cư dân. Có thể tạm thời chưa cấp sổ hồng các phần diện tích sở hữu riêng của chủ đầu tư hoặc chủ đầu tư thực hiện ký quỹ, cam kết nộp tiền sử dụng đất khi có quyết định nộp tiền sử dụng đất bổ sung”, ông Dũng nói.
Đồng quan điểm, ông Bùi Xuân Huy - Tổng giám đốc Tập đoàn Novaland cũng cho biết, hiện doanh nghiệp này đang thực hiện hơn 40 dự án nhà ở tại TP Hồ Chí Minh. Trong quá trình phát triển, tập đoàn gặp nhiều vướng mắc về chính sách pháp luật liên quan quản lý đất đai.
“việc chậm trễ này gây tâm lý hoang mang cho cư dân, ảnh hưởng uy tín doanh nghiệp cũng như ảnh hưởng môi trường đầu tư bất động sản tại TP. Đáng chú ý, có nhiều trường hợp, Novaland đã thực hiện nghĩa vụ tài chính, cư dân đã dọn về sinh sống 2 - 3 năm nay nhưng vẫn chưa được cấp "sổ hồng", ông Huy nhấn mạnh.
Đề xuất các giải pháp gỡ vướng cho doanh nghiệp, ông Nguyễn Lê Mỹ Hưng, Giám đốc điều hành dự án (khu vực TP Hồ Chí Minh) - Tập đoàn Novaland đưa ra 2 kiến nghị.
Một là đối với các dự án chưa được định giá, UBND TP và các sở ngành cần sớm xem xét định giá làm cơ sở để chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính, trên cơ sở đó nộp hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho dân cư.
Hai là đối với các dự án mà chủ đầu tư đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính, nhưng người dân chưa được xét cấp "sổ đỏ", đơn vụ quản lý nhanh chóng xem xét, giải quyết để sớm ổn định đời sống cho cư dân.
Đại diện cơ quan chức năng, ông Trần Văn Thạch, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP thừa nhận, so với thực tế, việc giải quyết các vướng mắc vẫn rất chậm. Trong 5 năm qua, TP chỉ thu được thu 3% - 5% tiền sử dụng đất tại các dự án. Hiện còn hơn 100 hồ sơ của doanh nghiệp chưa được giải quyết.
Theo thống kê, trong 6 tháng đầu năm, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tính giá đất được cho 38 dự án, sắp tới sẽ trình UBND TP thông qua thêm 49 dự án. Ông Thạch cũng nhận định quy trình tính giá sử dụng đất không khó, chủ yếu vướng về mặt kỹ thuật, pháp lý.
"Phải xét từng dự án và nương theo các bộ luật điều chỉnh theo từng dự án. Nói chung, về mặt pháp lý còn rất nhiều vướng mắc mà đơn vị tham mưu như Sở Tài nguyên và Môi trường cũng rất khó giải quyết. Sở đang tập hợp, phân loại các dự án vướng mắc, báo cáo UBND TP để kiến nghị lên các bộ nhằm có những cơ chế gỡ vướng cho doanh nghiệp, cho người dân", ông Thạch nói.