Lối ra nào cho giấc mơ nhà ở "siêu nhỏ" của người lao động?

Đau đáu giấc mơ nhà ở

Tại các khu vực quận 12, quận 9, Thủ Đức..., hay các huyện Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè... TP Hồ Chí Minh, trường hợp chủ đầu tư mua đất xây 1 căn nhà lớn, sau đó phân thành nhiều "nhà" nhỏ rồi bán cho người có nhu cầu sử dụng bằng hình thức lập vi bằng đang bùng phát.

Tất cả bắt nguồn từ nhu cầu người dân cần có cỗ để ở. Thực tế, tại khu vực ngoại thành TP Hồ Chí Minh, để mua được miếng đất từ 50 - 80m2) trở lên để đủ điều kiện tách thửa, cấp GCNQSD đất hoặc nhà, người dân phải bỏ ra số tiền ít nhất cũng trên 1 tỉ đồng, thậm chí là vài ba tỉ đồng. Số tiền này là quá sức với phần đông là công nhân, người lao động ở TP Hồ Chí Minh... Với nhà chung cư, hiện căn hộ có giá rẻ nhất hoặc nhà ở xã hội cũng có giá gần cả 1 tỉ đồng nhưng người lao động cũng không dễ tiếp cận. Giấc mơ nhà ở của người lao động nghèo gần như là... không có thực.

Nhà ở đủ diện tích giá không dưới 1 tỉ đồng.

Trên trang fanpge Hội mua bán nhà đất TP Hồ Chí Minh, tìm đỏ mắt cũng không thấy nhà đất đủ điều kiện tách thửa có giá dưới 1 tỉ đồng, chủ yếu là nhà xây sẵn diện tích nhỏ (20-30m2 đất) khu vực ngoại thành, được rao bán với giá từ 400 - 800 triệu đồng (đã xây hoàn thiện, có sẵn các tiện ích cơ bản: nhà vệ sinh, khu vực bếp, có lầu và gác lửng...). Những loại nhà diện tích nhỏ này lại nhận được sự quan tâm, bởi nó phù hợp với điều kiện kinh tế và nhu cầu hiện hữu của đa số người người lao động.

Họ chấp nhận không thể mua nhà, sang tên theo hình thức thông thường, mà mua bán qua hình thức lập vi bằng.

Những rủi ro về pháp lý

Về pháp lý, nếu người dân mua bán nhà qua hình thức lập vi bằng đối với nhà xây sai phép, không phép, sẽ phải chịu rủi ro rất lớn: Bị cưỡng chế tháo dỡ, tranh chấp với bên bán kéo dài...

Đối với nhà xây có giấy phép, hiện cơ quan chức năng không cấp GCN quyền sở hữu riêng đối với phần nhà được phân ra có diện tích nhỏ dưới chuẩn qui định (nhà có diện tích tối thiểu ở khu vực ngoại thành TP Hồ Chí Minh từ 50 - 80m2). Vì vậy, các chủ đầu tư và người mua "lách luật" bằng hình thức lập vi bằng đối với phần nhà đất mà mình mua bán. 

Về mặt luật, theo Luật sư Trần Đình Dũng (Trung tân Tư vấn Pháp luật TP Hồ Chí Minh), giao dịch mua nhà, đất qua hình thức lập vi bằng là trái luật, việc mua bán này sẽ bị hạn chế quyền cũng như mang tới một số rủi ro đối với người mua, như: không được thế chấp vay vốn ngân hàng; chủ đầu tư có thể đem GCN bản chính đi cầm cố, thế chấp hoặc ký hợp đồng bán cho người khác, người mua theo vi bằng làm sao biết...!

Có một trường hợp mua nhà diện tích 3mx7m tại quận 12, TP Hồ Chí Minh theo hình thức đồng sở hữu, trong lô đất chung có 17 căn nhà, qua lập vi bằng. Thắc mắc của người dân là: "Nếu tôi và 16 căn cùng lô muốn làm sổ hồng đồng sở hữu thì thủ tục như thế nào?"; "Sau khi có sổ hồng đồng sở hữu, tôi muốn bán căn nhà trên thì thủ tục thế nào?"...