Rau đay
Rau đay có ở nhiều nơi trên thế giới nhưng ở Việt Nam có hai loại rau đay phổ biến là rau đay đỏ (rau đay tía) và rau đay xanh (cũng có nơi gọi là rau đay trắng). Rau đay đỏ được trồng rất lâu trước kia ở Việt Nam với đặc điểm thân cây màu đỏ tía. Còn rau trắng mới được trồng ở Việt Nam.
Đây là loại rau dân giã bán nhiều ở các chợ. Rau đay đỏ được đặt với tên khoa học là rau đay quả tròn (Corchorus capsularis L.) và rau đay quả dài (Corchorus olitorius L.) là rau đay trắng. Một số người thường chọn mua rau đay đỏ non mềm, lá, cọng nhỏ vì cho rằng rau đay đỏ không có vị hơi đắng như loại rau đay trắng.
Mặc dù là loại rau phổ biến nhưng không phải ai cũng biết về lợi ích dinh dưỡng của loại rau có độ nhớt đặc biệt này. Lá đay rất giàu Vitamin E, A và C. Ba chất dinh dưỡng này là các chất chống oxy hóa mạnh giúp bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do. Các chất chống oxy hóa trong loại lá này cũng có thể giúp cải thiện thị lực và khả năng sinh sản, cùng với nhiều tác dụng khác. Đặc biệt,Vitamin C có nhiều trong lá đay rất cần thiết trong việc giúp hệ thống miễn dịch chống lại cảm lạnh và virus...
.jpg)
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Rau tía tô
Tía tô được biết đến là loại rau gia vị, vị thuốc Đông y tốt cho sức khỏe. Nhiều người thường nấu nước lá tía tô để uống. Đây là loại thực vật tính chất ấm, tía tô thường được trồng ở các vùng đất nhiều ánh sáng, độ ẩm tốt. Lá cây mang màu sắc tím, xanh, cũng có loại lá cây màu đỏ.
Những chiếc lá được mọc đối xứng nhau, ở mép hình răng cưa. Cây tía tô có hoa màu tím hoặc trắng mọc thành từng chùm ở ngọn. Loại thực vật này có quả màu nâu nhạt, hình cầu, kích thước nhỏ.
Tía tô là cây thảo sống quanh năm, có rễ củ trắng, vị nồng cay, mọc hoang hoặc trồng nhiều nơi trong cả nước và châu Á. Cây ưa sáng và ẩm, thích hợp với đất thịt, đất phù sa. Tía tô ra hoa kết nhiều quả, sau khi quả già, cây tàn lụi, hạt giống phát tán ra xung quanh, đến mùa mưa ẩm năm sau mới nảy mầm. Cây được trồng bằng hạt.
Trong y học cổ truyền, tía tô là vị thuốc được xếp vào loại kích thích ra mồ hôi, nước sắc và cồn chiết xuất lá tía tô đều có tác dụng giãn mạch ngoài da, hạ sốt, trừ cảm mạo.
Điều đáng nói theo y học cổ truyền, tía tô vị cay, tính ấm, lợi vào kinh tỳ, phế. Nó có tác dụng phát tán phong hàn, hóa đờm, giải uất, giải độc, an thai, chữa hen suyễn, tê thấp, trị ho, thúc đẩy tiêu hóa, giảm đau. Ngoài ra, ăn lá tía tô thường xuyên có thể giảm cân hiệu quả, làm đẹp da...
Lá mơ
Thông tin trên báo Người Lao Động, lá mơ lông chứa các enzym giúp tăng tiết dịch vị, cải thiện quá trình tiêu hóa thức ăn, giảm các triệu chứng đầy hơi, khó tiêu, chướng bụng. Do có tính kháng khuẩn và sát trùng cao, vì thế mơ lông không chỉ đơn thuần là một loại rau mà còn được mệnh danh là "thần dược" chữa bệnh tiêu chảy và các bệnh khác.
Các hoạt chất trong lá mơ lông có tác dụng kháng viêm, bảo vệ niêm mạc dạ dày, hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa viêm loét dạ dày tá tràng. Loại thảo mộc này còn có tác dụng làm giảm co thắt ruột, giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng.
Bên cạnh đó, lá mơ lông chứa nhiều hợp chất chống viêm giúp giảm viêm khớp, giảm sưng tấy, từ đó giảm đau nhức hiệu quả. Mơ lông được nhiều người cho là vị thuốc "cứu tinh" cho các bệnh đau nhức xương khớp ở người già. Các Vitamin C và A dồi dào trong lá mơ lông cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại các tác nhân gây viêm nhiễm, góp phần cải thiện tình trạng bệnh lý.
Lá mơ lông đồng thời cung cấp các khoáng chất thiết yếu như canxi, kali, magie, mangan,... cần thiết cho quá trình tái tạo sụn khớp, giúp khớp vận động linh hoạt hơn.
Nghiên cứu chứng minh rằng lá mơ lông chứa nhiều hợp chất chống viêm, kháng khuẩn như flavonoid, polyphenol, giúp giảm viêm họng, ho, sổ mũi, các triệu chứng thường gặp của bệnh cảm lạnh.
Đặc biệt, lá mơ là loại rau dễ tìm, thậm chí mọc dại nhiều nên không lo bị phun hóa chất hay thuốc trừ sâu.
Lá lốt
Ngoài kết hợp nấu canh, làm tăng giá trị dinh dưỡng và hương vị món ăn, lá lốt còn là vị thuốc quý được ông cha ta sử dụng từ lâu. Bác sĩ Nguyễn Thu Thủy, Trưởng khoa Y học cổ truyền, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang, chia sẻ trên Tri thức & Cuộc sống, các gia đình thấy lá lốt mọc dại đừng phát bỏ, hãy cắt vào đun với nước dùng để ngâm chân trước khi đi ngủ sẽ rất tốt cho sức khỏe.
Lá lốt chứa nhiều tinh dầu và ancaloit với thành phần chính là beta-caryophylen - chất có khả năng chống viêm, giảm sưng đau hiệu quả. Đồng thời ngâm chân với lá lốt cùng một ít muối sẽ giúp các ion có trong muối hoạt động tích cực hơn, làm giảm tình trạng đau nhức do bệnh xương khớp gây ra.
Dùng lá lốt để nấu nước ngâm chân có thể đẩy nhanh quá trình lưu thông khí huyết, đả thông kinh mạch, điều hòa âm dương trong cơ thể, trừ cảm lạnh. Ngoài ra, ngâm chân bằng lá lốt giúp tinh thần thư thái, dễ đi vào giấc ngủ. Khi bạn có một giấc ngủ chất lượng, tinh thần sảng khoái, cơ thể cũng sẽ mạnh khỏe, sống lâu.
Ngải cứu
Ngải cứu tên khoa học là Artemisia vulgaris Lis, họ Cúc (Asteraceae), là loại cây cỏ sống lâu năm, thân có rãnh dọc. Lá mọc so le không cuống, màu 2 mặt lá khác nhau, mặt trên nhẵn, màu lục sẫm. Mặt dưới trắng tro, có nhiều lông nhỏ.
Cây ngải cứu mọc hoang ở nhiều nơi trong cả nước, có thể trồng quanh nhà vừa làm thức ăn vừa làm thuốc.
Loại rau này có thể chế biến thành nhiều món ngon như trứng ngải cứu, gà tần ngải cứu, tim hầm ngải cứu… mà điều đặc biệt là nó còn được ví là "vua" của các loài thảo mộc.
Theo Đông y, ngải là loại cây thuốc giúp xoa dịu những cơn đau cơ, tăng tuần hoàn máu, giảm cơn đau vùng bụng… Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ngải cứu có nhiều tác dụng như an thần, lợi mật, có thể kháng khuẩn, cầm máu... Theo kinh nghiệm dân gian, ăn rau ngải cứu có tác dụng trong điều trị kinh nguyệt không đều, đại tiểu tiện ra máu, chống đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy, táo bón...
Ngải cứu có thể đun nước ngâm chân giống như lá lốt cũng rất tốt cho cơ thể. Những người bị đau đầu cũng có thể kết hợp ngải cứu nấu thành các món ăn giúp điều trị hiệu quả.
Phụ nữ sau khi sinh bị đau nhức xương khớp có thể đun nước ngải cứu (dùng ngải cứu khô tốt hơn) tắm cũng sẽ cải thiện rất nhanh do có tác dụng điều hòa khí huyết, giúp làm ấm kinh mạch, trừ phong hàn và giảm đau nhức.
Ngải cứu có nhiều thành phần dinh dưỡng và tinh dầu, một số hoạt chất trong ngải cứu có tác dụng thúc đẩy sự tuần hoàn của máu, nhờ đó có thể cải thiện quá trình trao đổi chất, giúp da được nuôi dưỡng tốt hơn và có đủ nước. Ngải cứu có tác dụng kích thích lên da non, làm liền các vết thương.
Trong ngải cứu còn có một thành phần có ích đối với việc làm đẹp da, là chất tanin - có tác dụng ngăn ngừa sự xuất hiện các mụn nước nhỏ, chữa bệnh chàm (eczema), và một số loại viêm da khác.
Ngải cứu còn có tác dụng phân giải các chất mỡ, loại trừ các thứ cặn bẩn trên mặt da, có thể làm sạch da ở những người có da nhờn. Ngải cứu còn có tác dụng giữ độ ẩm, nên cũng có tác dụng bảo vệ tốt đối với cả những người da khô. Do đó, ngải cứu có thể sử dụng cho tất cả các loại da.
Gợi ý một số cách loại bỏ thuốc trừ sâu độc hại
- Biết cách rửa rau quả đúng cách để tẩy sạch hóa chất: Việc rửa rau quả đúng cách đóng vai trò hết sức quan trọng, nó không chỉ nhằm loại bỏ bụi bẩn mà còn là cách tẩy sạch hóa chất trên rau quả. Chính vì vậy, khi rửa hoa quả bạn nên ngâm trong nước sạch, nước muối 5% hay nước vo gạo 15 phút rồi rửa sạch từng thứ dưới vòi nước sạch, làm như thế sẽ có tác dụng trung hòa và khử được một lượng lớn hóa chất bám trên rau quả .
- Biết cách làm chín các loại rau trước khi sử dụng: Tất nhiên mẹo vặt này không áp dụng cho các loại trái cây dùng để ăn tươi sống, tuy nhiên đối với các loại rau, bạn nên nấu chín hoặc chần qua nước sôi 2-3 phút trước khi chế biến sẽ làm giảm hẳn dư lượng hóa chất rất đáng kể. Cẩn thận hơn, đối với các loại rau ăn sống, bạn cũng nên ngâm nước muối kỹ rồi chần qua nước sôi trước khi ăn sẽ đảm bảo hơn rất nhiều.
