Sâu tre (sâu măng) hay còn gọi với tên gọi dân dã là sùng tre, đây là loại côn trùng có nhiều tỉnh miền núi phía Bắc như Sơn La, Lạng Sơn và một số tỉnh miền núi của Thanh Hóa như Mường Lát. Loài sâu này sinh sôi nảy nở trong thời gian ngắn thường từ tháng 9 đến tháng 10 hàng năm, vì vậy đây được xem là món đặc sản quý hiếm.
Vì giá trị dinh dưỡng cao và có hương vị đậm đà, ngon miệng nên rất nhiều người tìm mua sâu tre để ăn. Tuy nhiên, lượng cung không đủ cầu dẫn đến giá thành của món sâu tre này khá đắt đỏ, khoảng 500.000 đồng/kg.
“Sâu tre có đặc điểm nhỏ bằng đầu đũa, thuôn dài khoảng 2 đốt ngón tay và trắng muốt, có thể dùng để chế biến các món ăn vì hàm lượng đạm cao, giàu chất dinh dưỡng và rất tốt cho sức khỏe”, anh Trương Quang Duy chủ đại lý chuyên cung cấp đặc sản Tây Bắc (ngụ đường An Hạ, quận Bình Chánh, TP Hồ Chí Minh) cho biết.
Với kinh nghiệm nhiều năm bán sâu tre, theo đánh giá của anh Duy, sâu tre là đặc sản quý hiếm vì rất khó tìm và khó bảo quản. Điều này cũng lý giải vì sao giá bán sâu tre chưa bao giờ rẻ, có thể lên đến nửa triệu đồng/kg, hoặc hơn thế.
“Muốn tìm được sâu tre phải vào rừng, sau đó quan sát tìm những cây tre, nứa có biểu hiện héo ngọn, đốt tre bị co rúm, ngắn lại khác thường thì chặt những đốt ấy ra, đây là nơi sâu tre sinh sống. Bắt được sâu tre đã khó, nhưng bảo quản và vận chuyển còn khó hơn, chỉ cần không cẩn thận sâu sẽ chết, và mất hết giá trị”, anh Duy nói.
Đang bán sâu tre trên chợ mạng, chị Đặng Thị Thu Cúc (ngụ đường Phan Văn Trị, quận Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh) cho biết, hiện rất nhiều người Sài Gòn bắt đầu yêu thích và đặt mua sâu tre về tẩm bổ.
“Sản lượng sâu tre phụ thuộc vào năng suất của người săn bắt, cho nên lúc hàng nhiều, lúc hàng lại ít. Để đảm bảo mua được sâu tre, thông thường khách phải đặt cọc trước”, chị Cúc nói.
Để bắt sâu tre, người đi rừng sẽ dùng dao chặt ngang ống tre tạo hốc để kiểm tra. Nếu thấy có sâu bên trong sẽ tiến hành làm rộng hốc tre và dùng tay bắt. Mỗi tổ có thể có chứa tới nửa kg sâu đang sinh sống.
Cũng theo chị Cúc, vì khoảng cách địa lý xa xôi nên phần lớn sâu tre nhập về TP Hồ Chí Minh đều là hàng cấp đông lạnh. Tuy nhiên, để đảm bảo sản phẩm không bị mất đi dinh dưỡng, người bán sẽ có bí quyết riêng để bảo quản.
“Một kg sâu tre có giá dao động từ 350.000-500.000 đồng (chưa bao gồm phí ship hàng). Dù giá bán khá cao, nhưng khách hàng vẫn mua nườm mượp, thậm chí không đủ hàng để bán”, chị Cúc khẳng định.
Vì sao sâu tre có giá bán đắt đỏ, chị Nguyễn Thị Bình chủ một cửa hàng chuyên bán đặc sản online (ngụ đường 3/2, quận 10, TP Hồ Chí Minh) lý giải, giá cao thì có nhiều nguyên nhân nhưng quan trọng nhất chính là vì loài sâu này chỉ có trong thời gian rất ngắn.
“Chỉ vỏn vẹn trong 1 tháng (từ tháng 9-10), qua khoản thời gian nếu muốn ăn sâu tre phải đợi đến năm sau. Chưa kể, quá trình săn sâu tre phức tạp và cần nhiều thời gian, vì vậy giá cao là điều dễ hiểu”, chị Bình phân tích.
Bên cạnh đó, chị Bình cũng cảnh báo người dùng nên cẩn thận khi lựa chọn, sơ chế, chế biến sâu tre tránh nguy hại tới sức khỏe.
“Sâu tre thơm, béo ngậy khi chiên với lá chanh ăn rất giòn, ngon nên được nhiều người chuộng. Tuy nhiên, vì thuộc loài côn trùng, sâu bọ nếu trong quá trình chế biến mà làm không kĩ thì dễ gây ra các triệu chứng như dị ứng, ngộ độc… Vì vậy, trước khi chế biến sâu tre, cần ngâm vào nước muối pha loãng hoặc vào nước vôi trong để chúng thải hết độc từ ruột ra ngoài, ngăn ngừa nguy cơ ngộ độc khi ăn”, chị Bình hướng dẫn.
