Địa lan Trần Mộng tên đầy đủ là địa lan Kiếm Trần Mộng, thuộc một chi trong họ lan. Tương truyền, vua Trần Anh Tông trong một đêm ngủ mộng thấy được xem một loài địa lan lạ, hoa màu đỏ hồng, rất đẹp và rất thơm. Khi tỉnh giấc, nhà vua ngẩn ngơ, bần thần. Kỳ lạ thay, trong ngày hôm đó, có người mang tiến vua một chậu lan như trong giấc mộng. Thế là từ đó, loài lan quý được mang tên địa lan Trần Mộng, tức giấc mộng của vua Trần.
Địa lan Trần Mộng có hương thơm, bền hoa, cành lá xum xuê tượng trưng cho sự may mắn, thịnh vượng nên được nhiều đại gia săn lùng đặt hàng.
Mấy năm gần đây, địa lan Trần Mộng Sa Pa là một trong những loại lan thuộc top có giá đắt đỏ nhất trên thị trường hiện nay, được nhiều đại gia săn đón, đặc biệt là vào dịp Tết.
Một đại gia ở Sài Gòn cho biết, vừa mua một chậu địa lan kiếm Trần Mộng 120 cành với giá 150 triệu đồng để chưng nhà dịp Tết. Loại này màu xanh ngọc, cành lá xum xuê tượng trưng cho sự no đủ và may mắn nên giá trên theo ông không quá cao.
“Các năm trước tôi sưu tầm mai cổ nhưng năm nay quyết định chọn một loại cây khác để chiêm ngưỡng và trưng bày tại nhà”, vị này cho biết.
Giá của loại địa lan này được tính theo số lượng cành trên mỗi chậu.
Theo các nhà vườn trồng lan Trần Mộng, thời điểm này, nhà vườn bắt đầu chuyển lan cho khách đã đặt trước đó để kịp bán Tết. Riêng những chậu lan khủng có lượng cành hoa lớn hầu như đã cháy hàng. Phần lớn các nhà vườn chỉ còn loại chậu lan có lượng cành trung bình từ 5-40 cành hoa/chậu.
Ông Vương Xuân Phương, người trồng địa lan nổi tiếng ở Sa Pa cho biết, năm nay ông cung ứng ra thị trường 400 chậu địa lan Trần Mộng, nhưng hiện chỉ còn vài chục chậu vì khách đặt hàng sớm hơn so với mọi năm.
"Năm nay thời tiết không được thuận lợi nên gia đình phải chăm sóc cẩn thận mới có được 400 gốc. Nhờ chăm sóc kỹ nên hoa năm nay đẹp và đều hơn so với năm trước. Hiện, giá một cành địa lan từ 400.000 đến 2,5 triệu đồng (tùy số lượng bông và cành dài hay ngắn). Các chậu có số lượng cành lớn đã được mua hết và chỉ còn những chậu số lượng vài chục cành", ông Phương nói.
Cũng cho biết số lượng đặt mua từ rất sớm, ông Lê Minh, một đầu mối bán lan Trần Mộng trên Sapa, cho hay, ông có 2.000 chậu lan Trần Mộng bán dịp Tết Nguyên đán này, nhưng đến thời điểm hiện tại, 70% số lan Trần Mộng của ông đã có khách đặt.
Ông Minh cho biết, lan Trần Mộng giá bán thường được tính theo cành hoa, giá trung bình từ 300.000-600.000 đồng/cành. Mỗi cành địa lan có khoảng 18-25 bông tùy loại. Riêng những chậu khủng với số lượng trên dưới 100 cành thì giá tương đối đắt vì những chậu đó rất hiếm.
Ví như, những chậu lan có giá từ 80-90 cành thường được bán tại vườn với giá 500.000 đồng/cành. Tính cả tiền vận chuyển, giá lên tới 50 triệu đồng/chậu loại này. Còn với chậu 115 cành, giá lên tới 80 triệu đồng, nếu tính cả tiền vận chuyển về đến nhà cho khách nữa thì giá gần 100 triệu đồng.
“Những chậu lan khủng này “cháy hàng” từ lâu rồi, khách đặt mua từ 3 tháng trước. Thế nên, ở vườn của tôi còn duy nhất một chậu lan Trần Mộng khủng nữa thôi”, ông Minh nói.
Theo ông Minh, trồng hoa địa lan rất khó và phải kiên trì. Đặc biệt, loại hoa này rất dễ chịu ảnh hưởng của thời tiết nên số lượng hoa nở đúng Tết để cung ứng ra thị trường không nhiều. Để có chậu địa lan bán Tết, người trồng phải mất 3 năm gieo củ, một năm chăm sóc. Không những vậy, tỷ lệ để cây nở hoa cũng rất thấp, người trồng biết kỹ thuật và may mắn, số cây có hoa nở chiếm 2/3 là đã thành công.
"Điểm khác biệt của địa lan Sa Pa so với các giống khác là hoa phải gần 3 tháng mới tàn. Đây là loại hoa rủ chứ không thẳng đứng như địa lan Đà Lạt. Mỗi chùm có nhiều bông, chiều cao có thể lên tới 90cm", ông Minh nói.
Tùy theo nhiệt độ ngoài trời, người chơi hoa có thể điều chỉnh lượng nước tưới phù hợp cho hoa nở tươi đẹp.
Anh Lê Văn Vi, một trong những tỷ phú trẻ đi lên từ nghề trồng địa lan ở Sa Pa chia sẻ, để hoa về xuôi chơi được lâu, lá xanh, ngoài việc chăm bón còn cần đến khả năng dự báo thời tiết để điều chỉnh cho hoa nở đúng dịp Tết. Trước đây, hoa được chở thẳng từ Sa Pa về các tỉnh, thành miền xuôi nên hoa không được đẹp, lá không được xanh, thời gian chơi không lâu vì hoa bị “sốc” với thời tiết thay đổi đột ngột. Vài năm gần đây, trước lúc giao hàng cho khách chừng 30 - 40 ngày, anh phải “hạ sơn” xuống TP Lào Cai tập kết để hoa thích nghi dần với khí hậu ở các vùng thấp.
Anh Vi cho biết, tùy theo nhiệt độ ngoài trời, người chơi hoa có thể điều chỉnh lượng nước tưới phù hợp cho hoa nở tươi đẹp. Nước tưới chỉ vừa đủ thấm vào gốc, tránh để gốc “ngậm” nhiều nước sẽ làm giảm độ bền của hoa.
