Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra đối với Hà Văn Thắm, cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank) và 16 đồng phạm về các tội vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng tại ngân hàng này.
Theo kết luận điều tra, do nguồn vốn huy động của OceanBank phụ thuộc phần lớn vào số dư tiền gửi của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PetroVietnam, các tổng công ty và công ty con của tập đoàn này nên Hà Văn Thắm ra chủ trương về việc chi ngoài lãi suất huy động vốn cho khách hàng trên toàn hệ thống OceanBank, trong đó có nhóm khách hàng dầu khí, gồm các tổng công ty, công ty con trực thuộc PetroVietnam. Khoản chi lãi ngoài huy động vốn cho nhóm khách hàng dầu khí từ năm 2009 và thực hiện liên tục đến năm 2014.
Tài liệu điều tra xác định, khi Nguyễn Xuân Sơn về làm Phó tổng giám đốc PetroVietnam từ tháng 10/2014, về mặt hành chính thì ông Sơn không liên quan gì đến việc điều hành của OceanBank, trong đó có việc ngân hàng này chi lãi ngoài huy động vốn.
Dưới thời Hà Văn Thắm OceanBank bị thiệt hại 544 tỷ đồng tiền chi vượt trần lãi suất cho các khách hàng, chủ yếu là các doanh nghiệp thuộc PetroVietnam. Ảnh: Nhật Minh
Tuy nhiên, ông Sơn đã đề nghị và được Hà Văn Thắm đồng ý giao cho Nguyễn Minh Thu phụ trách công tác huy động vốn, trực tiếp chi và phê duyệt chi tiền lãi ngoài huy động vốn cho khách hàng theo chỉ đạo của Sơn. Không những vậy, ông Thắm và ông Sơn cùng các lãnh đạo OceanBank thống nhất về chủ trương chi tiền ngoài lãi suất huy động đối với khách hàng thuộc PetroVietnam gửi tiền tại ngân hàng này vượt trần lãi suất, gây thiệt hại hơn 544 tỷ đồng...
Do đó, cơ quan điều tra kết luận, Nguyễn Xuân Sơn phải chịu trách nhiệm liên đới về số tiền OceanBank đã chi vượt trần trên 544 tỷ đồng và hành vi của Sơn đã đủ yếu tố cấu thành tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, quy định tại Điều 165 Bộ luật hình sự, với vai trò chủ mưu, đồng phạm với Hà Văn Thắm.
Liên quan tới vụ việc, cuối năm 2008, PetroVietnam ký thỏa thuận với OceanBank để trở thành cổ đông và đối tác chiến lược của ngân hàng này. PetroVietnam cử ông Nguyễn Xuân Sơn làm thành viên Hội đồng quản trị và Tổng giám đốc của OceanBank. Tại thời điểm 31/3/2014 vốn điều lệ của OceanBank là 4.000 tỷ đồng, trong đó PetroVietnam chiếm 20%. Khi vụ việc Hà Văn Thắm vỡ lở, OceanBank được Ngân hàng Nhà nước mua với giá 0 đồng, PetroVietnam cũng mất 800 tỷ đã “đổ” vào nhà băng này.
Kết luận của cơ quan điều tra cũng xác định, từ đầu năm 2009 Hà Văn Thắm, Chủ tịch Hội đồng quản trị và Nguyễn Xuân Sơn, Tổng giám đốc bàn bạc về huy động vốn cho OceanBank bằng cách thống nhất "thu phí" của khách hàng vay vốn và mua ngoại tệ thông qua Công ty cổ phần BSC Việt Nam, cụ thể là thu chênh lệch giữa lãi suất thỏa thuận với lãi suất quy định các hợp đồng tín dụng đối với khách hàng vay vốn và chênh lệch tỷ giá ngoại tệ bán ra cho ngân hàng niêm yết với tỷ giá ngoại tệ bán ra thỏa thuận với khách hàng. Kết quả, OceanBank thiệt hại gần 71 tỷ đồng từ chủ trương thu phí này. Trong đợt này, ông Sơn thu lời bất chính hơn 69 tỷ đồng.
Tuy không hưởng lợi trực tiếp từ số tiền này, nhưng Hà Văn Thắm được hưởng lợi từ việc gửi tiền của PetroVietnam do Sơn làm đầu mối. Do vậy, cơ quan điều tra kết luận Hà Văn Thắm phải cùng Nguyễn Xuân Sơn chịu trách nhiệm về số tiền gần 71 tỷ đồng mà OceanBank và khách hàng bị thiệt hại.