Những năm gần đây, món “tôm bay” đã trở thành đặc sản xuất hiện trên bàn nhậu mỗi khi hè đến. Mỗi kg châu chấu thiên nhiên được các đầu mối bán giá 250.000-300.000 đồng vẫn được nhiều người tìm mua. Loại động vật chuyên “phá hoại” này bỗng dưng được nâng tầm thành đặc sản của đồng quê có mặt trên bàn nhậu.
Cứ tháng 6-7 là thời điểm vụ lúa ở khu vực miền Bắc và Đồng bằng sông Cửu Long vào mùa thu hoạch. Do đó, các loại côn trùng như châu chấu được người dân vùng này săn bắt để giảm hại mùa màng. Vốn dĩ lạ miệng, lại ngon nên châu chấu nhanh chóng trở thành đặc sản được nhiều người "săn lùng".
Châu chấu đã trở thành "đặc sản" xuất hiện trên bàn nhậu mỗi khi hè đến. Mỗi đĩa châu chấu tại các nhà hàng có giá rất đắt đỏ, 200-300.000 đồng khoảng 300 gram.
Là người chuyên săn và bán châu chấu, anh An ở Hà Tĩnh cho biết, mỗi lần khoảng 6 tiếng đồng hồ anh chỉ bắt được khoảng 3 kg. Loại này chưa kịp đem ra chợ bán đã được người quen đặt mua hết. Châu chấu ăn rất bùi, béo lại nhiều chất dinh dưỡng.
"Châu chấu thường được bắt vào gần cuối vụ thu hoạch nên rất an toàn và đảm bảo chất lượng. Mỗi vụ chỉ kéo dài hơn một tháng nên cả vụ chỉ đặt bẫy được khoảng 5-10 kg", anh nói.
Người dân giăng lưới bắt châu chấu.
“Vào mùa lúa hàng năm, châu chấu như một loại “giặc cỏ” phá hoại mùa màng. Mấy năm gần đây, cứ mỗi khi thu hoạch xong lúa người dân trong xóm lại rủ nhau ra đồng bắt châu chấu. Họ đi thành từng nhóm 3-4 người, một đầu dùng lưới giăng thành khung cao khoảng 2 mét, dài hàng chục mét, đầu ruộng bên kia dùng dây buộc các loại túi bóng lùa châu chấu vào lưới”, Anh An chia sẻ thêm
Chị Lan ( ở quận Củ Chi, TP Hồ Chí Minh)– chủ một cửa hàng chuyên bán côn trùng ở cho biết, mỗi đợt chị mua được 20-30 kg từ các đầu mối miền Bắc. Chị cho hay, đợt đầu rao bán châu chấu thiên nhiên, chỉ trong 3 tiếng là hết sạch. Ngoài ra, còn cả chục đơn hàng khác chị phải hẹn khách đợt sau.
Theo chị, châu chấu có nhiều loại châu chấu như châu chấu tre, châu chấu voi, châu chấu lúa… nhưng ngon nhất và đắt nhất là loại châu chấu lúa, khoảng 250.000 đồng/kg.
"Châu chấu còn chân và cánh có giá 250.000 đồng một kg. Loại cắt cánh sạch sẽ có giá 300.000 đồng", chị Lan nói.
Châu chấu còn sống có màu xanh lá.
“Khi còn sống, châu chấu lúa có màu xanh lá, khi luộc qua sẽ có màu vàng nhạt, ăn béo, thơm và ngậy. Châu chấu tre là loại rẻ nhất, khoảng 130.000 đồng/kg, có màu vàng cam nhưng ăn không thơm và ngon bằng”, chị Lan nói thêm.
Đồng thời chị cho hay, từ đầu vụ tới nay mới bán được 2 đợt và đang đặt hàng đợt tiếp theo nhưng hơn một tuần vẫn chưa có hàng vì các đầu mối gần đã mua hết.
Là đầu mối bán châu chấu khá lớn, chị Mai (Quận Gò Vấp) cho biết, mỗi kg chị bán 220.000-250.000 đồng.
Sau khi thu mua châu chấu về, chị phải chần qua nước sôi rồi thuê người vặt cánh cẩn thận với giá 12.000 đồng/kg, sau đó ướp đá và giao cho các nhà hàng.
“Vì lượng khách quá đông nên tôi chỉ bán sỉ chứ không bán lẻ. Có bao nhiêu tôi bán hết bấy nhiêu, mỗi ngày từ 40-50kg. Ai mua phải đặt trước từ 2-5 ngày vì tùy thuộc vào thời tiết và số lượng châu chấu người dân bắt về”, chị Mai chia sẻ.
Sơ chế châu chấu trước khi giao cho khách.
Vừa cầm túi châu chấu mới mua được trên tay, chị Lê Trang (quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh) cho hay, chị phải đặt hàng 3-4 ngày mới có, tính cả phí ship là 280.000 đồng, đắt ngang với tôm sú loại 30 con/kg nhưng vẫn rẻ hơn nhiều lần so với đi ăn ở nhà hàng. Hơn nữa, loại “đặc sản” này chỉ có theo mùa, không phải lúc nào cũng mua được.
“Tôi mua về, luộc qua rồi vặt cánh, rút ruột bên trong và cho vào chảo đảo đều với mỡ lợn đến khi châu chấu ngả sang màu vàng cánh gián thì nêm thêm gia vị, ớt, tiêu, xả, hành tăm… Đảo đến khi châu chấu có màu nâu bóng, thơm giòn thì rắc thêm chút lá chanh thái nhỏ, thơm lừng, ngon vô cùng mà giá chỉ bằng 1/3 so với nhà hàng. Vì ở nhà hàng, mỗi dĩa họ bán từ 200-300.000 đồng mà chỉ khoảng 300 gram thôi”, chị Trang chia sẻ.
Món châu chấu rang lá chanh.
Theo người dân ở Thanh Hóa, Điện Biên..., châu chấu quê chưa bao giờ ế ẩm. Ngoài dân buôn, các nhà hàng, quán ăn đặc sản cũng tranh nhau mua. Bởi lẽ, loại này chỉ có vào gần cuối vụ mùa. Mặt khác, số lượng hạn chế, nhu cầu cao nên chúng luôn "cháy hàng".
Châu chấu lúa còn gọi là trách mãnh, tên khoa học là Acrida cineria thuộc họ châu chấu Arididae, sống khắp nơi trên ruộng lúa, nương ngô, lạc, đậu, trong lùm bụi, đám cỏ, cây ăn quả và cây công nghiệp. Về thành phần hóa học, châu chấu lúa chứa tới 24,3% protid, 3,6% lipid, 210mg% P, 0,4mg% Fe và cung cấp 133 calo/100g thịt.
Theo PGS. TS. Nguyễn Thị Bảy, Trưởng Bộ môn Bệnh học - Khoa Y học cổ truyền - Đại học Y Dược TP.HCM, món ăn được chế biến từ châu chấu không chỉ làm giảm lượng cholesterol trong cơ thể, mà còn có tác dụng chữa một số bệnh như dị ứng, ngứa hay vàng da.