Theo ước tính có đến 75 triệu toa thuốc gây ra tác dụng phụ nguy hại hàng năm và một trong số nguyên nhân là do nghiền thuốc thành bột, tháo vỏ nang, đập vụn hoặc bẻ nhỏ các viên thuốc lớn để dễ nuốt hoặc để trộn với thức ăn để uống.
Như đã biết một người trưởng thành cổ họng có đường kính khoảng 2cm, vì vậy với nhiều người việc nuốt một số viên thuốc dày hơn 1cm hoặc rộng 0,5cm trở nên vô cùng khó khăn.
Nguy hiểm khôn lường khi nghiền thuốc thành bột uống
Tiến sĩ Simon Gaisford, Trưởng khoa Dược thuộc trường University College London (Anh) cho biết các viên thuốc như paracetamol chỉ là bột thuốc nén lại, nên việc cắt nhỏ chúng là chấp nhận được, với điều kiện các bệnh nhân vẫn uống đủ cả liều. Nhưng đối với một số loại thuốc khác được bào chế lớp vỏ để tránh gây kích ứng cho thực quản khi nuốt chúng và không bao giờ được phép nghiền nát hoặc bẻ vụn.
Cụ thể như thuốc trị đau họng lại hoặc những loại thuốc được kê chỉ sử dụng một lần trong ngày nên viên được bao một cách đặc biệt nhằm giúp hoạt chất giải phóng từ từ và liên tục trong vòng 24 giờ đồng hồ khi nó di chuyển khắp cơ thể. Do đó, việc cắt vụn viên thuốc thành các mảnh nhỏ đồng nghĩa dược chất được giải phóng trước thời điểm đáng lẽ cần phát huy tác dụng. Việc này có thể dẫn đến quá liều hoặc thuốc không mang lại tác dụng như mong muốn. Ngoài ra việc nghiền thuốc để uống sẽ đưa đến hậu quả nghiêm trọng, có nhiều trường hợp bị tử vong.
Dưới đây là những loại thuốc chống chỉ định người dùng không được nghiền và tháo vỏ nang:
Tamoxifen: Thuốc này thường được chỉ định cho những bệnh nhân ung thư nhũ hoa. Những người thực hiện việc nghiền thuốc có thể hít phải bụi thuốc. Nếu người nghiền thuốc này trong lúc mang thai thì cực kỳ nguy hiểm.
Morphine: Dùng giảm đau trong những trường hợp đau nghiêm trọng chẳng hạn ung thư. Nếu viên thuốc morphine được nghiền thì bệnh nhân sẽ bị quá liều vì morphine sẽ được hấp thu vào cơ thể một cách cực kỳ nhanh chóng.
Nifedipine: Đây là một loại dược phẩm dùng để trị đau thắt ngực và trị cao huyết áp. Nếu nghiền thành bột thì người sử dụng thuốc sẽ bị rủi ro đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim, nhẹ hơn một chút thì nhức đầu, xây xẩm.
Khi gặp các dược phẩm bao gồm viên nén, viên nang có ghi các chữ cái hoặc các con số như: 12-hour, 24-hour, CC, CD, CR, ER, LA, Retard, SA, Slo-, SR, XL, XR, XT... thì tuyệt đối không được nghiền thuốc hoặc tháo vỏ nang để lấy bột mà uống.
Lời khuyên của các chuyên gia y tế cho người bệnh khi đi khám cần nói cho bác sĩ biết mình bị chứng khó nuốt, từ đó các bác sĩ sẽ kê những dạng bào chế thích hợp chẳng hạn như dạng thuốc lỏng, dạng thuốc dán thấm qua da dạng thuốc hít, đặt trực tràng...
