Bệnh lỵ trực trùng là gì?
Lỵ trực trùng là bệnh nhiễm khuẩn đường ruột cấp tính do vi khuẩn Shigella gây ra. Bệnh có thể biểu hiện đa dạng:
- 25% trường hợp có hội chứng lỵ rõ rệt (tiêu chảy kèm theo đau quặn, mót rặn).
- 25% không có triệu chứng.
- Đa số chỉ bị tiêu chảy nhẹ.
- Một số ít có thể diễn tiến thành mạn tính nếu không được điều trị đúng cách.
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Bệnh lây như thế nào?
- Thời gian ủ bệnh: 12 - 72 giờ (trung bình 1 - 5 ngày).
- Thời kỳ lây truyền: Bệnh có thể lây trong giai đoạn cấp tính và kéo dài đến 4 tuần sau khi khỏi. Người lành mang khuẩn vẫn có thể là nguồn lây, dù ít khi kéo dài hàng tháng.
- Đường lây truyền: Chủ yếu qua đường phân - miệng, gián tiếp hoặc trực tiếp. Chỉ cần nuốt 10 - 100 vi khuẩn là có thể nhiễm bệnh.
Bệnh dễ bùng phát ở nơi vệ sinh kém, thiếu nước sạch, sống chật chội như:
- Trẻ nhỏ trong cùng nhóm lớp
- Các gia đình đông người
- Qua tay nắm cửa, đồ chơi, vòi nước…
- Trong các vụ dịch, thức ăn, nước uống, ruồi nhặng là nguồn lây phổ biến.
Cách hiệu quả phòng ngừa lỵ trực khuẩn
Để chủ động phòng ngừa bệnh lỵ trực khuẩn, mọi người cần thực hiện các biện pháp sau:
- Rửa tay và rửa sạch mọi bát đĩa hoặc dụng cụ trước khi chuẩn bị, nấu, phục vụ hoặc ăn thức ăn. Giữ cho quầy bếp và các bề mặt chế biến thực phẩm sạch sẽ. Thường xuyên thay khăn lau bát đĩa và khăn bếp đã qua sử dụng bằng khăn sạch.
- Che phủ mọi vết loét hoặc vết cắt trên tay (nếu có) trước khi chế biến thức ăn. Sử dụng găng tay cao su hoặc che vết loét bằng băng sạch.
- Đảm bảo chỉ tiêu thụ các sản phẩm từ sữa, phô mai và nước trái cây đã được tiệt trùng.
- Rửa sạch rau và trái cây tươi trước khi ăn hoặc nấu.
- Rã đông thịt đông lạnh trong tủ lạnh hoặc lò vi sóng. Không để thịt ở nhiệt độ phòng.
- Nấu chín kỹ thực phẩm, đặc biệt là thịt, gia cầm và thức ăn thừa. Thịt lợn nên được hâm nóng lại đến nhiệt độ bên trong ít nhất là 71°C. Đối với gà và gà tây nguyên con, nhiệt độ khuyến nghị là 82°C đối với thịt đùi và 77°C đối với thịt ức.
- Để thịt sống, thịt gia cầm và hải sản tránh xa các loại thực phẩm khác.
- Làm lạnh bất kỳ thực phẩm nào không ăn ngay.
- Rửa tay sau khi đi vệ sinh hoặc chạm vào động vật.
- Nếu bạn chăm sóc trẻ nhỏ, hãy rửa tay thường xuyên và vứt bỏ tã cẩn thận để vi khuẩn không lây lan sang các bề mặt khác hoặc người khác.
- Khi bạn đi đến những nơi dễ bị ô nhiễm, hãy chỉ ăn thức ăn nóng, nấu chín mới. Chỉ uống nước đóng chai và nước đảm bảo vệ sinh. Tránh nước máy và nước đá không an toàn. Tốt nhất là đun sôi nước trước khi uống. Không ăn rau sống hoặc trái cây chưa gọt vỏ.
Chăm sóc người bệnh đúng cách
Nếu bệnh nhân bị tiêu chảy nặng, cơ thể có thể mất quá nhiều chất lỏng và bị mất nước. Mất nước rất nguy hiểm, đặc biệt là đối với trẻ em và người lớn tuổi. Bệnh nhân cũng dễ bị mất các khoáng chất mà cơ thể cần để duy trì hoạt động bình thường. Nên sử dụng dung dịch bù nước đường uống như là một loại đồ uống thay thế chất lỏng và khoáng chất.
Người bệnh nên ăn thức ăn mềm, chế biến đơn giản. Ăn chậm và tránh những thực phẩm khó tiêu hoặc có thể gây kích ứng dạ dày, chẳng hạn như thực phẩm có acid (như cà chua hoặc cam), thức ăn cay hoặc béo, thịt và rau sống.
Nghỉ ngơi nhiều nhất có thể. Ngồi hoặc nằm xuống với đầu kê cao. Không nằm duỗi thẳng trong ít nhất 2 giờ sau khi ăn để giảm trào ngược...