Ông Đinh Việt Thắng, Cục trưởng Cục Hàng không cho biết, hiện tất cả quốc gia trên thế giới đều chịu sự giám sát an toàn của Tổ chức Hàng không thế giới (ICAO). Riêng Mỹ có quy định muốn bay đến nước này phải chịu Chương trình thanh sát của Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA).
CAT1 là chuẩn giám sát an toàn hàng không được phê chuẩn bởi chương trình đánh giá an toàn hàng không quốc tế của FAA, dựa trên 8 tiêu chuẩn an toàn trọng yếu của ICAO.
Một quốc gia nếu có nhu cầu thiết lập đường bay thương mại vào Mỹ phải đạt chuẩn an toàn CAT1. Thái Lan từng được Mỹ phê chuẩn CAT1 nhưng sau đó đã bị hạ xuống CAT2.
Việt Nam đạt điều kiện mở đường bay thẳng đến Mỹ.
Theo ông Thắng, từ năm 2012, Việt Nam đã bắt đầu đặt mục tiêu được phê chuẩn Category 1 (CAT 1) và đề nghị Tập đoàn Hàng không Boeing hỗ trợ tư vấn tới Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA).
Năm 2013, FAA đã tới Việt Nam đánh giá kỹ thuật lần đầu và phát hiện 49 điểm chưa đáp ứng, chủ yếu liên quan đến các lỗi hệ thống, chính sách hàng không chưa đầy đủ, tổ chức chưa đạt yêu cầu… Tuy nhiên, thực tế này không quá lo ngại, bởi kết quả đánh giá kỹ thuật lần đầu của Việt Nam vẫn là khả quan, bởi nhiều nước còn có tới hơn 200 điểm không đạt yêu cầu.
Đến năm 2017, thời điểm các hãng hàng không của Việt Nam muốn khai thác thị trường Mỹ, Cục Hàng không quyết định khởi động lại kế hoạch này. Cuối tháng 11/2018, FAA thực hiện đợt thanh sát chính thức đối với hàng không Việt Nam. Kết quả 4 lĩnh vực được FAA đánh giá tốt là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tiêu chuẩn, công cụ quản lý và tổ chức hàng không dân dụng.
"Đạt CAT 1 là điều kiện cần để các hãng hàng không của Việt Nam mở đường bay đến Mỹ. Thứ hai, đạt CAT 1 cũng giúp tạo thuận lợi rất lớn cho hãng hàng không Việt Nam trong hợp tác liên danh với hãng hàng không của Mỹ trên các máy bay của Việt Nam. Thứ ba, quan trọng hơn, đây là khẳng định sự công nhận của quốc tế. Việt Nam đã hội nhập thành công và đáp ứng đầy đủ yêu cầu của quốc tế, khẳng định vị thế, uy tín không chỉ của ngành Hàng không Việt Nam mà của đất nước Việt Nam trên trường quốc tế", Cục trưởng Hàng không nói.
Hiện Vietnam Airlines, Vietjet Air, Bamboo Airways đều đã lên kế hoạch mở đường bay đến Mỹ, trong đó Vietnam Airlines dự định bay thẳng đến Mỹ vào cuối năm 2019.
FAA giám sát 8 vấn đề trọng yếu trong đảm bảo an toàn. Thứ nhất, đánh giá toàn bộ hệ thống pháp luật liên quan đến lĩnh vực hàng không dân dụng, cũng như hệ thống luật pháp Việt Nam để đánh giá chính sách về an toàn của Chính phủ Việt Nam; Thứ hai, FAA đánh giá về hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy định, tài liệu hướng dẫn về an toàn của nhà chức trách hàng không; Thứ ba, đánh giá hệ thống tổ chức của hàng không dân dụng có đảm bảo về thẩm quyền, chức năng quản lý; Thứ tư, đánh giá công tác đào tạo và huấn luyện nguồn nhân lực, đặc biệt ở những vị trí chủ chốt liên quan đến lĩnh vực an toàn hàng không, bao gồm các chương trình huấn luyện cơ bản, nâng cao, định kỳ, đột xuất…; Thứ năm, đánh giá hệ thống công cụ để thực hiện việc quản lý, đặc biệt là hệ thống công nghệ thông tin trong lưu trữ, quản lý, giám sát. Bên cạnh đó, FAA cũng đánh giá khả năng đáp ứng nguồn lực của Nhà nước cho nhà chức trách hàng không để thực hiện việc này; Thứ sáu, giám sát công tác cấp chứng chỉ cho nhân viên hàng không bao gồm toàn bộ quá trình thi tuyển, giám sát, cấp bằng, đảm bảo tính công khai, minh bạch, chính xác; Thứ bảy, đánh giá công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra của nhà chức trách hàng không về số lượng, cách thức tiến hành, thời gian thực hiện và kết quả thực hiện; Cuối cùng là đánh giá về chế tài và khả năng khắc phục sau thanh, kiểm tra.
