Cổ phiếu hàng không: Khó “cất cánh” như kỳ vọng?

Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) dự báo, số lượt khách di chuyển bằng máy bay trên toàn thế giới trong vòng 20 năm tới sẽ đạt 7,2 tỷ lượt, tức là tăng gần gấp 2 lần so với mức 3,8 tỷ lượt trong năm 2016. Trong đó, Việt Nam là một trong 5 thị trường có số lượt khách tăng trưởng nhanh nhất bên cạnh Mỹ, Ấn Độ, Trung Quốc, và Indonesia…

Theo các chuyên gia, ngành HK ở nước ta đang có nhiều cơ hội phát triển nhờ vào sự hỗ trợ từ Chính phủ và các bộ, ban ngành để thúc đẩy năng lực cạnh tranh. Các DN của ngành này cũng nhận thức rõ cơ hội, để vạch ra chiến lược kinh doanh đồng bộ trên các lĩnh vực hoạt động, đáp ứng được các chỉ tiêu về kinh tế xã hội và hội nhập quốc tế.

Những năm qua, ngành HK không ngừng được mở rộng các đường bay mới, với qui mô toàn cầu. Chất lượng dịch vụ được nâng cao, đạt được trình độ chung của thế giới. Nhưng cơ hội phát triển sẽ biến thành nguy cơ, nếu các DN HK chưa lấp đầy các điểm yếu cố hữu từ trước đến nay.

Đó là thiếu vốn tích luỹ để tái đầu tư. Các dự án lớn đều phải phụ thuộc vào các nguồn vốn từ bên ngoài. Vốn từ ngân sách nhà nước chỉ đáp ứng được một phần nhỏ nhu cầu đầu tư của toàn ngành. Trong khi vốn đầu tư thiếu trầm trọng thì tốc độ giải ngân và hiệu quả sử dụng đồng vốn ở một số dự án lại chưa cao. Nhiều DN chưa có chính sách đầu tư mang tính dài hạn. Các hình thức thu hút các nguồn vốn từ khu vực kinh tế tư nhân và từ nước ngoài chưa được chú trọng khai thác.

Mô hình tổ chức còn một số bất cập: Thiếu định hướng chiến lược, biên chế cồng kềnh, không hiệu quả. Toàn ngành vẫn chưa có sự phân bổ hợp lý những cán bộ có năng lực (tại các cơ quan trung tâm thì thừa trong khi tại các đơn vị địa phương lại thiếu).

Vấn đề này dẫn đến khó khăn không chỉ ở việc gánh nặng chi phí quá lớn mà còn là việc số lực lượng lao động không được khai thác hết mức, nảy sinh các khó khăn như tinh thần làm việc kém, khó động viên làm việc tốt. Lực lượng lao động đông, không cần thiết làm cho việc hạ giá thành khó khăn, dẫn đến tính cạnh tranh không cao.

Từ nguồn vốn không đủ để mở rộng đội máy bay sở hữu, HK Việt Nam hiện đang khai thác 60% máy bay sở hữu và 40% là thuê nước ngoài theo mùa và theo hợp đồng. Nhìn tổng thể thì HK Việt Nam vẫn chưa chủ động được việc bố trí lịch bay theo mùa và hạn chế khả năng cung ứng tải do bị động trong việc thuê máy bay. Đó là chuyện lâu dài, còn trước mắt cổ phiếu HK muốn “cất cánh” như kỳ vọng thì các DN HK cần khắc phục các điểm yếu trong dịch vụ bay và hủy chuyến.