Nông dân ĐBSCL lãng phí lúa giống hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm

Hiện nay, toàn vùng ĐBSCL có khoảng 1,8 triệu héc ta đất trồng lúa. Với mức gieo sạ quá dày như hiện nay (trung bình từ 150 đến 200 kg lúa giống/ha, thậm chí có nơi hơn 200 kg/ha) thì mỗi vụ, toàn vùng đang lãng phí tiền lúa giống khoảng 2.000 tỷ đồng/vụ chưa kể phân bón và thuốc bảo vệ thực vật…, gieo sạ dày dẫn đến chi phí sản xuất không những tăng cao mà còn làm ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng hạt gạo. Trong khi với mức sạ 80 kg hoặc thấp hơn 80 kg/ha, năng suất vẫn cao hơn mà chi phí sản xuất lại giảm. 

Nông dân ở ĐBSCL áp dụng theo mô hình canh tác lúa thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu.

Sạ thưa hiệu quả rõ rệt 

Theo GS.TS. Mai Văn Quyền, Trưởng ban cố vấn “Chương trình canh tác lúa thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu” do Công ty CP Phân bón Bình Điền phối hợp với Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Cục Trồng trọt triển khai, nhiều bà con nông dân ở ĐBSCL hiện nay vẫn lo khi sạ thưa thì năng suất thấp. Tuy nhiên, trên thực tế thì cây lúa nếu có khoảng trống thích hợp, nó có thể đẻ nhánh nhiều và phát triển rất tốt. 

Tham quan các mô hình trong vụ Hè – Thu 2017 tại các tỉnh Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang, Cà Mau, Bạc Liêu, Cần Thơ, Vĩnh Long, Bến Tre và Tiền Giang. Chúng tôi được chứng kiến bà con nông dân tham gia mô hình, cán bộ khuyến nông, chính quyền địa phương chia sẻ và khẳng định tính vượt trội hơn hẳn của mô hình. 

GS.TS Mai Văn Quyền trao đổi với bà con nông dân tại mô hình.

Trao đổi với chúng tôi tại chính mãnh ruộng tham gia mô hình của mình, nông dân Dương Văn Sơn, ở ấp Hỏa Vàm, xã Thanh Yên A, huyện U Minh Thượng, Kiên Giang, cho biết: “Sạ thưa, cây lúa nở bụi nhanh, chồi to, lá cứng đứng thẳng, dù bị hạn vẫn phát triển tốt. Trước đây chúng tôi quen sạ dày nên nay yêu cầu sạ thưa cũng hơi đắn đo, suốt một tuần sau sạ tôi rất lo, nhưng qua 10 ngày thì thở phào, cây lúa phát triển qua mỗi đêm mỗi khác, đến 25 ngày sau ruộng lúa nhà tôi đã phát triển tốt hơn ruộng bên ngoài mô hình”.

Còn ở ấp Gò Me, xã Bình Ân, huyện Gò Công Đông, Tiền Giang, vụ Hè - Thu năm nay. Ruộng nhà ông Cao Văn Nhân mới sạ được 40 ngày, nhưng lúa trong mô hình phát triển rất tốt. Chỉ vào đám ruộng kế bên, ông Nhân nói: “Chú thấy không, đám ruộng nhà tôi sạ chỉ bằng phân nửa giống so với ruộng người ta mà bây giờ lúa nhà tôi đẻ nhánh không thua gì so với ruộng của họ mà lúa lại đẹp hơn, từ vụ sau trở đi tôi sẽ áp dụng theo mô hình này”.

Ông Lê Văn Phước, ở ấp Bình Phú, xã Bình Thành, (Giồng Trôm - Bến Tre) cho biết: “Tôi dùng phân bón lót Đầu Trâu Mặn - Phèn của Bình Điền để bón lót cho lúa, cứ rải phân theo đúng công thức, khỏi phải lo nghĩ gì, cây lúa không xanh mướt như khi rải quá nhiều phân đạm nhưng lá cứng khỏe, sâu hại không tấn công được.”

Ông Võ Quốc Trung, Trưởng phòng kỹ thuật- Trung tâm Khuyến nông Sóc Trăng cho biết, Mô hình “Canh tác lúa thông minh thích ứng với BĐKH” đã được tổ chức trong các năm qua, trong đó có vụ Đông Xuân 2016-2017 trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng đã mang lại hiệu quả tích cực, đã góp phần tuyên truyền nông dân canh tác lúa áp dụng nhiều biện pháp kỹ thuật, trong đó có việc thực hiện theo chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và PTNT: giảm giống lúa gieo sạ ở mức 80 kg/ha và các kỹ thuật tiên tiến “3 giảm 3 tăng” và “1 phải 5 giảm”, góp phần cho sự thành công thực hiện Đề án “Phát triển sản xuất lúa đặc sản” và Dự án “Chuyển đổi nông nghiệp bền vững (VnSAT) của tỉnh Sóc Trăng trong thời gian tới.