Phó Tổng thống Kamala Harris và cựu Tổng thống Donald Trump. Ảnh: RT
Các dữ liệu cập nhật cho thấy, hơn 81 triệu cử tri Mỹ đã bỏ phiếu sớm bầu tổng thống. Dù vẫn ở thế giằng co, nhưng ứng viên Kamala Harris đang tạm dẫn trước đối thủ Donald Trump trong khảo sát mới.
Hãng tin BBC trích dẫn thống kê của Phòng nghiên cứu bầu cử thuộc Đại học Florida cho biết, tổng số cử tri tham gia bầu cử sớm trên toàn nước Mỹ tính đến ngày 4/11 đạt gần 81, triệu người, trong đó hơn 44,4 triệu người đi bầu trực tiếp và gần 37 triệu người đã bỏ phiếu qua thư.
Hôm 4/11, PBS News/NPR/Marist đã công bố kết quả cuộc khảo sát quốc gia cuối cùng trước tổng tuyển cử 5/11, hé lộ hai ứng viên tổng thống năm nay đang cạnh tranh rất gắt gao về tỷ lệ ủng hộ của cử tri.
Theo cuộc khảo sát trên, bà Harris hiện giành được tỉ lệ ủng hộ trên toàn quốc là 51%, hơn 4% so với cựu Tổng thống Trump (tỉ lệ ủng hộ là 47%).
Truyền thông Mỹ đánh giá rất khó dự đoán kết quả của cuộc bầu cử nếu chỉ dựa trên dữ liệu khảo sát số phiếu bầu sớm bởi có sai số. Hơn nữa, kết quả còn phụ thuộc vào chính sách vận động cử tri của từng đảng.
Tuy nhiên, nhận định với tờ Agendapublica, nghiên cứu viên cấp cao J. P. Carroll tại Trung tâm Chính sách Công Joseph Rainey và giáo sư Juan Luis Manfredi tại Đại học Castilla-La Mancha nêu 4 yếu tố quyết định sau đây sẽ có tác động tới lá phiếu của cử tri Mỹ trong cuộc bầu cử tổng thống năm nay.
Quyền chăm sóc sức khỏe sinh sản
Vào tháng 6/2022, Tòa án Tối cao Mỹ đã lật ngược phán quyết mang tính bước ngoặt trong vụ kiện Roe và Wade năm 1973, vốn công nhận quyền phá thai theo hiến pháp của phụ nữ và hợp pháp hóa việc này trên toàn quốc. Đây là điều phe bảo thủ trong đảng Cộng hòa đã vận động từ lâu. Sau phán quyết, hàng loạt bang do đảng Cộng hòa kiểm soát đã áp đặt các biện pháp hạn chế mới với quyền phá thai, ảnh hưởng đến hàng chục triệu phụ nữ.
Theo các cuộc khảo sát gần đây của Langer Research Associates và Ipsos của đài ABC News, vấn đề phá thai đã trở thành một yếu tố thu hút sự chú ý của rất nhiều cử tri, với 61% cử tri coi đây là một vấn đề cực kỳ quan trọng”.
Phó Tổng thống Harris có lợi thế hơn ông Trump 15 điểm về độ tin cậy trong việc xử lý vấn đề này. Đặc biệt, những phụ nữ gốc Latinh có tư tưởng bảo thủ đang tích cực ủng hộ đưa quyền nạo phá thai vào hiến pháp.
Ảnh hưởng của cử tri gốc Ả Rập tại bang chiến trường Michigan
Kể từ khi xảy ra cuộc xung đột giữa lực lượng Hamas và Israel vào ngày 7/10/2023, đã có nhiều tranh luận tại Mỹ về việc tìm kiếm giải pháp để giải thoát các con tin đang bị Hamas giam giữ, đặc biệt là những con tin người Mỹ, cũng như hạn chế thương vong cho người dân tại Gaza.
Cựu Tổng thống Trump đã nhận được sự ủng hộ và hậu thuẫn từ một số lãnh đạo cấp cao người Mỹ gốc Ả Rập và Hồi giáo tại Michigan -
bang có số người Mỹ gốc Ả Rập lớn nhất cả nước với hơn 400.000 người tập trung chủ yếu tại Detroit.
Trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020, khi Phó Tổng thống Joe Biden và Tổng thống Trump đối đầu tại Michigan, ông Biden đã giành chiến thắng với 154.188 phiếu bầu.
Lá phiếu của người Mỹ gốc Ả Rập có thể là yếu tố quyết định ai sẽ giành chiến thắng tại bang miền Trung Tây quan trọng này. Mặc dù ông Biden đã thắng tại bang chiến trường này vào năm 2020, nhưng trong cuộc bầu cử năm nay, cựu Tổng thống Trump đang giành được sự ủng hộ từ một số lãnh đạo người Mỹ gốc Ả Rập và Hồi giáo tại Michigan.
Trong khi đó, một số cử tri người Mỹ gốc Ả Rập trẻ tuổi và nhóm tiến bộ cảm thấy "bị bỏ rơi" bởi những chính sách của chính quyền Tổng thống Biden, dẫn đến việc họ chuyển sang ủng hộ các ứng cử viên bên ngoài. Điều này có thể gây bất lợi cho Phó Tổng thống Harris trong cuộc bầu cử năm nay.
Giới phân tích cho rằng ứng viên nào giành được 15 phiếu đại cử tri ở Michigan có thể sẽ thắng cử.
Ông Trump hiện đang dẫn trước bà Harris với số cử tri Ả Rập trên toàn quốc, 45% so với 43%, theo cuộc thăm dò của Arab News/YouGov công bố cuối tháng 10.
Lạm phát và kinh tế
Theo Gallup, lạm phát và kinh tế là những vấn đề quan trọng nhất đối với cử tri Mỹ trong cuộc bầu cử năm nay. Người trẻ lo lắng về một nền kinh tế mà sự giàu có không lan tỏa đến họ.
Tăng trưởng GDP của Mỹ trong quý 3 đạt mức 2,8%, thấp hơn dự đoán 3,1% của giới chuyên gia. Ứng viên đảng Cộng hòa có lợi thế hơn so với ứng viên đảng Dân chủ khi giành được tỷ lệ ủng hộ 54% so với 45% của bà Harris về mức độ tin tưởng trong việc xử lý vấn đề kinh tế.
Các nhà máy năng lượng mặt trời và năng lượng sạch ở bang chiến trường Georgia cùng với các nhà máy sản xuất chip tại Nevada hiện không mang lại lợi thế đáng kể cho bà Harris.
Trong cuộc bầu cử năm 2020, ông Biden thắng tại bang Georgia với gần 12.000 phiếu, và cao hơn ông Trump 2,4% số phiếu tại bang Nevada.
Lá phiếu của cử tri gốc Puerto Rico tại Pennsylvania
Tại một cuộc vận động tranh cử hôm 27/10 của ông Trump tại Madison Square Garden, TP New York, diễn viên hài độc thoại Tony Hinchcliffe đã có câu đùa mang tính phân biệt chủng tộc khi mô tả Puerto Rico là "hòn đảo đầy rác rưởi trôi nổi giữa đại dương".
Sự kiện làm dấy lên hàng loạt chỉ trích nhằm vào diễn viên hài Hinchcliffe và ông Trump, trong lúc cựu Tổng thống đang cố tiếp cận các nhóm cử tri khác nhau để tăng khả năng đắc cử.
Ngay sau bài phát biểu của Hinchcliffe, nghệ sĩ nổi tiếng thế giới người Puerto Rico Bad Bunny đã quyết định ủng hộ bà Harris. Không lâu sau đó, nhạc sĩ nổi tiếng Nicky Jam cũng rút lại sự ủng hộ đối với cựu Tổng thống Trump.
"Ứng viên đảng Cộng hòa cần giành chiến thắng tại các bang chiến trường Michigan, North Carolina, Georgia và Pennsylvania. Liệu ông Trump có đánh mất cơ hội giành 19 phiếu đại cử tri tại Pennsylvania do những nhận xét khiếm nhã của diễn viên Hinchcliffe?" - chuyên gia J. P. Carroll và giáo sư Juan Manfredi lưu ý thêm.
Puerto Rico là vùng lãnh thổ thuộc Mỹ ở vùng Caribe. Cư dân đảo không tham gia bỏ phiếu bầu tổng thống Mỹ, nhưng khoảng 5,8 triệu người Puerto Rico đang sống ở Mỹ, gấp gần hai lần so với số người đang sống trên đảo. Nhóm cử tri gốc Puerto Rico đông đảo này có thể định hình cuộc đua, đặc biệt là ở các bang chiến trường, nơi thắng thua được quyết định bằng cách biệt vài nghìn phiếu bầu.
Đặc biệt, bang chiến địa Pennsylvania có khoảng 472.000 người Puerto Rico sinh sống, tương đương 3,7% dân số bang, theo dữ liệu điều tra dân số Mỹ năm 2023. Kết quả cuộc thăm dò được công bố ngày 3/11 cho thấy ông Trump và bà Harris hiện đang hòa nhau tại bang Pennsylvania.
