Việc Công ty Cổ phần vận tải đường sắt Hà Nội (HARACO) mạnh dạn bỏ ra gần 4 tỷ đồng để cải tạo 22 toa xe và 1 tỷ đồng để đầu tư mới chăn, ra, gối đệm, tăng lương 30% để lựa chọn 4 tổ tàu (13 nhân viên/tổ) có ngoại hình đẹp, trình độ chuyên môn cao và giao tiếp tiếng Anh tốt phục vụ mác tàu SE19/20 đã có hiệu quả tích cực.
Chủ động chuyển hướng
Mặc dù việc kinh doanh vận tải hành khách đường sắt sau đại dịch Covid-19 đã khởi sắc nhưng 6 tháng đầu năm 2023, HRT chênh lệch thu chi chỉ 21,8 tỷ đồng. Trên tuyến Thống Nhất, doanh thu mác tàu SE1/2 đạt 885 triệu đồng/vòng quay (chênh lệch thu chi 30 triệu đồng), tàu SE5/6 doanh thu 796 triệu đồng/vòng quay (chênh lệch thu chi 0,7 triệu đồng). Riêng mác tàu SE19/20 (Hà Nội-Đà Nẵng) đạt 475 triệu đồng/vòng quay (chênh lệch thu chi 59 triệu đồng). Khi vận tải hàng hóa tụt giảm, ngành đường sắt nói chung và HARACO buộc phải đẩy mạnh kinh doanh vận tải hành khách, nhưng làm thế nào để thu hút hành khách đến ga, đi tàu là cả một vấn đề lớn.
Điểm mới nhất của cải tạo toa xe là các cửa gió hệ thống điều hòa được chia nhỏ để hành khách tự điều chỉnh lượng gió...
Chủ tịch HARACO Đỗ Văn Hoan chia sẻ: khi không thể cạnh tranh với máy bay giá rẻ các tuyến đường dài, đường sắt buộc phải hướng đến nâng cao chất lượng, thu hút khách cự ly trung bình và đường ngắn. Chúng tôi phân tích,cuối cùng lựa chọn mác tàu SE19/10 vì tàu chạy qua các địa điểm du lịch Ninh Bình, Đồng Hới, Huế và Đà Nẵng. Nhưng đầu tư bao nhiêu và như thế nào để đảm bảo hiệu quả là cả vấn đề không hề đơn giản.
Trước đây, đường sắt thường xây dựng các thương hiệu chất lượng cao chủ yếu để “chào mừng”, “kỷ niệm”…yếu tố hiệu quả không được đặt lên đầu như các doanh nghiệp kinh doanh trong nền kinh tế thị trường. Chính vì thế, phải mất 2 tháng nghiên cứu, cuối cùng Công ty HARACO mới quyết định xây dựng các tiêu chí đoàn tàu chất lượng cao: chất lượng nội thất toa xe, vệ sinh, chất lượng dịch vụ và cuối cùng là truyền thông thương hiệu.
Nhân viên phục vụ trên tàu có ngoại hình đẹp, trình độ chuyên môn cao và giao tiếp tiếng Anh tốt.
Đây là lần đầu tiên đường sắt thí điểm mác tàu khách đầu tiên có nhân viên vệ sinh công nghiệp thuê ngoài đi theo tàu, thay vì dùng chính nhân viên phục vụ trên tàu như trước đây. Điểm mới nhất của cải tạo toa xe là các cửa gió hệ thống điều hòa được chia nhỏ để hành khách tự điều chỉnh lượng gió...Trong các toa xe trang trí cây cảnh tươi, chăn ra, gối đệm loại đắt tiền, chống nhàu. Hơn 40 nhân viên phục vụ trên tàu SE19/20 được tuyển chọn từ 500 người, phần lớn đều trẻ, được đào tạo kỹ lưỡng và giao tiếp được với khách nước ngoài.
Với việc có hơn 50 cơ quan báo chí có mặt tại buổi lễ khang trương tàu SE19 tại ga Hà Nội, trong đó có báo Kinh tế & Đô thị đã góp phần quảng bá tốt cho thương hiệu mới này. Đến nay, hệ số sử dụng chỗ tàu SE19/20 thường xuyên trên 90%, việc đầu tư 5 tỷ đồng xây dựng thương hiệu mà không tăng giá vé được coi là một quyết định sáng suốt của ban lãnh đạo HARACO. Hiện nay, hành khách tìm chọn mác tàu SE19/20 cho các hành trình của mình ngày càng nhiều, tàu SE19 (chạy Hà Nội ngày 14/11) còn lập kỷ lục doanh thu 255 triệu đồng.
Trái ngọt ban đầu
Ông Pinkett Smith, một du khách người Anh trong đoàn khách du lịch đến Huế bằng tàu SE19 chia sẻ: giờ chạy thuận lợi, giá vé hợp lý, vệ sinh tương đối sạch và nhân viên trên tàu có thể nói tiếng Anh đó chính là lý do chúng tôi chọn mác tàu này. Nếu tàu bớt lắc lư và đầu bếp của họ, làm được các món ăn Tây nữa thì mọi việc được coi như hoàn hảo.
Sau 1 tháng triển khai mác tàu chất lượng cao SE19/20 có hiệu quả kinh doanh tương đối tốt.
Trưởng tàu Cao Hùng Nam cho biết: “doanh thu bán vé cao, thu nhập của anh em tổ tàu cũng tăng theo, trưởng tàu như tôi thu nhập 12,5 triệu đồng/tháng, anh em khác 9,5 triệu đồng/tháng, cao hơn 30% so với các mác tàu khác, điều này giúp cho mọi người khi lên ban toàn tâm, toàn ý phục vụ hành khách”. Chất lượng phục vụ trên tàu của Đoàn Tiếp viên đường sắt Hà Nội đang có sự chuyển biến nhất định mà mác tàu SE19/20 là một minh chứng cụ thể.
Được biết, sau 1 tháng triển khai mác tàu chất lượng cao SE19/20 có hiệu quả kinh doanh tương đối tốt, HARACO đã quyết định tiếp tục đầu tư cải tạo thêm 2 toa xe khách khác. Ngoài ra, chuyến tàu “Hành trình di sản” từ Ga Long Biên đến Nhà máy xe lửa Gia Lâm (5 toa, 280 khách) trong Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2023 đã có nhiều công ty du lịch Hà Nội quan tâm đến sản phẩm tour đường sắt đường ngắn như thế này.
Trao đổi với chúng tôi, CEO HARACO Nguyễn Viết Hiệp cho biết: ngoài tour “Hành trình di sản” đang được các hãng du lịch quan tâm, chúng tôi đang xây dựng các hành trình du lịch đường sắt cao cấp khác, đã qua cái thời vận tải đường sắt đơn thuần chỉ là đi-đến, phải tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ, chú trong xây dựng thương hiệu.