Tập đoàn Trường Hải (Thaco) vừa có văn bản gửi Thủ tướng, đề xuất được đầu tư xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, theo hình thức trực tiếp.
Theo đó, Thaco đề xuất có tổng mức đầu tư hơn 1,5 triệu tỷ đồng (khoảng 61,35 tỷ USD), chưa bao gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Phần này sẽ được Nhà nước thực hiện riêng thành một dự án độc lập.
Cụ thể kế hoạch, Thaco sẽ góp 20% tổng vốn (gần 12,3 tỷ USD) bằng vốn chủ sở hữu và huy động hợp pháp trong nước. Số còn lại, khoảng 49 tỷ USD, doanh nghiệp sẽ vay từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước. Thaco kiến nghị Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ toàn bộ lãi vay trong 30 năm, được đảm bảo bằng tài sản hình thành từ dự án.
Thaco cho biết sẽ thành lập công ty dự án, giữ cổ phần chi phối, đồng thời mời các tập đoàn trong nước cùng góp vốn. Dự án không chuyển nhượng cho nhà đầu tư nước ngoài, kể cả cổ phần hay quyền khai thác.
Về thời gian thực hiện dự án và phân kỳ đầu tư, Thaco đề xuất phân kỳ thực hiện dự án thành 2 giai đoạn, gồm giai đoạn 1 hoàn thành xây dựng và đưa vào hoạt động dự án trong 5 năm với 2 phân đoạn sau khi được Nhà nước bàn giao mặt bằng sạch gồm từ TP Hồ Chí Minh đến Nha Trang và từ Hà Nội đến Hà Tĩnh. Đây là 2 phân đoạn có nhu cầu vận chuyển hành khách và hàng hóa lớn để đưa vào vận hành, khai thác. Giai đoạn 2 là hoàn thành toàn bộ dự án trong 2 năm tiếp theo với phân đoạn còn lại từ ga Hà Tĩnh đến ga Nha Trang, do phân đoạn này có địa hình đèo dốc, địa chất phức tạp nên cần thời gian nghiên cứu và có giải pháp hiệu quả nhất.
Thaco đề xuất được đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Ảnh minh hoa (nguồn TTXVN)
Thaco nhấn mạnh, việc đề xuất tổng thời gian hoàn thành dự án trong 7 năm và có phân chia các giai đoạn của toàn tuyến còn là nhằm có thời gian để các đối tác trong nước nghiên cứu học hỏi, hợp tác (liên danh, liên kết) nhận chuyển giao công nghệ tham gia xây dựng, sản xuất, lắp đặt và vận hành một cách an toàn và đạt hiệu quả cao nhất cho dự án. Đồng thời có đủ thời gian để hình thành một nền công nghiệp đường sắt, tiết kiệm chi phí nhằm giảm tổng vốn đầu tư của dự án thấp nhất có thể qua đó giảm được chi phí đi lại (giá vé) cho người dân.
Trong đề xuất của mình Thaco cho hay, sẽ áp dụng công nghệ đường sắt chạy trên ray, điện khí hóa; bảo đảm tính hiện đại, tiêu chuẩn quốc tế trên nguyên tắc: Thaco cùng với các doanh nghiệp trong trong nước hợp tác để nhận chuyển giao công nghệ một cách hợp lý từ các đối tác có kinh nghiệm hàng đầu thế giới tại châu Âu (Đức, Pháp,…); châu Á (Nhật Bản, Hàn Quốc,…).
Đồng thời tổ chức đào tạo nhân sự tiến đến làm chủ công nghệ trong xây dựng hạ tầng; sản xuất đầu máy, toa xe; hệ thống tín hiệu, điều khiển; quản lý, vận hành hệ thống đường sắt tốc độ cao nhằm chủ động hình thành ngành công nghiệp đường sắt và thông qua dự án này phát triển các ngành công nghiệp nền tảng cho đất nước như: công nghiệp nặng (luyện kim, cơ khí); công nghiệp số,... Trong đó ưu tiên phối hợp và liên danh, hợp tác với các doanh nghiệp, tập đoàn trong nước đối với các hạng mục, phần việc mà trong nước có thể đáp ứng được (phù hợp khoản 8, điều 3 Nghị quyết số 172/2024/QH15 của Quốc hội).
Nhà đầu tư cũng đề xuất giá vé do Cơ quan nhà nước phê duyệt trên cơ sở đảm bảo phương án tài chính và thời gian hoàn vốn cho Dự án theo quy định. Thời gian hoạt động của dự án được đề xuất là 70 năm, phù hợp với Luật Đầu tư.
Ngoài việc Nhà nước tách thành dự án độc lập và thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để bàn giao mặt bằng sạch cho Nhà đầu tư thực hiện dự án (theo Nghị quyết số 172/2024/QH15 của Quốc hội và luật Đường sắt năm 2017), doanh nghiệp cũng đề nghị được ưu tiên giao các quỹ đất để thực hiện dự án phát triển đô thị theo mô hình TOD (Transit Oriented Development).
Đồng thời được miễn thuế đối với hàng hóa (máy móc, thiết bị, phương tiện,…) trong nước chưa sản xuất được theo quy định tại điểm d khoản 2 Điều 6 Luật Đường sắt 2017; được hưởng toàn bộ cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt, ưu đãi đầu tư theo Nghị quyết số 172/2024/QH15 của Quốc hội và các ưu đãi đầu tư ở mức cao nhất, phù hợp với quy định pháp luật hiện hành.
Trước đó, tại buổi làm việc với Thaco đầu tháng 2, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đề nghị doanh nghiệp này tham gia nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, sản xuất toa tàu, đầu máy của đường sắt tốc độ cao.
Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại Nghị quyết 172/2024. Dự án có quy mô 1.541 km, điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội), điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (TP Hồ Chí Minh), đi qua 20 tỉnh thành. Đây là một trong những công trình hạ tầng chiến lược được kỳ vọng tạo động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế.
Thaco là doanh nghiệp tư nhân đa ngành do ông Trần Bá Dương sáng lập năm 1997, ban đầu phát triển từ lĩnh vực sản xuất và lắp ráp ôtô. Sau hơn 25 năm hoạt động, tập đoàn này đã mở rộng sang các lĩnh vực công nghiệp, logistics, nông nghiệp và đầu tư hạ tầng. Tại Chu Lai (Quảng Nam), Thaco xây dựng khu phức hợp công nghiệp - đô thị quy mô hàng nghìn ha, là cơ sở sản xuất ôtô lớn nhất cả nước. Trong lĩnh vực hạ tầng, doanh nghiệp từng đầu tư các tuyến giao thông nội bộ, cảng, logistics và gần đây bắt đầu đề xuất các dự án lớn cấp quốc gia. |