Giá đất tăng gấp 5-10 lần hiện hành
Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP Hồ Chí Minh đang lấy ý kiến dự thảo về ban hành Quyết định điều chỉnh Quyết định số 02/2020/QĐ-UBND ngày 16/1/2020 của UBND TP Hồ Chí MinH, về bảng giá đất trên địa bàn. Giá đất dự kiến điều chỉnh tại một vài tuyến đường trung tâm TP như Nguyễn Huệ, Lê Lợi và Đồng Khởi lên tới 810 triệu đồng/m2.
Bảng giá đất mới dự kiến áp dụng từ ngày 1/8 đến hết ngày 31/12/2024. Sau đó, Sở TN&MT TP Hồ Chí Minh cùng các đơn vị có liên quan sẽ tổng kết, đánh giá tác động về mặt kinh tế, xã hội để tiếp tục điều chỉnh bảng giá đất áp dụng từ ngày 1/1 đến ngày 31/12/2025. Còn đối với việc xây dựng bảng giá đất lần đầu áp dụng từ ngày 1/1/2026 theo quy định tại Luật Đất đai năm 2024, Sở sẽ thuê đơn vị tư vấn để thực hiện.
Tại dự thảo, trong 5 tháng cuối năm 2024, giá đất ở đô thị tại các tuyến đường thuộc trung tâm Thành phố dự kiến điều chỉnh tăng lên tới 300 - 800 triệu đồng/m2 . Đặc biệt, trong 5 tháng cuối năm 2024, giá đất tại các tuyến đường Nguyễn Huệ, Lê Lợi, Đồng Khởi có thể lên tới là 810 triệu đồng/m2 (tăng 648 triệu đồng/m2 so với bảng giá đất hiện hành).
Theo bảng giá đất hiện hành, một m2 nhà đất tại đường Đồng Khởi, Nguyễn Huệ hay Lê Lợi (quận 1, TP Hồ Chí Minh) sẽ “ngang ngửa” căn nhà đất khang trang tại huyện Hóc Môn, Củ Chi. Ảnh minh hoạ
Tại một vài tuyến đường tại quận 1 khác như đường Tôn Đức Thắng (đoạn từ Công trường Mê Minh đến cầu Nguyễn Tất Thành) dự kiến lên tới 528 triệu đồng/m2 (tăng 422,4 triệu đồng/m2) hay đường Phạm Hồng Thái có thể có giá 418 triệu đồng/m2 (tăng 334,4 triệu đồng/m2).
Tại TP Thủ Đức, bảng giá đất giai đoạn 2020 – 2024 chỉ có giá từ 5 – 7 triệu đồng/m2, có nơi trên 20 triệu đồng/m2 thì giờ cũng tăng vọt. Theo dự thảo, một loạt địa điểm được điều chỉnh lên gấp 10-15 lần giá cũ, có nơi tăng gấp 16,2 lần như một đoạn cuối đường Nguyễn Văn Hưởng (phường Thảo Điền) có giá từ 9,2 -149 triệu đồng/m2 hay một đoạn Đường 13, khu phố 4 (phường An Phú) có giá giá từ 5,2 triệu đồng/m2 lên 91 triệu đồng/m2 (tăng gấp 17,5 lần). Tương tự, nhiều tuyến đường tại quận 7, quận 4, quận 12 dự kiến sẽ được điều chỉnh tăng giá gấp 10-15 lần so với bảng giá đất hiện hành.
Tại các huyện Nhà Bè, Bình Chánh, Cần Giờ, Củ Chi, giá đất theo dự kiến điều chỉnh tại nhiều nơi có giá đất gấp 10-20 lần so bảng giá đất giá đất theo Quyết định số 02/2020/QĐ-UBND ngày 16/1/2020 của UBND TP.
Tại huyện Hóc Môn, địa phương có giá đất dự kiến điều chỉnh tăng cao nhất so với bảng giá đất cũ khi có những tuyến đường có giá trị tăng gấp hơn 15 -30 lần, có nơi tăng lên gấp gần 31 lần, như đường Đỗ Văn Dậy (đoạn từ cầu Xáng đến Ngã ba Láng Chà từ 780.000 đồng/m2 lên đến 24,1 triệu đồng/m2), đường Nguyễn Thị Thảnh (đoạn từ đường Đặng Thúc Vịnh đến kênh Trần Quang Cơ) có giá dự kiến tăng hơn 37 lần (từ 610.000 đồng/m2 lên tới 22,4 triệu đồng/m2).
Trong bảng giá đất kỳ này, TP còn dự kiến đất thương mại, dịch vụ được tính bằng 80% giá đất ở liền kề.
Đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ; đất sử dụng vào các mục đích công cộng có mục đích kinh doanh; đất xây dựng trụ sở cơ quan, đất công trình sự nghiệp được tính bằng 60% giá đất ở liền kề. Đồng thời, giá đất không được thấp hơn giá đất trồng cây lâu năm trong khu dân cư cùng khu vực.
Đối với đất trong khu công nghệ cao được tính theo mặt bằng giá đất ở, sau đó quy định bảng giá các loại đất trong khu công nghệ cao. Cụ thể, đối với đất thương mại, dịch vụ tính bằng 80% giá đất ở. Còn đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại dịch vụ sẽ tính bằng 60% giá đất ở.
Riêng đất nông nghiệp trong khu dân cư, trong địa giới hành chính phường được tính bằng 150% đất nông nghiệp cùng khu vực của cùng loại đất.
Thuế sử dụng đất sẽ tăng lên
Theo Sở TN&MT TP Hồ Chí Minh, việc điều chỉnh bảng giá đất theo Luật Đất đai 2024 được thực hiện theo nguyên tắc thị trường, khi áp dụng sẽ tác động đến một số nhóm đối tượng.
Chẳng hạn, với nhóm hộ gia đình, cá nhân được công nhận và chuyển mục đích sử dụng đất sẽ áp dụng bảng giá đất cho tất cả diện tích không phân biệt diện tích trong hay ngoài hạn mức. Trong đó, đối với diện tích đất ngoài hạn mức không bị ảnh hưởng do bảng giá đất được xây dựng theo nguyên tắc thị trường.
Tuy nhiên, đối với diện tích đất trong hạn mức sẽ có xét đến các mốc thời điểm sử dụng đất để quy định tỷ lệ thu trên cơ sở bảng giá đất (nội dung này đang được Chính phủ đưa vào dự thảo Nghị định về thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất).
Đối với việc tính thuế sử dụng đất. Trước đây, mức thuế sử dụng đất áp dụng mức 0,03% của giá đất tại bảng giá đất. Đến nay, bảng giá đất được điều chỉnh tiệm cận giá thị trường, do đó, mức thuế sử dụng đất sẽ tăng lên.
Một số trường hợp khác cũng sẽ bị ảnh hưởng như: Tính lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai; Tính tiền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; Tính tiền bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý, sử dụng đất đai; Tính tiền sử dụng đất đối với trường hợp bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước cho người đang thuê.
Tuy nhiên, vẫn có 3 trường hợp không bị tác động khi điều chỉnh bảng giá đất, như: Tính tiền thuê đất khi Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm; Tính thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân.
Tính giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất đối với trường hợp thửa đất, khu đất đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch chi tiết xây dựng.