Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ban hành kết luận Thanh tra số 757/KL-TTCP về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai, môi trường đối với khu công nghiệp, khu đô thị; việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP Hồ Chí Minh.
Theo đó, về xử lý kinh tế, TTCP kiến nghị xử lý 2.054 tỉ đồng; trên 6.000.000 USD và 464.000m2 đất. Đặc biệt, tại nhiều khu công nghiệp, chủ đầu tư đã tự thay đổi quy hoạch, xây dựng không đúng quy hoạch, sử dụng đất sai mục đích, thu lợi bất hợp pháp, gây lãng phí, thất thoát tài sản nhà nước… Bên cạnh đó, nhiều dự án nhà ở không có trong quy hoạch, giao đất công không qua đấu giá.
Cụ thể, tại dự án Khu dân cư Lacasa phường Phú Thuận (quận 7) có tổng diện tích 61.280m2 do Công ty Vạn Phát Hưng làm chủ đầu tư. Qua kết quả thanh tra cho thấy, trước thời điểm Hội đồng thẩm định giá đất TP phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất, UBND quận 7 đã điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 qua đó làm giảm giá trị quyền sử dụng đất của toàn bộ dự án.
Còn Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng 253/GPXD ngày 30/12/2016 cấp phép xây dựng giai đoạn 1 của khối nhà 3A-3B, 4A-4B, 6A-6B và tầng hầm khối thương mại, dịch vụ, văn phòng có lưu trú, nhà trẻ của dự án được phép xây dựng 2 tầng hầm là không đúng với quy hoạch được duyệt. Tại quyết định 152/QĐ-UBND ngày 25/12/2015 của UBND quận 7 dự án chỉ có 1 tầng hầm.
Qua thanh tra còn cho thấy, Công ty Địa ốc Khang An được chuyển mục đích sử dụng toàn bộ 59.236m2 đất để đầu tư xây dựng khu dân cư khi dự án không có trong kế hoạch sử dụng đất, chuyển đất nông nghiệp để xây dựng khu dân cư, không có tên trong danh mục các dự án có nhu cầu sử dụng đất trong kế hoạch sử dụng đất 5 năm của TP giai đoạn 2001-2005 được Thủ tướng phê duyệt, cho phép khu dân cư sử dụng đất “lâu dài” nhưng khi được giao đất chủ đầu tư không đăng ký nhu cầu sử dụng đất.
TTCP chỉ ra sai phạm của loạt dự án nhà ở tại TP Hồ Chí Minh
UBND quận Bình Tân phê duyệt quy hoạch 1/500 với chiều cao khu chung cư là 25 tầng, vượt 10 tầng so với quy hoạch 1/200 đã ban hành trước đó.
Theo Thanh tra Chính phủ, đến thời điểm thanh tra, dự án đã đầu tư xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng. Do đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP thực hiện rà soát để xử lý các đơn vị, cá nhân, doanh nghiệp liên quan đến các vi phạm nêu trên, trong đó cần rà soát để tính và thu tiền sử dụng đất theo thẩm quyền và quy định của pháp luật.
Tại chung cư thương mại số 38 đường Kim Biên và 88 đường Gò Công do Công ty CP phát triển Địa ốc Sài Gòn 5 làm chủ đầu tư với diện tích 1.827m2 và hiện khu đất này được cho thuê làm bãi giữ xe.
Kết quả thanh tra cho thấy, UBND TP chấp thuận cho chuyển mục đích sử dụng đất và giao cho Công ty Phát triển Địa ốc Sài Gòn 5 làm chủ đầu tư xây dựng chung cư theo quy hoạch không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất là không đúng quy định của pháp luật. Do chủ đầu tư chậm triển khai dự án đề nghị UBND TP xem xét thu hồi dự án theo quy định.
Ngoài ra, Công ty Vạn Phát Hưng khởi công khi chưa được chấp thuận đầu tư, chưa được cấp phép xây dựng, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính. UBND TP và các sở ngành chức năng chưa thực hiện việc kiểm tra, tính toán và truy thu tiền sử dụng đất do việc điều chỉnh quy hoạch 1/500, theo đó làm thay đổi công năng (từ đất xây dựng công trình công cộng không phải nộp tiền sử dụng đất sang đất kinh doanh cho thuê phải nộp tiền sử dụng đất).
Một dự án khác là dự án đầu tư xây dựng khách sạn cao cấp tại 458 Nguyễn Tất Thành, quận 4 do Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn làm chủ đầu tư, với diện tích 5.950m2, đây là đất do Nhà nước quản lý và giao cho Sở Nhà đất TP Hồ Chí Minh quản lý, Công ty kho bãi thuê để kinh doanh từ năm 1998 với thời hạn 50 năm.
Kết quả thanh tra cho thấy, UBND TP chấp thuận chủ trương chuyển giao một số mặt bằng kho bãi cho Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn TNHH MTV để hoàn vốn giai đoạn 1 Rạch Ụ Cây, và giao Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn tiếp tục chuyển mục đích sử dụng đất mặt bằng 458 Nguyễn Tất Thành không qua đấu giá là không đúng quy định.
Cũng theo TTCP, UBND TP ban hành quyết định phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất tại địa chỉ 458 Nguyễn Tất Thành để Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn TNHH MTV hoàn vốn đầu tư giai đoạn 1 dự án Rạch Ụ Cây khi chưa có quyết định giao đất là không đúng quy định.
Đến thời điểm thanh tra dự án chưa có quyết định giao đất, chưa xác định tiền sử dụng đất, chưa triển khai đầu tư xây dựng. Do đó TTCP kiến nghị UBND TP rà soát, xem xét để xử lý thu hồi theo quy định của Luật đất đai.
Đối với dự án Khu nhà ở Phước Long B (quận 9), chủ đầu tư tự đền bù cho dân, với đơn vị sử dụng đất và giải phóng mặt bằng với tổng diện tích khu đất là hơn 9.000m2, dự án được tính tiền sử dụng đất theo phương pháp thặng dư.
Qua thanh tra cho thấy, UBND TP có các quyết định giao đất số 3852 (ngày 26/6/2011) với diện tích 2.180m2 và số 1400 (ngày 2/4/2004) với diện tích hơn 6.300m2 cho dự án khu nhà ở nhưng không có trong Kế hoạch sử dụng đất của TP giai đoạn 2001-2005 được Thủ tướng phê duyệt.
Tại Chứng thư thẩm định giá của Công ty CP Tư vấn và Thẩm định giá Đông Nam được UBND TP phê duyệt là có tầng hầm nhưng trong Quyết định số 7331 (ngày 31/12/2013) của UBND TP về việc duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch chi tiết không có chỉ tiêu quy hoạch xây dựng tầng hầm làm tang chi phí, giảm tiền sử dụng đất phải nộp cho nhà nước.
Từ các kết luận trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND TP có biện pháp giải quyết đối với đơn vị, cá nhân doanh nghiệp có vi phạm, truy thu tiền sử dụng đất, thu hồi các khoản thu không hợp pháp, yêu cầu chủ đầu tư triệt để khắc phục các sai phạm.
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng giao UBND TP chỉ đạo và tổ chức kiểm điểm trách nhiệm và xử lý theo thẩm quyền đối với tập thể, cá nhân có liên quan.
Trường hợp vượt thẩm quyền hoặc có dấu hiệu hình sự thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý theo quy định.
