Thanh tra 38 dự án bất động sản: Chủ đầu tư hưởng lợi, ngân sách thất thu hơn 6.000 tỷ

Riêng lô đất CT2 thuộc Khu đô thị Kim Văn - Kim Lũ số tiền sử dụng đất chưa nộp lên tới hơn 733 tỷ đồng.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ về quản lý đầu tư xây dựng tại 38/204 dự án (tỷ lệ 18,62%) tại Hà Nội đã chỉ ra nhiều sai phạm trong công tác quản lý về đầu tư xây dựng; thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai; việc quản lý sử dụng quỹ nhà ở, quỹ đất ở; sai phạm về tài chính…

Cụ thể, trong công tác quản lý về đầu tư xây dựng, báo cáo cho biết, công tác lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng còn nhiều hạn chế, bất cập như chất lượng quy hoạch yếu, các bước lập quy hoạch chưa phù hợp một số chỉ tiêu, phải điều chỉnh quy hoạch cục bộ nhiều lần, dẫn đến thay đổi về tầng cao, hệ số sử dụng đất, mật độ xây dựng… Các dự án sau đầu tư đã góp phần phá vỡ quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết 1/2000, tình trạng tuỳ tiện tạo cơ chế xin - cho.

Thanh tra Chính phủ cho biết, những vi phạm này dẫn đến chủ đầu tư được hưởng lợi, gây thất thu cho ngân sách nhà nước, kiểm tra ở 9 dự án với số tiền 205,9 tỷ đồng. Còn nhiều dự án sai phạm về quy hoạch làm tăng diện tích đất xây dựng, tăng diện tích sàn xây dựng, tăng diện tích tầng hầm, sử dụng diện tích đất thuê sai quy định… nhưng chưa xác định được phần diện tích tăng để thu bổ sung về ngân sách.

Về thực hiện các nghĩa vụ tài chính về đất đai, theo kết luận thanh tra, hầu hết các dự án ở giai đoạn này, liên ngành Hà Nội đã trình UBND thành phố khi xác định giá tiền sử dụng đất theo phương thức tặng dư, trong đó tổng chi phí phát triển dự án đã đưa vào 1 số khoản chi phí không đúng theo quy định của pháp luật như: chi phí dự phòng, thuế VAT, chi phí giải phóng mặt bằng, lãi vay tiền ngân hàng… để giảm trừ, dẫn đến chủ đầu tư được hưởng lợi về kinh tế trong khi ngân sách nhà nước bị thất thu số tiền lớn, ước tính trên 6.000 tỷ đồng.

Việc quản lý và sử dụng quỹ nhà ở, quỹ đất ở, phần lớn các dự án được thành phố cho phép cơ chế nộp tiền, có trường hợp thành phố bỏ tiền ra mua lại số căn hộ thuộc 30% quỹ nhà mà chủ đầu tư phải có nghĩa vụ nộp cho thành phố, tại một số dự án, UBND ban hành quyết định về nghĩa vụ trích nộp quỹ nhà ở, quỹ đất còn thiếu.

Thậm chí một số dự án không phải trích nộp hoặc quỹ đất 20% được giao lại để xây dựng nhà bán, gây nên sự bất bình đẳng giữa các nhà đầu tư, thực chất quỹ đất 20% trích lại cho thành phố là quỹ đất sạch nhưng UBND thành phố lại giao cho chủ đầu tư hoặc giao cho chủ đầu tư khác để xây nhà bán kinh doanh là trái quy định pháp luật.

“Việc quản lý và sử dụng quỹ nhà ở, quỹ đất ở thu được từ các dự án đã biển hiện sự buông lỏng quản lý, xảy ra nhiều sai phạm, bất cập, đến thời điểm thanh tra còn nhiều chủ đầu tư chưa nộp tiền vào ngân sách nhà nước, chưa thực hiện việc bàn giao diện tích quỹ nhà cho thành phố”, báo cáo cho hay.

Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở, thông qua kết quả thanh tra cho thấy, việc Sở Tài nguyên và môi trường Hà Nội cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, quyền sử dụng đất ở khi không đủ điều kiện theo quy định như chủ đầu tư chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính cho nhà nước, điều kiện giao dịch dân sự chưa đảm bảo.