Nâng ngưỡng thu nhập mua nhà ở xã hội lên 20 triệu/tháng: Cần mà chưa đủ

Nên khuyến khích phát triển nhà ở thương mại giá rẻ

TS Đinh Thế Hiển - Chuyên gia kinh tế phân tích, quy định mới mở rộng đối tượng nhưng chưa giải quyết triệt để. Người có thu nhập từ 20 - 25 triệu đồng/tháng ở các đô thị lớn vẫn rất khó mua nhà do chi phí sinh hoạt đắt đỏ. Ông đề xuất nghiên cứu phương án điều chỉnh ngưỡng thu nhập xét duyệt NƠXH theo từng vùng kinh tế, tương tự cách xây dựng lương tối thiểu vùng, để giảm bớt rào cản tiếp cận. “NƠXH không thể "rẻ rúng", không chỉ để "có chỗ chui ra chui vào" mà phải là không gian sống hiện đại, văn minh, an toàn, có kết nối hạ tầng giao thông thuận tiện và đầy đủ tiện ích như siêu thị, trường học, cơ sở y tế, khu vui chơi giải trí” - TS Đinh Thế Hiển nói.

Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) Lê Hoàng Châu cũng bày tỏ vui mừng song ông lưu ý rằng, cần có quy định rõ ràng về cách tính thu nhập. Nhiều địa phương hiện nay cộng cả lương tháng 13 và tiền thưởng Tết để chia bình quân, đẩy thu nhập của người lao động lên cao một cách không thực tế. “Chỉ nên căn cứ vào bảng lương hàng tháng, không tính các khoản thưởng hay thu nhập thêm vào thu nhập thường xuyên” – ông Lê Hoàng Châu kiến nghị. Về lâu dài, ông cũng nhấn mạnh nên khuyến khích phát triển nhà ở thương mại giá rẻ với chính sách ưu đãi riêng để giảm áp lực cho thị trường NƠXH và đặc biệt là hướng tới xây dựng nhà cho thuê nhằm tăng khả năng lựa chọn cho người trẻ và giảm tâm lý "phải mua nhà", qua đó giảm áp lực cho giá nhà trong tương lai.

Trong khi đó, TS Võ Trí Thành cho rằng, giấc mơ an cư sẽ chỉ thật sự gần hơn khi chính sách, nguồn cung và tín dụng vận hành đồng bộ. Theo ông, đề xuất hay về NƠXH nên đi cùng với việc phát triển tín dụng dài hạn với lãi suất ổn định, kéo dài 20 - 30 năm, để người lao động yên tâm vay khi biết chi phí trả góp mỗi tháng không có nhiều biến động. Đề xuất giảm lãi suất vay mua NƠXH xuống khoảng 5,4% mỗi năm, thay vì mức 6,6% hiện nay, nếu được thực hiện, sẽ là một cú hích đáng kể, giúp giảm áp lực trả góp hàng tháng.

Ở góc nhìn pháp lý, luật sư Lê Thu Thảo - Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh kiến nghị cần có chính sách riêng để bổ sung nguồn cung sản phẩm cho người thu nhập thấp và trung bình, đặc biệt tại các vị trí thuận tiện, có hạ tầng đồng bộ. Luật sư cũng kêu gọi cải cách chính sách chuyển mục đích sử dụng đất, rút ngắn quy trình phê duyệt pháp lý cho dự án NƠXH. “Cơ chế và thủ tục hiện hành hiện vẫn còn cứng nhắc, phức tạp, cần được đơn giản hóa thủ tục liên quan đến NƠXH để giảm tình trạng chậm trễ, đùn đẩy trách nhiệm và tránh phát sinh tiêu cực” - luật sư Lê Thu Thảo kiến nghị.

Các chuyên gia đồng tình rằng, nới điều kiện thu nhập là bước đi đúng, nhưng để biến cơ hội thành căn hộ cụ thể trong tay người lao động, vẫn còn một chặng đường dài cần sự nỗ lực chung của Nhà nước, DN và toàn xã hội. Chỉ khi chính sách, nguồn cung, tín dụng và chất lượng NƠXH cùng vận hành đồng bộ và minh bạch, giấc mơ an cư mới thật sự trở thành hiện thực, mang lại cuộc sống ổn định và hạnh phúc cho hàng triệu gia đình Việt.

Theo Luật Nhà ở 2023 và Nghị định 100/2024/NĐ-CP, điều kiện để mua nhà ở xã hội là thu nhập không vượt quá 15 triệu đồng/tháng đối với người độc thân và 30 triệu đồng/tháng đối với hộ gia đình. Điều này có nghĩa là một cá nhân có thu nhập 15 triệu đồng/tháng sẽ vừa bị đánh thuế thu nhập cá nhân, vừa đủ điều kiện hưởng chính sách nhà ở xã hội, tạo ra một sự chồng chéo và thiếu nhất quán trong chính sách tài khóa và an sinh xã hội.