Phân biệt thuốc giả và thuốc kém chất lượng
Điều quan trọng là phải phân biệt được hai khái niệm: thuốc kém chất lượng và thuốc giả, bởi chúng hoàn toàn khác nhau.
Thuốc kém chất lượng là thuốc thật, đã được cấp phép nhưng không đạt tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký. Nguyên nhân thường do bảo quản không tốt (gây ẩm mốc), vận chuyển sai quy cách, hoặc thuốc đã hết hạn sử dụng.
Thuốc giả là thuốc có thể chứa đúng hoạt chất nhưng được sản xuất trái phép. Hoặc nghiêm trọng hơn, thuốc có dược chất không đúng, không đủ hàm lượng, hoặc được sản xuất, trình bày, dán nhãn bao bì mạo danh nhà sản xuất chính hãng. Với công nghệ tinh vi, các thuốc giả này có thể được sản xuất với hình dáng, bao bì gần như giống hệt thuốc thật.
Hầu hết các loại thuốc hiện nay, từ thực phẩm chức năng, thuốc bổ đến các thuốc chữa bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, ung thư, đều có nguy cơ bị làm giả.
.jpg)
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Nhận biết qua bao bì, tem nhãn, giá
Bao bì thuốc giả thường có chất lượng in kém, màu sắc nhòe nhoẹt, mờ, không sắc nét, thậm chí bị lem. Phông chữ, kích thước chữ in có thể khác với sản phẩm thật, thường có các lỗi chính tả trên bao bì hoặc tờ hướng dẫn sử dụng. Số lô, ngày sản xuất và hạn sử dụng trên thuốc giả thường bị làm mờ, khó đọc, hoặc có dấu hiệu tẩy xóa. Quan trọng nhất, hãy so sánh số lô và hạn sử dụng in trên vỏ hộp với thông tin in trên vỉ thuốc hoặc lọ thuốc bên trong. Thuốc giả thường có thông tin không trùng khớp.
Tên nhà sản xuất, số đăng ký lưu hành có thể bị thiếu hoặc sai lệch. Tem chống hàng giả trên thuốc giả thường được in sơ sài, dễ bóc, dễ bong tróc và không có các đặc điểm bảo mật như đổi màu, phản quang, hoặc in chìm. Mã xác thực không hợp lệ: Nếu có mã QR, mã vạch hoặc mã cào, hãy sử dụng các ứng dụng quét mã chuyên dụng hoặc truy cập vào trang web của nhà sản xuất để kiểm tra. Thuốc giả thường có mã không quét được, hoặc thông tin hiển thị không đúng với sản phẩm.
Nhận biết qua hình thức viên thuốc
Thuốc giả có thể có màu sắc không đồng nhất, xuất hiện vết lốm đốm, biến màu, hoặc khác lạ so với viên thuốc thật. Kích thước và hình dạng của các viên trong cùng một vỉ cũng có thể không đều nhau. Viên nén giả có thể quá mềm, dễ vỡ vụn hoặc quá cứng. Viên nang có thể bị vón cục, đổi màu và lượng bột bên trong không đều.
Thuốc chính hãng luôn đi kèm với hóa đơn, chứng từ hợp lệ. Nếu cơ sở bán hàng không cung cấp được các giấy tờ này hoặc có dấu hiệu che giấu nguồn gốc sản phẩm, rất có thể đó là thuốc giả. Thuốc giả thường được bán trôi nổi trên các trang mạng xã hội, chợ đen, hoặc người bán dạo, không có giấy phép kinh doanh.
Giá thành sản phẩm
Nếu thuốc có giá rẻ hơn nhiều so với thị trường, có thể đây là thuốc giả hoặc kém chất lượng. Thuốc giả thường có giá rẻ do quy trình sản xuất không chuẩn và nguyên liệu đầu vào kém chất lượng. Nếu giá thuốc quá rẻ, chênh lệch lớn so với giá thị trường hoặc các nhà thuốc uy tín khác, hãy cẩn thận. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng đúng vì giá bán có thể khác nhau tùy cơ sở.
Sử dụng công cụ kiểm tra
Có thể truy cập vào cổng dịch vụ công trực tuyến của Cục Quản lý Dược để tra cứu số đăng ký và mẫu nhãn của thuốc đã được cấp phép. Nếu sản phẩm không có trong danh sách này hoặc thông tin không khớp, có khả năng đó là thuốc giả. Một số hãng dược phẩm lớn có ứng dụng riêng để người dùng quét mã xác thực sản phẩm, có thể tận dụng các công cụ này để kiểm tra. Nên mua thuốc tại các nhà thuốc uy tín hoặc có thể tra cứu thông tin thuốc trước khi mua...
Làm sao để không mua phải thuốc giả?
Mua thuốc tại nhà thuốc lớn, nhà thuốc bệnh viện có đầy đủ giấy phép kinh doanh, niêm yết giá công khai; không mua thuốc không rõ nguồn gốc ở chợ đen, hàng xách tay hoặc các trang mạng xã hội. Kiểm tra kỹ bao bì và nhãn mác, vỏ hộp thuốc phải còn nguyên, không bị rách, móp méo hay có dấu hiệu đã bị mở. Hộp thuốc phải có đầy đủ thông tin, bao gồm tên thuốc, hàm lượng, số lô sản xuất, ngày sản xuất, hạn sử dụng, tên công ty sản xuất và tem chống hàng giả.
Sử dụng các ứng dụng để quét mã vạch hoặc mã QR trên bao bì để kiểm tra nguồn gốc sản phẩm. Nếu giá thuốc quá rẻ so với giá thị trường, hãy cẩn thận vì đó có thể là thuốc giả hoặc thuốc kém chất lượng. Quan sát kỹ viên thuốc bên trong, viên thuốc thật thường có màu sắc, hình dáng đồng đều, không bị sứt mẻ, ẩm mốc hay biến màu. Trước khi mua thuốc, nên tìm hiểu thông tin về thuốc trên các trang web chính thống của Bộ Y tế hoặc các cơ quan y tế uy tín để biết hình dạng, màu sắc và các thông tin khác của thuốc thật.
