Xây dựng thương hiệu quốc gia cho sầu riêng Việt Nam

4 thách thức lớn

Ngành sầu riêng Việt Nam đang ở một giai đoạn tăng trưởng rất nhanh, nhưng đi cùng với đó là nhiều thách thức mang tính hệ thống đòi hỏi các bộ ngành, địa phương phải giải quyết đồng bộ nếu muốn phát triển bền vững.

Ông Huỳnh Tấn Đạt - Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhìn nhận, hiện nay ngành hàng sầu riêng đang đối diện 4 thách thức lớn. Nổi cộm là vấn đề phát triển diện tích thiếu kiểm soát, phá vỡ quy hoạch, dẫn đến nhiều vùng trồng nằm ngoài vùng sinh thái phù hợp, thiếu khả năng quản lý chất lượng.

Thứ nữa là năng lực giám sát an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc tại cơ sở còn yếu, nhất là ở cấp địa phương. Tiếp đó là tình trạng sử dụng mã số vùng trồng không đúng quy định, hoặc không duy trì điều kiện kỹ thuật, gây rủi ro nghiêm trọng cho toàn ngành khi bị cảnh báo hoặc đình chỉ.

Sầu riêng là ngành hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam trong nhiều năm qua.

“Ngành hàng sầu riêng hiện quá phụ thuộc vào một thị trường, cụ thể là Trung Quốc. Đây cũng là điểm yếu cần khắc phục bằng chiến lược mở rộng thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh…” - ông Huỳnh Tấn Đạt nói thêm.

Nhiều ý kiến cũng cho rằng, việc thiếu chế tài mạnh trong quản lý mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói đang gây rủi ro lớn cho ngành hàng sầu riêng. Thực tế, một số hành vi gian lận mã số, sử dụng không đúng mã số, không duy trì điều kiện kỹ thuật đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của ngành hàng nông sản này.

Nâng chất và mở rộng thị trường

Trong bối cảnh ngành hàng sầu riêng đối diện nhiều thách thức, Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhận định, chế biến sâu là hướng đi bắt buộc để nâng tầm giá trị và giảm rủi ro cho ngành hàng này.

Theo đó, thời gian tới, Bộ sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan để xây dựng chính sách ưu đãi, thu hút đầu tư cho chế biến sầu riêng đông lạnh, sấy thăng hoa và các sản phẩm phụ phẩm có giá trị.

Cùng với hoàn thiện Thông tư về quản lý mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đang xây dựng các quy trình thực hành nông nghiệp và kỹ thuật sơ chế, sử dụng vật tư nông nghiệp an toàn để nâng chất sầu riêng.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy nhấn mạnh, việc quá phụ thuộc vào một thị trường là không bền vững. Do đó, Bộ đã và đang xúc tiến mở cửa và mở rộng xuất khẩu chính ngạch cho sầu riêng sang các thị trường tiềm năng như: Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ và UAE.

Tư lệnh ngành nông nghiệp cũng nhấn mạnh việc đa dạng hóa thị trường là mục tiêu quốc gia, và cần sự phối hợp giữa các bộ ngành như Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao và các Tham tán thương mại, Bộ Khoa học và Công nghệ.

Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho biết thêm, hiện nay Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tiếp tục triển khai chiến lược xúc tiến thương mại theo phân khúc thị trường, đặc biệt là với sầu riêng đông lạnh và chế biến.

Tập trung hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu của các nước nhập khẩu. Đồng thời, phát triển thương hiệu quốc gia cho sầu riêng Việt Nam để tăng tính nhận diện, từ đó nâng cao vị thế khi tiếp cận thị trường mới.