Kiểm toán Nhà nước vừa có báo cáo kiểm toán hệ thống công nghệ thông tin liên quan đến lập báo cáo tài chính năm 2015 của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank).
Một trong những thông tin đáng chú ý là nhà băng này đã không trả đủ lãi tiền gửi cho khách hàng trong suốt 16 năm qua.
Báo cáo chỉ rõ Vietcombank cài đặt tính toán số lãi tiền gửi không kỳ hạn chưa phù hợp quy định tại Điều 6 Quyết định của Ngân hàng nhà nước số 652/2001 ngày 17/5/2001 về việc ban hành Quy định phương pháp tính và hạch toán thu, trả lãi của Ngân hàng nhà nước với các tổ chức tín dụng.
 |
| Lãi không trả khách hàng của Vietcombank. Nguồn: Kiểm toán Nhà nước. |
Cụ thể, Vietcombank thực hiện Công văn 309 của Ngân hàng Nhà nước ngày 19/1/2001 về hướng dẫn chương trình ngân hàng bán lẻ, trong đó “các tài khoản tiền gửi không kỳ hạn sẽ được tự động trả lãi định kỳ ngày 25 hàng tháng không phân biệt ngày nghỉ, lễ. Mức lãi tối thiểu được trả cho khách hàng là 1.000 đồng và 0,1 đơn vị ngoại tệ đối với ngoại tệ khác”.
Như vậy, từ năm 2001 đến nay (16 năm), các khoản lãi phát sinh hàng tháng của các tài khoản tiền gửi không kỳ hạn nhỏ hơn 1.000 đồng hoặc 0,1 đơn vị ngoại tệ đối với các ngoại tệ khác đã không được hệ thống phần mềm tính và hạch toán đầy đủ.
Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước nêu rõ: “Qua kết quả phân tích dữ liệu trên hệ thống phần mềm, cho thấy báo cáo tài chính năm 2015 của Vietcombank chưa phản ánh đầy đủ số lãi phải chi trả cho khách hàng 9.766.135.153 đồng”.
Còn với số liệu từ nhiều năm trước đó, Kiểm toán Nhà nước cho biết không thể xác định số lãi phải trả do hệ thống không lưu trữ được trọn vẹn thông tin chi tiết. Mặt khác, nhiều tài khoản đã tất toán các năm trước, việc xác định đúng tên đối tượng khách hàng theo từng tài khoản để chi trả thực tế rất khó khăn.
Kiểm toán Nhà nước kiến nghị Vietcombank thực hiện hạch toán và chi trả lãi tiền gửi không kỳ hạn cho khách hàng phát sinh năm 2015, với số tiền gần 10 tỷ đồng, tính và hạch toán đầy đủ số lãi phát sinh năm 2016 theo đúng quy định.
Cũng theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước, với hiện trạng công nghệ từ năm 1998 và khung quản trị rủi ro hiện tại của nhà băng này, để khắc phục các hạn chế trên là rất khó khăn. Nguyên do là việc đánh giá rủi ro, thiết kế thay đổi, nâng cấp ứng dụng trên hệ thống phần mềm lõi cũ khó thích ứng, hạn chế về dung lượng.
Phần mềm lõi - Host được thiết kế xây dựng từ năm 1999, bao gồm các phân hệ về hạch toán kế toán trên hệ thống tài khoản số cái, quản lý hệ thống mã khách hàng, danh mục các sản phẩm, tài sản đảm bảo có tích hợp tự động hoặc bán tự động với các phần mềm quản lý thông tin khác.
Riêng phần mềm xếp hạng tín dụng Vietcombank tự phát triển đã được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt, áp dụng từ năm 2010. Ngoài ra, trong số các phần mềm nghiệp vụ có một số do ngân hàng này tự phát triển, còn lại do đối tác nước ngoài cung cấp.
Chúng tôi đã liên hệ với Vietcombank về việc này nhưng chưa nhận được phản hồi.
Trao đổi với Zing.vn chiều 3/2, một lãnh đạo Kiểm toán Nhà nước cho biết đây là lần đầu tiên đơn vị này thực hiện kiểm toán về hệ thống công nghệ thông tin liên quan đến lập báo cáo tài chính của ngân hàng. Vietcombank cũng là nhà băng đầu tiên được kiểm toán nội dung này. Tới đây, Kiểm toán Nhà nước sẽ triển khai ở các đơn vị khác.
