Dân thiệt hàng trăm triệu đồng
Theo báo cáo của tỉnh Bắc Giang, cuối năm 2016, đầu năm 2017, do có những biến động lớn về khí hậu, thời tiết thay đổi, nắng nóng kéo dài, rét đến muộn kèm theo rét đậm, rét hại kéo dài dẫn đến xáo trộn về sinh trưởng và phát triển của cây vải thiều; kéo theo đó, vải thiều năm nay ra hoa muộn, tỷ lệ ra hoa và đậu quả giảm 40% so với năm 2016.
Sản lượng vải thiều ước đạt 100.000 tấn, bằng 70% so với năm 2016. Trong đó, diện tích vải thiều sớm sản lượng khoảng 26.000 tấn, vải thiều chính vụ đạt khoảng 74.000 tấn.
Đáng chú ý, ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn - thủ phủ vải thiều của Bắc Giang, thừa nhận, năm 2017, do ảnh hưởng của thời tiết nên sản lượng vải thiều Lục Ngạn giảm hơn so với năm 2016, ước đạt 40.000-50.000 tấn, trong khi hàng năm, với diện tích hơn 16.000 ha, sản lượng hàng năm trước đạt 100.000 tấn/năm.
Vải mất mùa, nhiều vườn vải sản lượng giảm tới 50% |
Ông Bình cho biết, vụ vải năm 2017 dù có sản lượng thấp nhất trong vòng 10 năm gần đây, song vải thiều Lục Ngạn vẫn có số lượng lớn, đủ cung cấp ra thị trường. Đặc biệt là chất lượng, mẫu mã quả vải được nâng cao do có sự quan tâm, đầu tư chăm sóc, giám sát quy trình chặt sẽ hơn.
Thực tế, theo ghi nhận của PV.VietNamNet tại thủ phủ vải thiều huyện Lục Ngạn, một số vườn vải chỉ có lá không có quả. Vườn nào trồng vải thiều chính vụ mới đang vào cùi, quả còn xanh, trong khi đó, vải chín sớm quả ăn vẫn còn chua và khoảng một tuần nữa mới bắt đầu thu hoạch.
Đứng trước vườn vải của gia đình mình, anh Phùng Trần Hoan ở thôn Kép 1, xã Hồng Giang (Lục Ngạn), chỉ tay: “Vườn vải năm nay toàn lá, có quả đâu, mất mùa nên gần như mất trắng hết”.
Theo anh Hoàn, năm trước, sản lượng vải nhà anh đạt 6 tấn, nhưng năm nay mùa đông không lạnh, không có mưa nên vải thiểu ở xã Hồng Giang không thể ra hoa đậu quả.
“Với sản lượng vải năm nay tại vườn chỉ đạt 5-6 tạ, gia đình dự tính thiệt hại cả 100 triệu đồng bởi tiền vải thu được không thể bù được tiền công, tiền phân bón”, anh chia sẻ.
Ông Nguyễn Văn Hiền, một hộ dân trồng vải thiều tịa xã Tân Mộc (Lục Ngạn) cho biết, năm nay, hầu hết các vườn vải trong vùng đều chịu cảnh mất mùa do thời tiết diễn biến thất thường khiến tỷ lệ cây vải ra hoa và đậu quả thấp, đặc biệt, vải chính vụ tỷ lệ mất mùa cao, sản lượng ước giảm 50% so với năm ngoái.
“Trong xã này cũng thế, duy nhất chỉ có các vườn vải trong thôn của ông là vẫn giữa được sản lượng như vụ vải trước”. Tuy nhiên, theo ông Hiền, tuy vải mất mùa nhưng lại được giá. Cụ thể, với loại vải chín sớm, giá bán tại vườn đang dao động từ 25.000-35.000 đồng/kg, cao hơn 10.000 đồng/kg so với năm ngoái.
Còn với vải chính vụ, bây giờ mới bắt đầu vào cùi, song chất lượng vải được đánh giá là tốt, mẫu mã đẹp hơn những năm trước rất nhiều. Song, vải sẽ cho thu hoạch muộn hơn năm trước tầm nửa tháng, tức phải vào thời điểm giữa tháng 6 mới có vải chính vụ.
Dù mất mùa, song các chủ vườn cho biết chất lượng vải năm nay đẹp hơn và giá bán ra thị trường cũng cao hơn năm trước |
Trung Quốc: Thị trường xuất khẩu chính
Tại Hội nghị xúc tiến tiêu thụ vải thiều năm 2017 vừa mới được tổ chức, ông Dương Văn Thái, Phó Chủ tịch tỉnh Bắc Giang, cho biết, vải thiều của tỉnh này sẽ tiêu thụ tại hai thị trường chính là nội địa và xuất khẩu.
Trong nước, Bắc Giang xác định Hà Nội, TP.HCM và các tỉnh lân cận là thị trường quan trọng. Vải thiều Lục Ngạn sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap đã được kết nối tiêu thụ tại các hệ thống siêu thị lớn như Metro, Co.opmart, BigC, Happro. Ngoài ra còn có các chợ đầu mối hoa quả ở Hà Nội, TP.HCM. Ngoài ra, mở rộng, phát triển thêm thị trường mới ở các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên.
Còn với thị trường xuất khẩu, Trung Quốc vẫn được xác định là thị trường truyền thống với thị phần sản phẩm vải thiều tươi là chủ yếu. Bên cạnh đó, tập trung nâng cao sản lượng vải thiều xuất khẩu sang các thị trường khác như: Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, Malaysia.
“Năm nay sẽ mở rộng thêm thị trường sang các nước Trung Đông, Dubai, Thái Lan, Canada,... ”, ông Thái nói và cho biết thêm, dự kiến tổng sản lượng tiêu thụ vải thiều trong nước chiếm 50%, 50% còn lại sẽ xuất khẩu.
Theo thông tin từ tỉnh Bắc Giang, đoàn Trung Quốc gồm 77 người, trong đó có khoảng 65 doanh nghiệp Trung Quốc đã sang thăm vùng vải Bắc Giang để chuẩn bị cho công tác thu mua vải thiều xuất sang thị trường này.
Đại diện các địa phương có đường biên giới với Trung Quốc như Lạng Sơn, Lào Cai đều khẳng định sẽ tạo điều kiện thuận lợi hết sức cho vải thiều Bắc Giang sang Trung Quốc, như thời gian thông quan không quá 20 phút/xe, giúp vải được xuất sang Trung Quốc nhanh chóng, tránh tình trạng ách tắc.
Năm nay, các lực lượng chức năng tại Hà Khẩu đã đồng thuận cho phép xe tải cỡ lớn của Việt Nam được vận chuyển thẳng qua cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành, giúp giảm chi phí bốc xếp hàng hóa và cước phí vận tải, đại diện Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Lào Cai cho hay.
Song, ông Đinh Văn Hưng, Giám đốc một doanh nghiệp chuyên thu mua xuất khẩu vải thiều, cho rằng, cần nâng cấp, cải tạo hệ thống đường giao thông, đặc biệt quốc lộ 31 và đường đến trung tâm các xã huyện Lục Ngạn để đảm bảo lưu thông hàng hóa thuận lợi. Đồng thời, tạo điều kiện thủ tục đăng ký tạm trú cho thương nhân nước ngoài thuận tiện.