Ô tô là sản phẩm chịu nhiều thuế, phí bậc nhất tại Việt Nam với 10 loại thuế, phí phải nộp trước khi được phép lăn bánh.
Hiện ô tô đang phải chịu 10 loại thuế phí đối với xe ô tô. Cụ thể thuế nhập khẩu linh kiện từ 10-30%, thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc từ 50-70%, thuế thu nhập doanh nghiệp khoảng 22%, thuế tiêu thụ đặc biệt từ 40-60%, thuế giá trị gia tăng (VAT) khoảng 10%.
Cùng với đó là các loại phí như phí trước bạ từ 10-15%; phí cấp biển số tại HN, TPHCM thì 2.000.000đ - 20.000.000đ, ở tỉnh thành khác thì 100.000đ-1.000.000đ; phí đăng kiểm từ 240.000-560.000đ; phí cấp giấy chứng nhận đảm bảo an toàn kỹ thuật từ 50.000đ-100.000đ; phí bảo trì đường bộ từ 130.000đ-1.430.0000đ/tháng; phí bảo hiểm trách nhiệm dân sự, phí bảo hiểm vật chất thì tùy đơn vị bảo hiểm.
Đây là lý do khiến giá xe ở Việt Nam cao hơn hầu hết các nước trong khu vực và gấp khoảng ba lần ở Mỹ.
 |
| Bảng thống kê các loại thuế phí của xe ô tô Việt . (Đồ họa TTXVN) |
Ví dụ so với Mỹ và khu vực
Lấy ví dụ về giá của mẫu xe Toyota Camry (một mẫu xe được ưa chuộng cả ở Mỹ và Việt Nam).
Ở Mỹ, mẫu Camry L đời 2013 động cơ 2.5L I4 có giá khởi điểm hơn 22.000 USD, phiên bản cao nhất là XLE động cơ 3.5L V6 có giá chưa tới 30.500 USD.
Còn ở Việt Nam, nếu muốn sở hữu Toyota Camry 2.5Q hay 2.5G (cùng dung tích xi-lanh với Camry L 2.5 tại Mỹ), người mua phải bỏ ra số tiền gần 60.000 USD, cao gần gấp 3 lần tại Mỹ.
Không chỉ vậy, nếu so với các nước cùng khu vực, giá nhiều mẫu xe ôtô thông dụng nhất ở Việt Nam đều cao hơn từ 22% đến 124% so với giá ở nước Thái Lan, Indonesia.
Tại Indonesia, 5 năm trước, Chính phủ đã lên kế hoạch phát triển xe cỡ nhỏ, giá rẻ. Xe giá rẻ được quy định rõ có giá từ 4.400 USD đến 7.400 USD, tiêu thụ nhiên liệu tối đa 5 lít/100 km. Tỷ lệ nội địa hóa bắt buộc là 60%.
Mục tiêu của Indonesia là để người dân có mức thu nhập từ trung bình có cơ hội sở hữu xe hơi, đồng thời tăng sản lượng, phát triển công nghiệp ô tô. Kết quả là đến nay, một loạt các mẫu xe giá rẻ đã ra đời, đáp ứng nhu cầu của người dân.
Tầng lớp bình dân ở Indonesia giờ có thể dễ dàng mua một chiếc xe giá dưới 10.000 USD với động cơ 1.0L như Mitsubishi Mirage, Daihatsu Ayla, Honda Brio Satya.
Ở Việt Nam thì không có chuyện đó. Toyota Yaris có giá bán 17.700 USD, tức chưa đến 400 triệu đồng, khi nhập khẩu về Việt Nam giá lên tới 661 triệu đồng.
Tại Thái Lan, chiếc Toyota Yaris phiên bản E có giá bán 17.700 USD tức chưa đến 400 triệu đồng, khi nhập khẩu về Việt Nam giá lên tới 661 triệu đồng.
Suzuki Swift lắp ráp tại Việt Nam có giá bán 550 triệu đồng, nhưng tại Thái Lan giá bán ra chỉ có 15.000 USD, tức hơn 300 triệu đồng.
 |
| Bảng giá các loại xe ô tô của VN so với các nước |
Thu nhập bình quân đầu người Thái Lan năm 2013 đạt trên 10.000 USD, còn Indonesia cũng đạt trên 5.000 USD, trong khi Việt Nam chưa nổi 2.000 USD/người/năm. Vậy nhưng giá xe ô tô tại Việt Nam cao hơn 1,5 lần so với hai nước này.
Công bố tại một cuộc hội thảo gần đây về sự phát triển của ngành công nghiệp ôtô Việt Nam, bà Nguyễn Thị Xuân Thuý, Trưởng Phòng Nghiên cứu chiến lược và chính sách hội nhập (Viện Nghiên cứu Chiến lược chính sách công nghiệp, Bộ Công Thương) nói rằng, nếu so sánh về giá giữa Việt Nam, Indonesia và Thái Lan thì giá các loại xe ôtô ở Việt Nam cao hơn các nước rất nhiều.
Trong 11 mẫu xe được thống kê, chỉ có duy nhất mẫu xe Focus ở Việt Nam có giá thấp hơn 1% so với Indonesia. Song dù vậy, mẫu xe này cũng vẫn đắt hơn tới 41% so với Thái Lan.
Mẫu xe thông dụng nhất như Vios Toyota ở Việt Nam cũng có giá cao hơn Thái Lan tới 63% và cao hơn Indonesia là 81%.
Ở ta, mẫu này có giá hơn 25.365 USD nhưng ở Thái Lan chỉ hơn 15.500 USD, hay như ở Indonesia chỉ có 19.126 nghìn USD.
Bà Thuý phân tích, trong cơ cấu giá thành xe sản xuất ở Việt Nam hiện nay, thuế phí chiếm tới 40-50%, còn lại là chi phí sản xuất xe. Tuy nhiên, chi phí này lại cao 20% các nước trong khu vực vì Việt Nam phụ thuộc 80% nhập khẩu linh kiện bên ngoài.
Trong khi giá ô tô nhập khẩu nguyên chiếc vô cùng cao, thì theo số liệu thống kê của Tổ chức các nhà sản xuất ô tô thế giới (OICA), tính riêng trong năm 2015, Việt Nam xuất xưởng tổng cộng được 50.000 chiếc xe ô tô, tương đương khoảng 0.055% tổng sản lượng xe của toàn thế giới.
Con số này được đánh giá là rất khiêm tốn khi so sánh với các nước trong khu vực. Trong năm 2015, sản lượng ô tô của Thái Lan đạt 1,91 triệu chiếc,
Indonesia đạt 1,1 triệu chiếc và Malaysia đạt 615.000 chiếc. Như vậy, sản lượng ô tô của Việt Nam năm ngoái chỉ bằng 1/38 của Thái Lan, 1/22 của Indonesia và 1/12 của Malaysia.
Bên cạnh đó, tỷ lệ nội địa hóa của các doanh nghiệp ô tô tại Việt Nam vẫn còn rất thấp, chỉ đạt khoảng từ 10-30% tùy theo dòng xe.
