Vitamin C có thể phòng ngừa Covid-19 không?
Trong một bài báo đăng trên Tạp chí Bệnh nhiễm trùng Trung Quốc, Hiệp hội Y khoa Thượng Hải đã chứng thực việc sử dụng vitamin C liều cao như một phương pháp điều trị cho những người nhập viện với Covid-19. Bổ sung vitamin C liều cao dạng tiêm tĩnh mạch có thể giúp cải thiện chức năng phổi, giúp giảm tình trạng bệnh và hạn chế nguy cơ phải thở máy.
Ngoài ra, một đánh giá năm 2019 cho thấy cả điều trị vitamin C đường uống và tiêm tĩnh mạch (IV) liều cao đều có thể giúp giảm 8% thời gian lưu lại ICU và rút ngắn thời gian thở máy 18,2% ở những bệnh nhân ICU. Các nhà nghiên cứu Trung Quốc cũng đã đăng ký một thử nghiệm lâm sàng để nghiên cứu thêm về hiệu quả của vitamin C đường tĩnh mạch ở những người nhập viện với Covid-19, góp phần hạn chế người chết do dịch corona.
Tuy nhiên, vitamin C chưa phải là một phần tiêu chuẩn trong kế hoạch điều trị Covid-19 vì vẫn còn thiếu bằng chứng. Mặc dù vitamin C đường IV liều cao hiện đang được thử nghiệm để đánh giá mức độ hiệu quả trong việc cải thiện chức năng phổi ở những người mắc Covid-19, nhưng không có bằng chứng nào cho thấy nó có thể giúp chữa bệnh. Trên thực tế, nếu bổ sung quá nhiều vitamin C có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn cho người sử dụng.
.jpg)
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Các tác dụng phụ có thể gặp khi bổ sung vitamin C liều cao
Gây khó tiêu
Tác dụng phụ phổ biến nhất của việc hấp thụ nhiều vitamin C là khó tiêu. Nhìn chung, những tác dụng phụ này không xảy ra khi ăn thực phẩm có chứa vitamin C, mà là do uống vitamin ở dạng bổ sung. Có nhiều khả năng gặp các triệu chứng tiêu hóa nhất nếu tiêu thụ hơn 2.000mg cùng một lúc. Do đó, giới hạn trên có thể chấp nhận được là 2.000mg mỗi ngày, chia ra làm nhiều lần.
Các triệu chứng tiêu hóa phổ biến nhất khi hấp thụ quá nhiều vitamin C là tiêu chảy và buồn nôn, trào ngược axit dạ dày.
Khiến cơ thể mệt mỏi, uể oải
Để cơ thể tiêu thụ vitamin C quá mức cũng có thể gây ra mệt mỏi và thường xuyên chóng mặt. Ngoài ra, bạn còn cảm thấy buồn ngủ và uể oải, thiếu năng lượng, từ đó gây trở ngại cho các hoạt động trong ngày.
Gây ra các vấn đề về khớp
Khi bạn tiêu thụ quá nhiều vitamin C, làm giảm sự hấp thụ đồng và niken, từ đó khiến bạn gặp nhiều vấn đề về khớp. Vì vậy, bạn cần chủ động điều chỉnh chế độ ăn uống để tránh nguy cơ xương chậm phát triển hoặc biến dạng.
Gây ứ sắt
Vitamin C được biết là có tác dụng tăng cường hấp thu sắt. Nó có thể liên kết với sắt không heme (là loại sắt khó hấp thu), được tìm thấy trong thực phẩm thực vật. Sắt không heme không được cơ thể hấp thụ hiệu quả như sắt heme - loại sắt có trong các sản phẩm động vật. Khả năng hấp thu sắt heme cao gấp 20 lần so với sắt không heme. Một nghiên cứu ở người lớn cho thấy sự hấp thụ sắt tăng 67% khi uống 100mg vitamin C trong bữa ăn.
Tuy nhiên, những người có các tình trạng làm tăng nguy cơ tích tụ sắt trong cơ thể như bệnh huyết sắc tố, nên thận trọng với việc bổ sung vitamin C. Trong những trường hợp này, bổ sung vitamin C quá mức có thể dẫn đến tình trạng thừa và lắng cặn sắt, có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến tim, gan, tuyến tụy, tuyến giáp và hệ thần kinh trung ương của bạn.
Tổn thương DNA di truyền
Trong một nghiên cứu với các đối tượng khỏe mạnh, vitamin C được uống hàng ngày trong khoảng 6 tuần, với liều 500mg mỗi ngày, hiện tượng tổn thương oxy hóa đã được xác định. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, xu hướng chống oxy hóa của vitamin C, đặc biệt là khi sử dụng ở liều lượng cao. Dựa trên điều này, các nhà nghiên cứu kết luận rằng vitamin C có thể làm hỏng và thay đổi DNA, thậm chí có thể dẫn đến các bệnh đe dọa tính mạng như ung thư. Đối tượng dùng liều dưới 500mg sẽ không gặp tình trạng này.
Gây loãng máu
Vitamin C đã được phát hiện là gây ra phản ứng bất lợi với một số loại thuốc. Vitamin C dùng liều cao có thể cản trở chức năng làm loãng máu của thuốc chống đông máu.
Các chuyên gia khuyến cáo những người đã dùng thuốc có tác dụng chống đông máu không nên dùng quá 1 gam vitamin C mỗi ngày. Ngoài ra, trong những trường hợp như vậy, cần theo dõi thường xuyên cơ chế đông máu và lượng vitamin C trong cơ thể bệnh nhân.
Có thể dẫn đến sỏi thận
Khi vitamin C dư thừa được bài tiết ra khỏi cơ thể dưới dạng oxalat, một chất thải của cơ thể. Oxalate thường thoát ra khỏi cơ thể qua nước tiểu. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, oxalat có thể liên kết với các khoáng chất và tạo thành các tinh thể có thể dẫn đến hình thành sỏi thận. Tiêu thụ quá nhiều vitamin C có khả năng làm tăng lượng oxalat trong nước tiểu. Do đó làm tăng nguy cơ phát triển sỏi thận. Trong một nghiên cứu người lớn uống bổ sung 1.000mg vitamin C hai lần mỗi ngày trong 6 ngày, lượng oxalate họ bài tiết tăng 20%.
Tiêu thụ nhiều vitamin C không chỉ liên quan đến lượng oxalat niệu nhiều hơn mà còn liên quan đến sự phát triển của sỏi thận. Đặc biệt nếu tiêu thụ lượng lớn hơn 2.000mg/ngày. Các trường hợp về suy thận cũng đã được báo cáo ở những người đã dùng hơn 2.000 mg mỗi ngày, tuy điều này là hiếm thấy, đặc biệt là ở những người khỏe mạnh.
Nguy hiểm với phụ nữ mang thai
Đặc biệt, ở những phụ nữ đang mang thai dùng Vitamin C ở liều cao kéo dài có thể gây ra những nhu cầu bất thường ở thai nhi, từ đó dẫn đến bệnh Scorbut sớm xuất hiện ở trẻ.
Bổ sung bao nhiêu vitamin C là đủ?
Trên thực tế, gần như không thể nhận được quá nhiều vitamin C từ chế độ ăn uống. Ở những người khỏe mạnh, bất kỳ lượng vitamin C bổ sung nào được tiêu thụ vượt quá lượng khuyến nghị hàng ngày qua thực phẩm sẽ được thải ra khỏi cơ thể một cách dễ dàng.
Tuy nhiên, nguy cơ quá liều vitamin C xảy ra khi mọi người dùng thực phẩm chức năng bổ sung. Tất cả các tác dụng phụ của vitamin C, bao gồm cả rối loạn tiêu hóa và sỏi thận là khi dùng với liều lượng lớn hơn 2.000mg mỗi ngày, trong một thời gian.
Nếu chọn bổ sung vitamin C dạng thuốc, tốt nhất nên chọn loại chứa không quá 100% nhu cầu hàng ngày cơ thể. Đối với nam giới trưởng thành, là 90mg mỗi ngày và 75mg mỗi ngày cho phụ nữ.
Vitamin C nói chung là an toàn cho hầu hết mọi người nếu thông qua thực phẩm. Do đó trên thực tế với người khỏe mạnh và có chế độ ăn đầy đủ thì thực sự không cần bổ sung vitamin C dạng thuốc mỗi ngày. Trừ một số người bị thiếu hụt vitamin C do tình trạng sức khỏe, thì có thể bổ sung vitamin C liều cao dưới chỉ định của bác sĩ.
